Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 39, Phần 2: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật - Nguyễn Phương Mai

GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ LỚP 11 
TRÂN TRỌNG KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ 
CÙNG CÁC EM HỌC SINH THÂN MẾN ! 
GIÁO ÁN ĐIỆN TỬ 
MÔN : 
SINH HỌC LỚP 11 
BÀI : 
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN 
SINH TRƯỞNG & PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT (tt) 
GV TK&TB : 
Nguyễn Thị Phương Mai 
NỘI DUNG CHƯƠNG TRÌNH 
 GIỚI THIỆU ĐỀ BÀI 
PHƯƠNG PHÁP : 
NÊU VẤN ĐỀ GIẢNG GIẢI BẰNG CHỮ BẰNG LỜI 
HÌNH ẢNH MINH HỌA 
CÂU HỎI TRẮC NGHIỆM 
GIẢI TRÍ 
LỜI CHÀO THÂN ÁI 
KẾT THÚC BÀI GIẢNG 
Kiểm tra bài cũ : 
 1/ Kể tên các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống 
 Các hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống là hoocmôn sinh trưởng , tirôxin , testostêrôn và ơstrôgen . 
 2/ Kể tên các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của côn trùng 
 Các hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của côn trùng là ecđixơn và juvenin . 
TÊN BÀI GIẢNG : 
GIỚI THIỆU 
 Các nhân tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật và người 
CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN 
SINH TRƯỞNG & PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT (tt) 
 Hãy cho vài ví dụ về các nhân tố ngoại cảnh ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật và người 
TIẾN TRÌNH BÀI GIẢNG 
VÍ DỤ : 
Thức ăn : Cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể 
Nhiệt độ : Điều kiện nhiệt độ môi trường thích hợp cho mỗi loài khác nhau . Đặc biệt là đối với động vật biến nhiệt 
Ánh sáng : Ánh sáng ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật 
II. CÁC NHÂN TỐ BÊN NGOÀI: 
GIẢNG BÀI MỚI 
 Tại sao thức ăn có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật ? 
1. Thức ăn : Cung cấp dinh dưỡng cho cơ thể . 
 Nếu : 
 - Thiếu vitamin D, gây bệnh còi xương , chậm lớn . 
 - Thiếu prôtêin , động vật chậm lớn và gầy yếu . dễ mắc bệnh . 
 Tại sao nhiệt độ xuống thấp ( trời rét ) lại có thể ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật biến nhiệt và hằng nhiệt ? 
2. Nhiệt độ : Điều kiện nhiệt độ môi trường thích hợp cho mỗi loài khác nhau . Đặc biệt là đối với động vật biến nhiệt . 
 Nếu : 
 - Nhiệt độ hạ xuống 16 – 18 o C , cá rô phi ngừng lớn và ngừng đẻ . 
 - Không tăng khẩu phần thức ăn cho gia súc non khi mùa đông lạnh giá thì làm chậm quá trình sinh trưởng . 
Thằn lằn 
Thú mỏ vịt 
Nhím 
Thỏ 
Mèo 
 Đồ thị về sự phụ thuộc của nhiệt độ cơ thể một số một số động vật vào nhiệt độ không khí 
( o C ) 
( o C ) 
NHIỆT ĐỘ MÔI TRƯỜNG 
THÂN NHIỆT 
0 10 20 30 40 
10 15 20 25 30 35 40 
Giới hạn dưới 
Mức độ thuận lợi 
Giới hạn trên 
Giới hạn chịu đựng 
Điểm cực thuận 
 Điểm gây chết 5 o , 6 o C 
 Điểm gây chết 42 o C 
30 o C 
t o C 
Sơ đồ tác động của nhiệt độ lên cá rô phi ở Việt Nam 
 Tại sao cho trẻ nhỏ tắm nắng vào sáng sớm ( khi ánh bình minh lên ) sẽ có lợi cho sinh trưởng và phát triển của chúng ? 
3. Ánh sáng : Ánh sáng ảnh hưởng đến quá trình sinh trưởng và phát triển của động vật như : 
 - Những ngày trời rét , động vật mất nhiều nhiệt . Vì vậy , chúng phơi nắng để thu thêm nhiệt và giảm mất nhiệt . 
 - Tia tử ngoại tác động lên da biến tiền vitamin D thành vitamin D. vitamin D có vai trò trong chuyển hóa canxi để hình thành xương . 
 III. MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐIỀU KHIỂN SINH TRƯỞNG 
 VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI 
 Những biện pháp nào để điều khiển sinh trưởng và phát triển ở động vật và người ? 
 Dựa vào kinh nghiệm và hiểu biết về quy luật sinh trưởng và phát triển của động vật , con người đã tìm ra rất nhiều biện pháp tác động lên sự sinh trưởng và phát triển của động vật nhằm nâng cao năng suất vật nuôi 
 Hãy tìm một số ví dụ về thực tiễn cải tạo giống di truyền tạo ra giống vật nuôi có tốc độ sinh trưởng và phát triển nhanh , năng suất cao . 
 Cải tạo giống 
 Cải thiện môi trường sống của động vật 
 Cải thiện chất lượng dân số 
1. CẢI TẠO GIỐNG : 
Áp dụng các phương pháp chọn lọc nhân tạo , lai giống , công nghệ phôi 
 - Chọn lọc nhân tạo : Chọn những con khỏe mạnh , lớn nhanh , chọn làm giống . 
-Lai giống giữa lợn , bò  địa phương với các giống ngoại nhập 
2. CẢI THIỆN MÔI TRƯỜNG SỐNG CỦA ĐỘNG VẬT : 
 Nhân tố môi trường như thức ăn , chuồng trại ... làm thay đổi tốc độ sinh trưởng và phát triển , tăng năng suất của vật nuôi : 
 - Chế độ ăn thích hợp cho động vật nuôi trong các giai đoạn phát triển khác nhau . Như chế độ ăn khi động vật mang thai , khi mới được sinh ra . 
 - Chuồng trại sạch sẽ , ấm về màu đông , mát về mùa hè , tắm nắng cho gia súc non. 
3. CẢI THIỆN CHẤT LƯỢNG DÂN SỐ : 
 Tiến hành các biện pháp tăng chiều cao , cân nặng , không mắc dị tật ,  như nâng cao đời sống , cải thiện chế độ dinh dưỡng , luyện tập thể dục thể thao , tư vấn di truyền , phát hiện sớm các đột biến trong phát triển phôi thai như : đột biến nhiễm sắc thể gây ra bệnh Đao ,  giảm thiểu ô nhiễm môi trường , chống sử dụng ma túy , chống nghiện thuốc lá , chống lạm dụng rượu , bia ,  
Chất ma túy 
Câu 1: Vì sao đối với động vật biến nhiệt khi trời rét thì sinh trưởng và phát triển chậm ? 
 A/ Vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa trong cơ thể giảm nên hạn chế tiêu thụ năng lượng 
 B/ Vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa trong cơ thể mạnh tạo nhiều năng lượng để chống rét 
 C/ Vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa trong cơ thể giảm sinh sản tăng 
 D/ Vì thân nhiệt giảm làm cho sự chuyển hóa trong cơ thể tăng sinh sản giảm 
CỦNG CỐ 
Câu 2 : Ý nào không đúng với vai trò của thức ăn đối với sinh trưởng và phát triển của động vật ? 
 A/ Làm tăng khả năng thích ứng của cơ thể đối với mọi điều kiện bất lợi của môi trường 
 B/ Gia tăng phân bào tạo nên các mô , cơ quan và hệ cơ quan 
 C/ Cung cấp nguyên liệu để tổng hợp các chất hữu cơ 
 D/ Cung cấp năng lượng cho hoạt động sống của cơ thể 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ: Học sinh chuẩn bị bài: Thực hành : VỀ SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
KẾT THÚC BÀI GIẢNG 
CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
 Cám ơn sự có mặt của quí thầy cô cùng các em học sinh đã tham dự tiết giảng . Cảm ơn sở GD & ĐT Long an và nhà trường đã tạo điều kiện,ø hổ trợ . Mong được sự đóng góp để chương trình giảng dại được hoàn thiện hơn . 
TK & TB : Nguyễn Thị Phương Mai 
LỜI CHÀO THÂN ÁI 
GIẢI TRÍ