Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 28: Loài (Bản hay)

Bài 28: 
LOÀI 
Ernst Mayr 
Năm 1942, Nhà Tiến hóa học Ơnxt Mayơ đã đưa ra khái niệm loài sinh học. 
I. KHÁI NIỆM LOÀI SINH HỌC 
1. Khái niệm: 
- Cách li sinh sản là tiêu chuẩn khách quan để phân biệt 2 quần thể là cùng loài hay khác loài ⇒ Hai quần thể cùng loài chỉ trở thành hai loài khác nhau khi chúng trở nên cách li sinh sản 
- Loài là 1 hay 1 nhóm quần thể gồm các cá thể có khả năng giao phối với nhau trong tự nhiên, cho ra đời con có sức sống và khả năng sinh sản nhưng lại cách li sinh sản với các nhóm quần thể khác tương tự. 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
 Tiêu chuẩn hình thái 
 Tiêu chuẩn hóa sinh 
 Tiêu chuẩn cách li sinh sản 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài: 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
- Hai quần thể thuộc hai loài có: 
 Đặc điểm hình thái giống nhau, sống trong cùng một khu vực địa lí 
 Không giao phối với nhau hoặc có giao phối nhưng sinh ra đời con bất thụ 
¤ Hạn chế của tiêu chuẩn cách li sinh sản: 
- Chỉ áp dụng được cho loài sinh sản hữu tính, không áp dụng cho loài sinh sản vô tính. 
- Khó biết được trong tự nhiên 2 quần thể nào thực sự cách li sinh sản với nhau và cách li ở mức độ nào. 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
» Một vài khái niệm: 
- Cơ chế cách li là chướng ngại vật làm cho các sinh vật cách li nhau 
- Cách li sinh sản là các trở ngại trên cơ thể sinh vật ( trở ngại sinh học ) ngăn cản các cá thể giao phối với nhau hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ ngay cả khi các sinh vật này sống cùng 1 chỗ 
- Có 2 loại cơ chế cách li : cách li trước hợp tử và cách li sau hợp tử 
II. CÁC CƠ CHẾ CÁCH LI SINH SẢN GIỮA CÁC LOÀI 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
1. Cách li trước hợp tử: 
a. Khái niệm: 
- Cách li trước hợp tử là những trở ngại ngăn cản các sinh vật giao phối với nhau ( thực chất là ngăn cản thụ tinh tạo ra hợp tử ) 
b. Các loại cách li trước hợp tử: 
 Cách li nơi ở (cách li sinh cảnh): các cá thể sống trong cùng khu vực địa lí nhưng trong sinh cảnh khác nhau nên không thể giao phối. VD 
 Cách li tập tính: các quần thể khác nhau có những tập tính giao phối riêng → cách li sinh sản. VD 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
 Cách li thời gian (cách li mùa vụ): Các cá thể thuộc các quần thể có mùa sinh sản khác nhau, không thể giao phối với nhau được. VD 
 Cách li cơ học: do cấu tạo của cơ quan sinh sản khác nhau → các cá thể thuộc các quần thể khác nhau không giao phối được với nhau. VD 
I. Khái niệm loài sinh học 
1. Khái niệm 
2. Các tiêu chuẩn phân biệt 2 loài 
II. Các cơ chế cách li sinh sản giữa các loài 
1. Cách li trước hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử 
2. Cách li sau hợp tử: 
- Cách li sau hợp tử là cơ chế ngăn cản việc tạo ra con lai hoặc ngăn cản việc tạo ra con lai hữu thụ 
- Cơ chế cách li có ý nghĩa duy trì sự toàn vẹn về những đặc điểm riêng của loài 
- Nếu 2 quần thể cùng loài trong tự nhiên vì lý do nào đó dẫn đến cách li sinh sản thì loài mới sẽ xuất hiện 
»» THE END «« 
→ Chim én sinh sản vào mùa xuân, chim gáy sinh sản vào mùa hè 
→ Cây thông ở thung lũng với cây thông ở đỉnh núi không giao phấn được với nhau do điều kiện sinh thái khác nhau 
→ Các cây thuộc các loài khác nhau có cấu tạo hoa khác nhau nên hạt phấn của loài cây này không thể thụ phấn cho hoa của loài cây khác 
→ Các loài có tập tính giao phối khác nhau sẽ không giao phối với nhau