Bài giảng Sinh học Lớp 11 - Tiết 40, Bài 38: Các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật

Kính chào Quý thầy cô và các em 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Trứng 
Gà trưởng thành 
Gà con 
Sơ đồ phát triển ở châu chấu 
Sơ đồ phát triển ở gà 
Sơ đồ phát triển ở bọ cánh cứng 
Muỗi trưởng thành 
trứng 
Ấu trùng 
Ấu trùng 
Sơ đồ phát triển ở muỗi 
trứng 
sâu 
nhộng 
Sơ đồ phát triển qua biến thái không hoàn toàn ở châu chấu 
Sơ đồ phát triển qua biến thái hoàn toàn ở muỗi 
Sơ đồ phát triển không qua biến thái ở gà 
Sơ đồ phát triển qua biến thái hoàn toàn ở bọ cánh cứng 
bọ trưởng thành 
 Tiết 40: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
I - NHÂN TỐ BÊN TRONG 
II - NHÂN TỐ BÊN NGOÀI 
III - MỘT SỐ BIỆN PHÁP ĐIỀU KHIỂN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT VÀ NGƯỜI 
 Tiết 40: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
I - NHÂN TỐ BÊN TRONG 
1. Nhân tố di truyền : 
 Là nhân tố trước tiên quyết định sinh trưởng và phát triển của mỗi loài , mỗi cá thể động vật . 
 Các nhân tố bên trong và bên ngoài khác tác động đến sinh trưởng và phát triển thông qua nhân tố di truyền 
 Tiết 40: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
I - NHÂN TỐ BÊN TRONG 
1. Nhân tố di truyền : 
2. Nhân tố hoocmôn : 
a. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống : 
Tên hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Tác dụng sinh lí 
Hậu quả do rối loạn hoocmôn 
Hoocmôn sinh trưởng (GH) 
Tirôxin 
Ơstrôgen 
Testostêron 
Hoocmôn sinh dục 
Tên hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Tác dụng sinh lí 
Hậu quả do rối loạn hoocmôn 
a. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống : 
 - Thiếu : 
 + Ở trẻ : chậm lớn , chịu lạnh kém , trí tuệ thấp . 
 + Gây bệnh bướu cổ 
 - Thừa : gây bệnh bướu bazơđô 
 - Gây biến thái từ nòng nọc thành ếch 
Tuyến giáp 
- Kích thích phân chia tế bào 
- Tăng kích thước tế bào qua tổng hợp prôtêin 
- Kích thích phát triển xương 
- Kích thích chuyển hóa tế bào 
- Kích thích sinh trưởng , phát triển bình thường của cơ thể 
 - Thừa ở giai đoạn trẻ em  người khổng lồ 
 - Thiếu ở giai đọan trẻ em  người bé nhỏ 
Hoocmôn sinh trưởng (GH) 
( Có thành phần Iôt ) 
Tirôxin 
Tuyến yên 
Tên hoocmôn 
Nơi sản sinh 
Tác dụng sinh lí 
Hậu quả do rối loạn hoocmôn 
Buồng trứng 
Tinh hoàn 
Testostêrôn (ở con đực ) 
- Kích thích sinh trưởng và phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ : 
 + Tăng phát triển xương 
 + Kích thích phân hóa tế bào để hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp 
- Riêng testosterôn còn làm tăng mạnh tổng hợp prôtêin , phát triển mạnh cơ bắp 
Nếu cắt buồng trứng ( tinh hoàn ) của con cái (con đực )  các tính trạng sinh dục biểu hiện không bình thường và mất bản năng sinh dục . 
Ơstrôgen (ở con cái ) 
a. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống : 
Hoocmôn sinh dục 
 Tiết 40: CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN SINH TRƯỞNG VÀ PHÁT TRIỂN Ở ĐỘNG VẬT 
b. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật không xương sống : 
 Hai hoocmôn chủ yếu ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của côn trùng là ecdixơn và juvenin : 
Ecdixơn 
Juvenin 
- Gây lột xác ở sâu bướm 
- Phối hợp với ecdixơn gây lột xác ở sâu bướm 
I - NHÂN TỐ BÊN TRONG 
1. Nhân tố di truyền : 
a. Các hoocmôn ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển của động vật có xương sống : 
2. Nhân tố hoocmôn : 
- Kích thích : sâu  nhộng  bướm 
- Ức chế : sâu  nhộng  bướm 
CỦNG CỐ 
Câu 1: Người lùn là do: 
 a. Thiếu juvenin 
 b. Thiếu tiroxin 
 c. Thiếu GH 
 d. Thiếu ecđixơn 
c 
CỦNG CỐ 
Câu 2: Sự biến thái ở sâu bọ được điều hòa bởi : 
 a. Ostrogen và testosteron . 
 b. Ecdixon và juvenin 
 c. GH và tirôxin 
 d. Progesteron và LH 
b 
CỦNG CỐ 
Câu 3: Nối các ý cho đúng ? 
Hoocmôn sinh trưởng (GH) 
Tirôxin 
- Kích thích chuyển hóa tế bào 
- Kích thích sinh trưởng , phát triển bình thường của cơ thể 
- Kích thích sinh trưởng , phát triển mạnh ở giai đoạn dậy thì nhờ : 
+ Tăng phát triển xương 
+ Kích thích phân hóa tế bào hình thành các đặc điểm sinh dục phụ thứ cấp 
- Kích thích phân chia tế bào 
- Tăng kích thước tế bào qua tổng hợp prôtêin 
- Kích thích phát triển xương 
Ơstrôgen 
Testostêron 
Tác dụng 
Tên hoocmôn 
Prôgestêron và LH 
DẶN DÒ 
- Học bài 
- Trả lời các câu hỏi 1, 2 và 3 sgk/trang 154 
- Chuẩn bị bài : các nhân tố ảnh hưởng đến sinh trưởng và phát triển ở động vật ( tt ) 
Xin chân thành cảm ơn 
thầy cô và các em! 
 Tiroxin 
Ơstrogen 
Testosteron 
 Hoocmon 
 sinh trưởng 
Hậu quả tác động của hoocmon sinh trưởng 
Người bình thường , người khổng lồ , người bé nhỏ 
Bệnh to đầu xương chi 
 Bướu cổ 
CTCT của tiroxin 
Bệnh bướu cổ basedow 
+ Đ ủ tiroxin : n òng nọc  ếch 
+ Thiếu tiroxin : n òng nọc t ăng về khối lượng mà không biến thái 
+ Thừa t iroxin : n òng nọc  ếch bé xíu 
Sơ đồ ảnh hưởng của hoocmôn đến biến thái ở bướm 
Giống lợn Ỉ 
Giống lợn Đại bạch 
Giống lợn Ỉ 
Giống lợn Đại bạch 
Thời gian trưởng thành 
9-10 tháng 
6-7 tháng 
Trọng lượng trưởng thành 
50-60 kg 
85-95 kg 
Trọng lượng tối đa 
(giới hạn sinh trưởng) 
70-75 kg 
180-220 kg 
 Tiroxin 
Ơstrogen 
Testosteron 
 Hoocmon 
 sinh trưởng 
Nữ (khoảng 10-12 tuổi) 
Nam (khoảng 11-12 tuổi) 
 Lớn nhanh 
 Lớn nhanh,cao vượt 
 Da mịn màng 
 Sụn giáp phát triển, lộ hầu 
 Thay đổi giọng nói 
 Vỡ tiếng, giọng ồm 
 Mọc lông mu, lông nách 
 Mọc ria mép, lông nách, 
 lông mu 
 Vú, mông, đùi, bộ phận sinh 
 dục phát triển 
 Cơ bắp phát triển,vai rộng, 
 ngực nở 
 Hông nở rộng 
 Cơ quan sinh dục to ra 
 Tuyến mồ hôi, tuyến nhờn 
 phát triển, xuất hiện mụn 
 trứng cá 
 Tuyến mồ hôi, tuyến nhờn 
 phát triển, xuất hiện mụn 
 trứng cá 
 Thay đổi về tâm sinh lí 
 Thay đổi về tâm sinh lí 
Những dấu hiệu xuất hiện ở tuổi dậy thì 
Bắt đầu hành kinh 
Xuất tinh lần đầu