Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 38: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật - Lý Phương Bắc

GV: Lý Phương Bắc 
   
NĂM HỌC: 2014- 2015 
SINH HỌC 11 
CƠ BẢN 
Câu 1: Phân biệt các hình thức phát triển ở động vật? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 2: Phát triển của ếch (hinh 37.5) thuộc kiểu biến thái hoàn toàn hay không hoàn toàn? Tại sao? 
Hình 37.5: Sơ đồ phát triển qua biến thái ở ếch 
TIẾT 41: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN 
SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
Giáo viên: Lý Phương Bắc 
NỘI DUNG: 
I- Nhân tố bên trong 
1- Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống 
2- Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống 
II- Nhân tố bên ngoài 
III- Một số biện pháp điều khiển sinh trưởng và phát triển ở động vật và người 
? Quá trình sinh trưởng và phát triển ở động vật chịu ảnh hưởng của những nhân tố nào? 
Nhân tố bên trong 
Nhân tố bên ngoài 
DI TRUYỀN 
GIỚI TÍNH 
HOOCMÔN 
THỨC ĂN 
KHÍ HẬU 
I- Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong 
? Tại sao có người “khổng lồ”, người “tí hon”? 
I- Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong: 
1- Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống 
 * Hoocmôn GH: 
Tuyến yên 
Kích thích 
 (tiết GH) 
? Hoocmôn GH do tuyến nào tiết ra, có tác dụng như thế nào? 
Thừa GH ở giai đoạn thiếu niên làm tăng q.trình phân chia tế bào, tăng số lượng và kích thước tế bào, xương dài racơ thể p.triển thành khổng lồ. 
Thiếu GH ở giai đoạn thiếu niên làm giảm q.trình phân chia tế bào, giảm số lượng và kích thước tế bào, xương dài không sinh trưởng cơ thể ngừng lớn ( lùn cân đối) 
I- Ảnh hưởng của các nhân tố bên trong: 
1- Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật có xương sống: 
 * Hoocmôn GH: 
Hãy giải thích tác động của GH đến sinh trưởng trong các trường hợp khác nhau? 
* Hooc môn Tiroxin: 
Hooc môn Tiroxin do tuyến nào tiết ra ? 
 có tác dụng như thế nào ? 
Tuyến giáp 
Tế bào tiết 
Tiroxin do tuyến giáp tiết ra, có cấu tạo chủ yếu từ Iôt 
- Kích thích chuyển hoá ở tế bào 
Kích thích quá trình sinh trưởng, phát triển của cơ thể 
 Cơ thể sinh trưởng phát triển bình thường 
Tại sao trong thức ăn và nước uống thiếu iot thì trẻ em sẽ 
chậm lớn, chịu lạnh kém, não ít nếp nhăn, trí tuệ thấp? 
* Hooc môn Tiroxin: 
Các hiện tượng do thiếu Iốt: 
Ở trẻ em: Gây đần độn, chậm lớn, chịu lạnh kém, sự phát triển sinh dục bị ngừng trệ ( A ) 
Ở người lớn: Gây bệnh: 
+ Niêm thủng ( B ) 
+ Bướu cổ ( C ) 
+ Bazơđô ( D ) 
A 
D 
B 
C 
Hãy nêu những biện pháp phòng tránh thiếu Iốt? 
Ở ếch nhái: Tiroxin còn gây biến thái từ nòng nọc thành ếch. Thiếu Tiroxin nòng nọc không biến thành ếch được. 
* Ơstrogen và testosteron: 
Ơstrogen và Testosteron do tuyến nào tiết ra? Có vai trò gì? 
* Ơstrogen : Ở con cái. Do buồng trứng tiết ra. Có tác dụng: 
 Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì. 
 Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp. 
 * Testosteron: Ở con đực. Do tinh hoàn tiết ra. Có tác dụng: 
- Kích thích sinh trưởng ở tuổi dậy thì. 
- Hình thành đặc điểm sinh dục thứ cấp. 
Để nuôi heo thịt đạt năng suất và chất lượng, lúc heo còn nhỏ người nuôi thường cắt bỏ tinh hoàn (con đực) và buồng trứng (con cái). Hãy nêu ý nghĩa của việc làm đó? 
Sự biến thái ở bướm chịu ảnh hưởng của hoocmôn nào? 
2. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật không xương sống : 
 Ở sâu bọ: Sự biến thái được điều hoà bởi 2 loại hoocmôn Ecđixơn và Juvenin. 
Hoocmôn ecđixơn và Juvenin tác động như thế nào? 
 Juvenin do thể Allata sản xuất; ức chế biến sâu non thành nhộng và bướm. 
Ếcđixơn do tuyến trước ngực sản xuất; gây lột xác và biến sâu non thành nhộng bướm 
 
 Sự sinh trưởng-phát triển ở động vật được điều hoà bởi hoocmôn sinh trưởng (GH), hoocmôn tirôxin, Ơstrogen, Testosteron. 
 Sự phát triển biến thái được điều hòa bởi hoocmôn biến thái và lột xác ecđixơn và juvenin (sâu bọ), hoocmôn tirôxin (ếch nhái). 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
Nghiên cứu hình, giải thích nguyên nhân lột xác ở sâu bướm và nguyên nhân sâu bướm biến thành nhộng và bướm? 
CỦNG CỐ KIẾN THỨC 
Thảo luận và trả lời các câu hỏi sau: 
Câu 1: Thí nghiệm được tiến hành như sau. Thí nghiệm 1: cắt bỏ tuyến giáp của nòng nọc; thí nghiệm 2: hòa vào môi trường nước của các nòng nọc còn nhỏ một lượng tiroxin. Dự đoán kết quả thí nghiệm. 
Câu 2: Trẻ em trong giai đoạn 7-9 tuổi cao trung bình khoảng 1,2m. Nếu một đứa trẻ 8 tuổi nhưng chỉ cao 0,75m, cơ thể cân đối bình thường thì đứa trẻ đó liệu có bệnh gì không, nếu bị bệnh thì có thể điều trị được không? 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
-Học và làm bài tập cuối bài trong SGK(Tr154)- Hãy tổng kết vai trò của nhân tố bên trong theo bảng sau: 
TT 
Loại hoocmôn 
Nguồn gốc 
Tác dụng 
1 
2 
3 
4 
CHÚC CÁC EM HỌC TỐT 
XIN CHAÂN THAØNH CAÛM ÔN