Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 30: Sự lan truyền điện thế hoạt động qua xinap - Lương Thị Liên

BÀI 30 – TIẾT 30 
TRUYỀN TIN QUA XINÁP 
Người thực hiện : LƯƠNG THỊ LIÊN 
Tổ : Sinh – THPT Trần Phú Móng Cái 
I. KHÁI NIỆM XINÁP: 
Xináp là diện tiếp xúc của tế bào thần kinh với các tế bào khác (tế bào thần kinh, tế bào cơ, tế bào tuyến). 
I. KHÁI NIỆM XINÁP: 
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP: 
- Có 2 loại xináp: xináp hoá học và xináp điện. Xináp hoá học là loại Xináp phổ biến ở động vật. 
Vậy cấu tạo của Xináp hoá học như thế nào? 
Xináp hóa học cấu tạo gồm: 
- Chùy xináp: Chứa các ti thể, các bóng xi náp chứa chất trung gian ( phổ biến là:Acetylcholine và noradrenalin, ngoài ra còn nhiều chất trung gian hóa học khác như đôpamin, serotonin). 
I. KHÁI NIỆM XINÁP: 
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP: 
Xináp hóa học cấu tạo gồm: 
- Chùy xináp: 
 Màng trước xináp. 
 Khe xináp: Chứa nhiều ion Na + . 
 Màng sau xináp: có các thụ thể tiếp nhận chất trung gian hóa học. 
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP: 
Hãy QS hình vẽ sau rồi mô tả quá trình truyền tin qua xináp vào phiếu học tập ? 
I. KHÁI NIỆM XINÁP: 
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP: 
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP: 
ĐÁP ÁN PHIẾU HỌC TẬP 
Giai đoạn 
Diễn biến 
Giai đoạn 1 
Giai đoạn 2 
Giai đoạn 3 
Xung thần kinh đến làm Ca 2+ đi vào trong chùy xináp 
Ca 2+ vào làm bóng chứa axêtincôlin gắn vào màng trước và vỡ ra, giải phóng axêtincôlin vào khe xináp 
Axêtincôlin gắn vào thụ thể trên màng sau làm xuất hiện điện thế hoạt động lan truyền đi tiếp 
I. KHÁI NIỆM XINÁP: 
II. CẤU TẠO CỦA XINÁP: 
III. QUÁ TRÌNH TRUYỀN TIN QUA XINÁP: 
Tại sao tin được truyền qua xináp chỉ theo 1 chiều từ màng trước qua màng sau mà không thể truyền theo chiều ngược lại? 
Vì: Màng sau không có bóng chứa chất trung gian hóa học để đi về màng trước và màng trước cũng không có các thụ thể nhận chất trung gian hóa học nên thông tin chỉ được truyền theo 1 chiều từ màng trước tới màng sau mà không truyền ngược lại. 
Các nơron thần kinh trong cung phản xạ liên hệ với nhau qua xináp, nên đây là cơ sở giúp xung thần kinh truyền trong một cung phản xạ chỉ theo 1 chiều. 
Các bóng chứa axêtincôlin được tái tạo như thế nào? 
Khi enzim ở màng sau xinap phân hủy axêtincôlin thành axêtat và côlin thì 2 chất đó được đưa trở lại màng trước để tái tổng hợp axêtincôlin và được chứa trong bóng xináp . 
1. Diện tiếp xúc giữa các n ơ ron, giữa các n ơ ron với c ơ quan trả lời đư ợc gọi là: 
	A. Tiếp diện. 	 B. Điểm nối. 
	C. Xináp. 	D. Xiphông. 
2. Cấu trúc không thuộc thành phần xináp là: 
	A. khe xináp. 	B. Cúc xináp. 
	C. màng sau xináp. 	D. Các ion Ca + . 
C 
D 
CỦNG CỐ BÀI HỌC 
3. Vai trò của ion Ca + trong sự chuyển xung đ iện qua xináp: 
	A. Kích thích gắn túi chứa chất trung gian hoá học vào màng tr ư ớc xináp và vỡ ra. 
	B. Xúc tác sự tổng hợp chất trung gian hoá học. 
	C. T ă ng c ư ờng tái phân cực ở màng tr ư ớc xináp . 
	D. Tạo môi tr ư ờng thích hợp đ ể các chất trung gian hoá học hoạt đ ộng. 
4. Nguyên nhân chậm xináp: 
	A. Diện tiếp xúc giữa các n ơ ron khá lớn nên dòng đ iện bị phân tán. 
	B. Cần có thời gian đ ể phá vỡ túi chứa và đ ể chất môi giới khuếch tán qua khe xináp. 
	 C. Cần đ ủ thời gian cho sự tổng hợp chất môi giới hoá học. 
	D. Phải có đ ủ thời gian đ ể phân huỷ chất môi giới hoá học. 
A 
B 
CỦNG CỐ BÀI HỌC 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
- Trả lời câu hỏi trong sách giáo khoa. 
- Đọc trước bài 31 “Tập tính của động vật”. 
Tổng hợp chất trung gian hóa học