Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Bài 42: Sinh sản hữu tính ở thực vật - Lê Văn Trọng

BàI 42 Sinh sản hữu tính 	ở thực vật 
Lê Văn Trọng 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
I. KháI niệm 
 Sinh sản hữu tính là gì ? Nêu những đ ặc trưng của sinh sản hữu tính ? từ đó rút ra đ iểm khác nhau giữa sinh sản hữu tính và sinh sản vô tính ? 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
I. KháI niệm 
Kl : Sinh sản hữu tính là hình thức sinh sản có sự kết hợp của giao tử đ ực ( hạt phấn ) và giao tử cái ( noãn ) thông qua sự thụ tinh để tạo thành hợp tử . Hợp tử phát triển thành cơ thể mới . 
I. KháI niệm 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Đ ặc trưng của sinh sản hữu tính : 
 + Luôn có qu á trình hình thành hợp nhất của các giao tử giới tính tạo nên cá thể mới , luôn có sự trao đ ổi , tái tổ hợp của hai bộ gen. 
 + Luôn gắn liền với giảm phân để tạo giao tử . 
 + Có ưu việt hơn sinh sản vô tính nh ư: Kh ả năng thích nghi của thế hệ sau , tạo sự đa dạng về mặt di truyền giúp cho chọn giống và tiến hoá. 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Chu kì phát triển từ hạt đ ến hạt ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
1. Sự hình thành hạt phấn và túi phôi 
Sự phát triển của hạt phấn và túi phôi 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
a) Sự hình thành hạt phấn 
Bao phấn 
Tế bào hạt phấn (2n) 
4 tiểu bào tử đơn bội (n). Mỗi tiểu bào tử tiến hành nguyên phân 
ống phấn 
 Giao tử đ ực 
Giảm phân 
Nguyên phân 
Tế bào sinh sản 
Tế bào sinh dưỡng 
Hạt phấn 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
b) Sự hình thành túi phôi 
Bầu nhuỵ 
Tế bào noãn (2n) 
Giảm phân 
4 tế bào con đơn bội (n) 
3 tế bào tiêu biến 
1 tế bào sống sót 
3 lần nguyên phân 
Túi phôi (n) 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
2. Thụ phấn và thụ tinh 
Kl : Thụ phấn là hiện tượng hạt phấn từ nhị tiếp xúc với đ ầu nhuỵ của hoa . 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
- Thụ phấn có thể xảy ra ở cùng cây (tư thụ phấn ) hoặc khác cây ( thụ phấn chéo ) 
- Sự thụ phấn chéo có thể do các tác nhân tự nhiên ( gió,nước,sâu bọ ) hoặc nhân tạo (con người ) 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Sự nảy mầm của hạt phấn : 
Hạt phấn 	đ ầu nhuỵ 
 nảy mầm 	 ống phấn . ố ng phấn theo vòi nhuỵ đi vào bầu nhuỵ mang hai giao tử đ ực tới noãn. 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
b) Thụ tinh 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Kl : Khi ống phấn đ ến noãn, qua lỗ noãn tới túi phôi 
Tại túi phôi: 
1 giao tử đ ực (n) + noãn cầu(n ) 
Hợp tử (2n) 
1 giao tử đ ực (n)+ nhân cực (2n) 
Nội nhũ ( 3n ) 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
 ở thực vật có hoa : cả hai giao tử đ ực tham gia vào thụ tinh gọi là thụ tinh kép 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
Qu á trình thụ tinh kép 
Bầu nhuỵ biến đ ổi thành qu ả. 
Đ ồng thời với sự tạo qu ả là sự rụng đài, cánh của hoa 
a. Tạo qu ả. 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
3. Sự tạo qu ả và kết hạt. 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Kl : sau khi thụ tinh , noãn biến đ ổi thành hạt. 
Phôi của hạt phát triển đ ầy đủ thành cây mầm gồm : rễ mầm , thân mầm , chồi mầm , lá mầm . 
b. Kết hạt 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
4. Sự biến đ ổi sinh lý khi qu ả chín . 
 Khi qu ả chín có những biến đ ổi gì về hình thái , sinh lí ? 
Kl : - Khi qu ả đạt kích thứơc cực đại, những biến đ ổi sinh hoá diễn ra mạnh mẽ . 
- Màu sắc: Diệp lục giảm đi, carôtenôit ( gồm carôten và xantôphyl ) đư ợc tổng hợp thêm . 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Mùi vị : Do biến đ ổi tạo ra các chất thơm có bản Chất este , anđehit , xetôn . 
 + Ancalôit và axit hữu cơ giảm . 
 + Fructoz ơ, saccaroz ơ tăng lên 
 + Etilen hình thành . 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
- Khi qu ả chín : pectat canxi có ở tế bào qu ả xanh bị phân huỷ , các tế bào rời nhau , xenluloz ơ ở thành tế bào bị thuỷ phân làm tế bào của vỏ và ruột qu ả mềm ra . 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
b) Các đ iều kiện ả nh hưởng đ ến sự chín của qu ả 
 Có thể làm cho qu ả chín nhanh hay chậm đư ợc không ? Đ iều kiện nào quyết đ ịnh hiện tượng đó? 
II. Sinh sản hữu tính ở thực vật có hoa 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
Kl : -Ê tilen : kích thích hô hấp mạnh, làm tăng tính thấm của màng , giải phóng các enzim , làm qu ả chín nhanh . 
- Trong đ iều kiện hàm lượng CO 2 tăng lên đ ến 10% sẽ làm qu ả chín chậm vì hô hấp bị ức chế . 
- Nhiệt độ cao kích thích sự chín và ngược lại. 
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
III. ứng dụng trong nông nghiệp . 
- Dùng đ ất đ èn sản sinh khí etilen làm qu ả chín nhanh . 
- Auxin kết hợp nhiệt độ thấp : bảo quản qu ả đư ợc lâu. 
- Tạo qu ả không hạt: dùng auxin và giberelin với cà chua , bầu bí , cam, chanh , nho , táo,lê, dâu tây, dưa chuột , dưa hấu  
BàI 42 Sinh sản hữu tính ở thực vật 
III. ứng dụng trong nông nghiệp . 
Chọn phương án đ úng : 
Câu 1. Trứng đư ợc thụ tinh ở: 
bao phấn 
B. đ ầu nhụy 
C. ống phấn 
D. túi phôi 
Câu 2: Thụ tinh kép có ý nghĩa gì? 
Giúp cho hình thành nhiều hợp tử . 
B. Giúp hình thành nhiều túi phôi 
C. Giúp hình thành nội nhũ là chất dinh dưỡng để nuôi phôi . 
D. Giúp hình thành nhiều hạt phấn . 
Câu 3. Sinh sản hữu tính gồm : 
A.Qu á trình giảm phân , nguyên phân . 
B. Qu á trình giảm phân và thụ tinh . 
C. Qu á trình giảm phân và nhân đôi. 
D. Qu á trình nguyên phân và thụ tinh .