Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 12: Hô hấp ở thực vật
I. KHÁI NIỆM
II. CƠ QUAN VÀ BÀO QUAN HÔ HẤP
III. CƠ CHẾ HÔ HẤP
IV. HỆ SỐ HÔ HẤP
VI. MỐI QUAN HỆ GIỮA HÔ HẤP VỚI QUANG HỢP
KHÁI NIỆM:
Định nghĩa:
Là quá trình ôxi hoá các hợp chất hữu cơ thành CO2 và H2O, đồng thời giải phóng năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống của cơ thể.
C6H12O6 + 6O2 6CO2 + 6H2O + Q.
Vai trò của hô hấp
Hô hấp được xem là quá trình sinh lý trung tâm của cây xanh
Giải phóng năng lượng (ATP và nhiệt)
Tạo các sản phẩm trung gian là nguyên liệu của các quá trình tổng hợp các chất khác.
*Nhiệt: Duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các
hoạt động sống của cây.
*ATP: Cung cấp ATP cho các hoạt động sống, sửa chữa những hư hại của tế bào.
ồng độ CO 2 . B. Nhu cầu nước thấp . D. Không có hô hấp sáng . C. Tận dụng được as cao . Câu 2: Khi được chiếu sáng , cây xanh giải phóng khí O 2 . Các phân tử O 2 được bắt nguồn từ A. Sự khử CO 2 . B. Phân giải đường . D. Quang hô hấp . C. Sự phân li nước . Đáp án KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 4: Điểm bão hoà ánh sáng là A. Cường độ as tối đa để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . B. Cường độ ánh sáng tối thiểu để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . D. Cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp đạt cực tiểu . C. Cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp đạt cực đại . Đáp án KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 5: Nếu cùng một cường độ chiếu sáng thì A. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp kém hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . B. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp bằng ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . D . ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp cao hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh lam. C. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp cao hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . Đáp án Sao khó thở quá vậy ? Tại sao vào ban đêm , dưới bóng cây thì ta lại cảm thấy khó chịu ??? 2. Tại sao n àng công chúa lại chết khi ngủ trong phòng kín ngào ngạt hương hoa ??? HÔ HẤP Ở THỰC VẬT II. CƠ QUAN VÀ BÀO QUAN HÔ HẤP I. KHÁI NIỆM IV. HỆ SỐ HÔ HẤP III. CƠ CHẾ HÔ HẤP VI. MỐI QUAN HỆ GIỮA HÔ HẤP VỚI QUANG HỢP Bài 11 I. KHÁI NIỆM: 1. Định nghĩa : Ở lớp 10 các em đã học về hô hấp , vậy em hãy cho biết hô hấp là gì ? - Là quá trình ôxi hoá các hợp chất hữu cơ thành CO 2 và H 2 O, đồng thời giải phóng năng lượng cần thiết cho các hoạt động sống của cơ thể . C 6 H 12 O 6 + 6O 2 6CO 2 + 6H 2 O + Q . - Phương trình : Phương trình tổng quát được viết như thế nào ? HÔ HẤP Ở THỰC VẬT (Q : nhiệt và ATP) 2. Vai trò của hô hấp Hô hấp ở thực vật có vai trò gì ? I. KHÁI NIỆM: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT 2. Vai trò của hô hấp Hô hấp được xem là quá trình sinh lý trung tâm của cây xanh - Giải phóng năng lượng (ATP và nhiệt ) - Tạo các sản phẩm trung gian là nguyên liệu của các quá trình tổng hợp các chất khác . HÔ HẤP Ở THỰC VẬT * Nhiệt : Duy trì nhiệt độ thuận lợi cho các hoạt động sống của cây . *ATP: Cung cấp ATP cho các hoạt động sống , sửa chữa những hư hại của tế bào . KL: Hô hấp là quá trình tổng hợp cả về vật chất và năng lượng II. CƠ QUAN VÀ BÀO QUAN HÔ HẤP 1. Cơ quan hô hấp : Ở thực vật cơ quan hô hấp là cơ quan nào ? Không có cơ quan chuyên trách Xảy ra ở tất cả các cơ quan của cơ thể 2. Bào quan hô hấp - Ti thể HÔ HẤP Ở THỰC VẬT BÀI 11: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT III- CƠ CHẾ HÔ HẤP Dựa vào kiến thức đã học ở lớp 10 ( phần hô hấp tế bào ) và sơ đồ sau hãy nêu các giai đoạn hô hấp . Gồm 3 giai đoạn : Đường phân Chu trình Crep Chuỗi truyền êlectron hô hấp 2NADH 8NADH 2FADH 2 Đường phân Glucôzơ A.piruvic Chuỗi truyền Êlectron SƠ ĐỒ CÁC GIAI ĐOẠN HÔ HẤP BÀI 11: HÔ HẤP Ở THỰC VẬT III- CƠ CHẾ HÔ HẤP III. CƠ CHẾ HÔ HẤP: Giai đoạn 1: Xảy ra ở đâu ? - Xảy ra ở tế bào chất Đường phân Gồm mấy giai đoạn ? ? Sản phẩm tạo thành ? Sơ đồ tóm tắt của đường phân được viết như thế nào ? ? ? - Glucozơ 2 Axit Piruvic + 2ATP + 2NADH HÔ HẤP Ở THỰC VẬT Axit Piruvic , ATP , NADH - Gồm 3 giai đoạn nhỏ SĐ III. CƠ CHẾ HÔ HẤP: Đường phân Giai đoạn 1: Giai đoạn 2: Chu trình Crep khi có ôxi : - Axit piruvic 6CO 2 + 2ATP + 6NADH + 2FADH 2 Phân giải kị khí ( Lên men) khi thiếu có ôxi : - Axit piruvic Rượu Etylic + CO2 Axit Lăctic HÔ HẤP Ở THỰC VẬT SĐ gđ2 - Xảy ra ở chất nền ty thể - Xảy ra ở tế bào chất 2ATP 2NADH III. CƠ CHẾ HÔ HẤP: Giai đoạn 1: Đường phân Giai đoạn 2: Chu trình Crep khi có ôxi Phân giải kị khí ( Lên men) Khi không có ôxi Giai đoạn 3: Chuỗi chuyền electron và quá trình phôtphorin hoá HÔ HẤP Ở THỰC VẬT SĐ - Có sự tham gia của oxy - Sản phẩm : 32 ATP, H 2 O - Xảy ra tại màng trong ty thể 2ATP 2NADH HÔ HẤP Ở THỰC VẬT IV. HỆ SỐ HÔ HẤP: Hệ số hô hấp ( RQ ): là tỉ số giữa phân tử CO 2 thải ra và số phân tử O 2 lấy vào khi hô hấp Ý nghĩa : Hệ số hô hấp cho biết nguyên liệu đang hô hấp là nhóm chất gì , đánh giá tình trạng hô hấp của cây Các biện pháp bảo quản nông sản và chăm sóc cây trồng HÔ HẤP Ở THỰC VẬT VD: C 6 H 12 O 6 + 6O 2 6CO 2 + 6H 2 O RQ = 6/6 = 1 VD Hô hấp sáng là gì ? Xảy ra trong điều kịên nào ? Có ở loại thực vật nào ? - Hô hấp sáng là quá trình hấp thu O 2 và giải phóng CO 2 ở ngoài sáng .- Điều kiện xảy ra : + Cường độ ánh sáng cao + Lượng CO 2 cạn kiệt , O 2 tích luỹ nhiều . - Chỉ có ở thực vật C 3 HÔ HẤP Ở THỰC VẬT V. HÔ HẤP SÁNG: Hướng dương Đậu Hà Lan V. HÔ HẤP SÁNG: Sơ đồ hô hấp sáng ở thực vật C 3 : RiDP APG Axit Glicôlic (C 2 ) Axit Glicôlic Axit Gliôxilic S êrin Glixin Ánh sáng Lục lạp Perôxixôm Ti thể O 2 CO 2 Hô hấp sáng xảy ra ở bào quan nào ? Nguồn gốc nguyên liệu của hô hấp sáng ? Hiệu quả năng lượng ? Hô hấp sáng có lợi hay có hại ? - Hô hấp sáng là quá trình hấp thu O 2 và giải phóng CO 2 ở ngoài sáng .- Điều kiện xảy ra : + Cường độ ánh sáng cao + Lượng CO 2 cạn kiệt , O 2 tích luỹ nhiều . - Chỉ có ở thực vật C 3 HÔ HẤP Ở THỰC VẬT V. HÔ HẤP SÁNG: Hô hấp sáng xảy ra ở cả 3 bào quan : lục lạp , peroxixom , ty thể Nguyên liệu là RiDP , chất nhận CO 2 đầu tiên của chu trình Canvil Hô hấp sáng không tạo năng lượng , nhưng tiêu tốn 30-50% sản phẩm quang hợp c ã h¹i S¶n phÈm lµ axit amin : Glixin , Serin VI. MỐI QUAN HỆ GIỮA QUANG HỢP VÀ HÔ HẤP Quan sát sơ đồ bên hãy giải thích mối quan hệ giữa quang hợp và hô hấp trong cây ? Sản phẩm của quang hợp làm nguyên liệu cho hô hấp , và ngược lại . Năng lượng mặt trời được tích luỹ nhờ quang hợp và được sử dụng nhờ hô hấp Điểm phân biệt Hô hấp Quang hợp Vị trí Thời gian Nguyên liệu Sản phẩm Phân biệt hô hấp và quang hợp ? Ty thể ( chủ yếu ) Lục lạp Ban đêm Ban ngày CO 2 , H 2 O và NL CO 2 , H 2 O và NL C 6 H 12 O 6 và O 2 C 6 H 12 O 6 và O 2 Hô hấp là quá trình ôxi hoá các hợp chất hữu cơ để giải phóng năng lượng cho mọi hoạt động sống của cơ thể . Hô hấp xảy ra ở tế bào và ở ti thể của tất cả các tế bào sống , theo các giai đoan : Quá trình đường phân , sau đó theo điều kiện có hay không có mặt O 2 mà hô hấp theo hai hướng : kị khí(lên men) hoặc hiếu khí . Hệ số hô hấp cho biết nguyên liệu đang hô hấp và tình trạng hô hấp của cơ thể . Kết luận : HÔ HẤP Ở THỰC VẬT CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 1: Chọn đáp án đúng nhất Nơi diễn ra sự hô hấp mạnh nhất ở thực vật là A . Ở rễ C . Ở lá D . Ở quả B . Ở thân Câu 2: Giai đoạn nào chung cho chung cho quá trình lên men và hô hấp hiếu khí ? A. Chu trình Crep . C . Đường phân D . Tổng hợp axêtyl - CoA B . Chuỗi chuyền êlectron . CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 3: Chức năng quan trọng nhất của quá trình đường phân là : A . Lấy năng lượng từ glucôzơ một cách nhanh chóng B . Thu được mỡ từ glucôzơ C . Cho phép cacbohidrat thâm nhập vào chu trình Crep . D . Có khả năng phân chia đường glucôzơ thành tiểu phần nhỏ CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM Câu 4: Hô hấp hiếu khí xảy ra ở ty thể theo chu trình Crep tạo ra : A. CO2 + ATP + FADH2 D . CO2 + ATP + NADH + FADH2 C . CO2 + NADH + FADH2 B . CO2 + ATP + NADH Câu 5: Sản phẩm h« hÊp kị khí từ axit piruvic là : A . axit lactic +CO2 + Năng lượng B . rượu etylic +CO2 + Năng lượng C . rượu etylic + Năng lượng D . C¶ A vµ B KÍNH CHÚC QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM MẠNH KHOẺ chân thành cảm ơn!! Glucôzơ (C6) 2Axit piruvic Đường phân 2NADH 2ATP Lên men 2 axetyl CoA Chu trình Crep Chuỗi chuyền êlêctrôn 2CO 2 2NADH 4CO 2 2ATP 6NADH 2FADH 2 32ATP H 2 O O 2 1 2 3 crep ( Thiếu oxy) giai đoạn 2 ( đủ Oxy) 2 Lên men KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 1: Điểm bù CO 2 là thời điểm A . nồng độ CO 2 tối đa để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . B . nồng độ CO 2 tối thiểu để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . D . nồng độ CO 2 tối thiểu để cường độ quang hợp thấp hơn cường độ hô hấp . C . nồng độ CO 2 tối đa để cường độ quang hợp lớn hơn cường độ hô hấp . 2 KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 3: Vì sao thực vật C 4 có năng suất cao hơn thực vật C 3 ? A. Tận dụng được nồng độ CO 2 . B. Nhu cầu nước thấp . D. Không có hô hấp sáng . C. Tận dụng được as cao . Câu 2: Khi được chiếu sáng , cây xanh giải phóng khí O 2 . Các phân tử O 2 được bắt nguồn từ A. Sự khử CO 2 . B. Phân giải đường . D. Quang hô hấp . C. Sự phân li nước . 3 KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 4: Điểm bão hoà ánh sáng là A. Cường độ as tối đa để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . B. Cường độ ánh sáng tối thiểu để cường độ quang hợp và cường độ hô hấp bằng nhau . D. Cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp đạt cực tiểu . C. Cường độ ánh sáng tối đa để cường độ quang hợp đạt cực đại . KIỂM TRA BÀI CŨ Câu 5: Nếu cùng một cường độ chiếu sáng thì A. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp kém hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . B. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp bằng ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . D . ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp cao hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh lam. C. ánh sáng đơn sắc màu đỏ sẽ có hiệu quả quang hợp cao hơn ánh sáng đơn sắc màu xanh tím . Màng TB Dịch ngoài TB Tế bào chất Ty thể Chuỗi truyền điện tử Crep 1 Glucozơ(6C) Đường 6C điphotphat Đường 6C điphotphat Đường 3C photphat Đường 3C photphat Pyruvic-3C 1 1 RQ = 1 Cacbonhidrat RQ < 1 Prôtêin , Lipit RQ > 1 Axit hữu cơ Ví dụ : C 3 H 8 O 3 + 7O 2 6CO 2 + 8H 2 O ( Glixerin ) C 18 H 36 O 2 + 26O 2 18CO 2 + 18H 2 O ( Axit Stearic ) C 2 H 2 O 4 + O 2 4CO 2 + 2H 2 O ( Axit Oxalic) RQ = 0,86 RQ = 0,69 RQ = 4
File đính kèm:
- bai_giang_sinh_hoc_lop_11_bai_12_ho_hap_o_thuc_vat.ppt