Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 24: Các bằng chứng tiến hóa - Trường THPT Võ Thị Sáu

I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH

1. Cơ quan tương đồng :

2. Cơ quan thoái hóa :

Kết luận:

 Sự tương đồng về mặt giải phẫu giữa các loài là bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay đều được tiến hóa từ một loài tổ tiên

Đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật là gì?

Mọi cơ thể sinh vật đều cấu tạo từ tế bào

Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực đều có các thành phần cơ bản : màng sinh chất, tế bào chất, nhân( vùng nhân)

Mọi tế bào đều được sinh ra từ tế bào sống trước nó

ppt32 trang | Chia sẻ: tranluankk2 | Ngày: 22/03/2022 | Lượt xem: 195 | Lượt tải: 0download
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 24: Các bằng chứng tiến hóa - Trường THPT Võ Thị Sáu, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút TẢI VỀ ở trên
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG 
 QUÝ THẦY CÔ 
ĐẾN DỰ GIỜ LỚP 12A 
Các sinh vật hiện nay do đâu mà có? 
PHẦN SÁU : TIẾN HOÁ 
Chương II : Sự phát sinh và phát triển của sự sống trên Trái Đất 
Chương I : Bằng chứng và cơ chế tiến hóa 
 TỔ HÓA - SINH - THỂ DỤC - KTNN 
Trường THCS & THPT Võ Thị Sáu 
Chương I: 
BẰNG CHỨNG VÀ CƠ CHẾ TIẾN HÓA 
Baøi 24: 
Caùc Baèng Chöùng Tieán Hoùa 
Phôi sinh học 
 Địa lý sinh vật học 
Bằng chứng gián tiếp 
Bằng chứng 
trực tiếp 
Hóa thạch 
BẰNG CHỨNG TIẾN HÓA 
 TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ 
GIẢI PHẪU SO SÁNH 
Baøi 24: 
Caùc Baèng Chöùng Tieán Hoùa 
1-xương cánh 
2-xương trụ 
3-xương quay 
4-xương cổ bàn 
5-xương bàn 
6-xương ngón 
Người 
Mèo 
Cá voi 
Dơi 
1 
1 
2 
2 
3 
3 
4 
4 
5 
5 
6 
6 
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH 
Cấu trúc chi trước của mèo, cá voi, dơi và xương tay người 
Giống nhau 
Đều gồm các xương: xương cánh, xương trụ, xương quay, xương cổ bàn , xương bàn và xương ngón 
Khác nhau 
Chi tiết các xương biến đổi, hình dạng bên ngoài khác nhau 
Loài 
Tiêu chí 
Người 
mèo 
Dơi 
Cá voi 
Tên cơ quan 
nghiên cứu 
Nguồn gốc (ở loài tổ tiên) 
Chức năng 
PhiÕu häc tËp 
Đ äc SGK Tr104, QS H24.1 Hoµn thµnh phiÕu häc tËp 
Loài 
Tiêu chí 
Người 
mèo 
Cá voi 
Dơi 
Tên CQ 
Ng/cứu 
Tay 
Chi 
Vây 
Cánh 
Nguồn gốc (ở loài tổ tiên) 
Chi trước 
Chi trước 
Chi trước 
Chi trước 
Chức năng 
Cầm, 
Nắm (LĐ) 
Đi, vồ mồi 
bơi 
Bay 
Đáp án phiếu học tập 
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH 
1. Cơ quan tương đồng : 
a. Khái niệm : là các cơ quan bắt nguồn từ cùng 1 cơ quan ở loài tổ tiên nhưng có thể thực hiện chức năng r ất khác nhau 
Thế nào là cơ quan tương đồng? 
- Ví dụ: 
+ Tay người và cánh dơi 
+ Gai xương rồng, tua cuốn đậu Hà Lan 
Gai xương rồng 
Tua cuốn đậu Hà Lan 
( Biến dạng của lá) 
( Biến dạng của lá) 
b. Ý nghĩa : cơ quan tương đồng phản ánh sự tiến hóa phân li 
Cơ quan tương đồng có ý nghĩa gì trong tiến hóa? 
Một số cơ quan thoái hóa ở người 
Nếp thịt nhỏ ở mắt người 
Mí mắt thứ ba ở bồ câu 
Đầu nhọn ở vành tai thú 
Mõm nhọn ở vành tai người 
Manh tràng ở động vật ăn cỏ 
Ruột thừa ở người 
Đuôi của động vật 
Xương cụt ở người 
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH 
2. Cơ quan thoái hóa : 
- Khái niệm: Cơ quan thoái hoá cũng là cơ quan tương đồng vì chúng bắt từ một 1 cơ quan ở một loại tổ tiên nhưng nay không còn chức năng hoặc chức năng bị tiêu giảm 
Thế nào là cơ quan thoái hóa? 
- Ví dụ : 
Hình vẽ mô phỏng toàn bộ hình dạng của loài cá voi này. 
Hóa thạch chi sau của loài cá voi cổ đại 
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH 
1. Cơ quan tương đồng : 
2. Cơ quan thoái hóa : 
Qua nghiên cứu cơ quan tương đồng và cơ quan thoái hóa kết luận gì về quan hệ giữa các loài sinh vật? 
Kết luận : 
 Sự tương đồng về mặt giải phẫu giữa các loài là bằng chứng gián tiếp cho thấy các loài sinh vật hiện nay đều được tiến hóa từ một loài tổ tiên 
Hiện tượng lại giống ( Lại tổ ) 
Người có đuôi 
Người có nhiều cặp vú 
Người đầy lông 
Cánh ong 
 phát triển 
 từ mặt lưng 
 của phần ngực 
Cánh chim 
là biến dạng 
của chi trước 
Cánh :Giúp cho sinh vật bay lượn 
Nhận xét gì về nguồn gốc, chức năng của cánh ong và cánh chim? 
I. BẰNG CHỨNG GIẢI PHẪU SO SÁNH 
3. Cơ quan tương tự : 
- Khái niệm : là những cơ quan thực hiện chức năng như nhau nhưng không được bắt nguồn từ một nguồn gốc 
Thế nào là cơ quan tương tự ? 
- Ví dụ : 
+ Cánh ong và cánh chim 
+ Gai xương rồng và gai hoa hồng 
Gai hoa hồng 
Gai xương rồng 
( biến dạng của lá) 
( phát triển từ biểu bì) 
Cơ quan tương tự có ý nghĩa gì trong tiến hóa ? 
- Ý nghĩa : cơ quan tương tự phản ánh sự tiến hóa hội tụ (đồng qui) 
TẾ BÀO NHÂN SƠ 
Tế bào chất 
 TẾ BÀO THỰC VẬT 
TẾ BÀO ĐỘNG VẬT 
Màng sinh 
 chất 
- Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực đều có các thành phần cơ bản : màng sinh chất, tế bào chất, nhân ( vùng nhân) 
Các tế bào có những thành phần cơ bản nào? 
 Đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật là gì? 
II. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ 
1. Bằng chứng tế bào học : 
- Mọi cơ thể sinh vật đều cấu tạo từ tế bào 
- Tế bào nhân sơ và tế bào nhân thực đều có các thành phần cơ bản : màng sinh chất, tế bào chất, nhân( vùng nhân) 
- Mọi tế bào đều được sinh ra từ tế bào sống trước nó 
 Đơn vị cơ bản cấu tạo nên mọi cơ thể sinh vật là gì? 
 Nhận xét gì về quan hệ giữa loài người với các loài vượn người ? 
Các loài trong bộ linh trưởng 
Tinh tinh 
Gôrila 
Vượn Gibbon 
Khỉ Rhezus 
Khỉ sóc 
Số axit amin khác so với người 
0 
1 
3 
8 
9 
Sự sai khác về các axit amin trong chuỗi hemôglôbin giữa các loài trong bộ Linh trưởng 
Người - XGA – TGT – TGG – GTT – TGT – TGG - Tinh tinh - XGT– TGT – TGG – GTT – TGT – TGG - 
Gô ri la - XGT– TGT – TGG – GTT – TGT – TAT - 
Đười ươi- TGT– TGG – TGG – GTX – TGT – GAT 
II. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ 
2. Bằng chứng sinh học phân tử : 
- Đa số các loài đều có vật chất di truyền là ADN ( trừ 1 số virut là ARN ) 
- ADN đều cấu tạo từ 4 loại nuclêôtit là A,T,G,X 
- Prôtêin của các loài đều cấu tạo từ 20 loại axit amin 
- Các loài đều có chung một bộ mã di truyền 
Ví dụ : GUU mã hóa axit amin Valine 
- Những loài có quan hệ càng gần thì trình tự axit amin hay trình tự nuclêôtit càng giống nhau và ngược lại 
II. BẰNG CHỨNG TẾ BÀO HỌC VÀ SINH HỌC PHÂN TỬ 
Từ bằng chứng tế bào học và bằng chứng sinh học phân tử rút ra nhận xét gì về quan hệ giữa các loài sinh vật? 
Kết luận : 
 Sự tương đồng về đặc điểm tế bào và phân tử cho thấy các loài trên Trái Đất đều có chung tổ tiên 
C âu 1:Cơ quan tương đồng có ý nghĩa gì trong tiến hóa ? 
A. Phản ánh sự tiến hóa đồng qui 
C . Phản ánh sự tiến hóa hội tụ 
B. Phản ánh sự tiến hóa phân li 
D. Phản ánh sự tiến hóa theo hướng vận động 
CỦNG CỐ 
Câu 2: Để xác định quan hệ họ hàng giữa các sinh vật người ta không dựa vào ? 
A. Cơ quan tương đồng 
C. Cơ quan tương tự 
B. Cơ quan thoái hóa 
D. Bằng chứng tế bào học 
CỦNG CỐ 
Câu 3: Khẳng định nào dưới đây đúng nhất trong việc xác định mối quan hệ họ hàng giữa các loài? 
Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì trình tự sắp xếp các nuclêôtit càng khác nhau. 
Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì trình tự các nuclêôtit và trình tự các axit amin càng giống nhau và ngược lại. 
Các loài có họ hàng càng gần thì sự sai khác thành phần các loại nuclêôtit càng lớn. 
Các loài có quan hệ họ hàng càng gần thì sự sai khác về thành phần các loại axit amin trong phân tử prôtêin càng nhỏ. 
Trả lời: 
A 
D 
C 
B 
Sai 
Đúng 
Sai 
Sai 
CỦNG CỐ 
 - Học sinh học bài, trả lời câu hỏi trang 107 SGK 
- Xem trước bài: “Học thuyết Lamac và học thuyết Đacuyn – Phần II ” 
DẶN DÒ 
XIN CẢM ƠN 
 QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH ! 

File đính kèm:

  • pptbai_giang_sinh_hoc_lop_12_bai_24_cac_bang_chung_tien_hoa_tru.ppt