Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Bài 33: Sự phát triển của sinh giới qua các đại địa chất (Bản đẹp)

BÀI MỚI: BÀI 33 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA ĐẤT 
( CHƯƠNG II : SỰ PHÁT SINH PHÁT TRIỂN 
CỦA SỰ SỐNG TRÊN TRÁI ĐẤT) 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
- Hoá thạch là những di tích của sinh vật sống trong các thời đại trước để lại trong các lớp đất đá. 
Xem các hình ảnh sau về hoá thạch và cho biết: 
Hoá thạch là gì? 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
- Hoá thạch là những di tích của sinh vật sống trong các thời đại trước để lại trong các lớp đất đá. 
2- Các dạng hoá thạch, con đường hình thành hoá thạch: 
Sắp xếp các hoá thạch 
 sau thành nhóm? 
STT 
Dạng hoá thạch 
Sự hình thành 
Ý nghĩa 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
- Hoá thạch là những di tích của sinh vật sống trong các thời đại trước để lại trong các lớp đất đá. 
2- Các dạng hoá thạch, con đường hình thành hoá thạch: 
- Khi sinh vật chết, phần mềm bị phân huỷ, còn lại phần cứng: xương, vỏ đá vôi. 
 Khi sinh vật chết, được giữ trong điều kiện đặc biệt ( băng, nhựa hổ phách, không khí khô ), nên còn nguyên vẹn. 
 Khi sinh vật chết, cả cơ thể bị phân huỷ và được thay bằng đá ( khuôn trong) hoặc chỉ còn dấu vết in lại trên đất đá ( khuôn ngoài). 
3- Vai trò của hoá thạch: 
 - Hoá thạch là tài liệu trực tiếp để nghiên cứu lịch sử xuất hiện, phát triển, diệt vong của sinh vật 
 - Nghiên cứu lịch sử khí hậu, địa chất của trái đất. 
 - Nghiên cứu tuổi thọ của các lớp đất, đá. 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
2- Các dạng hoá thạch, con đường hình thành hoá thạch: 
3- Vai trò của hoá thạch: 
- Hoá thạch là tài liệu trực tiếp để nghiên cứu lịch sử xuất hiện, phát triển, diệt vong của sinh vật 
- Nghiên cứu lịch sử khí hậu, địa chất của trái đất. 
- Nghiên cứu tuổi thọ của các lớp đất, đá. 
*). Xác định tuổi hoá thạch : 
 Căn cứ vào sự phân rã của các nguyên tố phóng xạ : 
- Cácbon14 trong hoá thạch ( chu kì bán rã 5700 năm ) 
Urani238 trong lớp đất đá chứa hoá thạch ( chu kì bán rã 4,5 tỉ năm ) 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
2- Các dạng hoá thạch, con đường hình thành hoá thạch: 
3- Vai trò của hoá thạch: 
II/. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
1- Nh ững căn cứ để phân chia thời gian địa chất: 
 Căn cứ vào các hoá thạch: loại hoá thạch và số lượng. 
 Căn cứ vào những biến động lớn về địa chất, khí hậu của trái đất. 
2- Hiện tượng trôi dạt lục địa: 
Là : Sự di chuyển của các phiến kiến tạo vỏ trái đất ( lục địa) do lớp dung nham nóng chảy bên trong trái đất chuyển động. 
 Diễn biến: 
 Vai trò: Những biến đổi về kiến tạo của vỏ trái đất ( trôi dạt lục địa) dẫn đến những thay đổi rất mạnh về điều kiện khí hậu  Những đợt đại tuyệt chủng của hàng loạt các loài và sau đó là thời kì bùng nổ phát sinh những loài mới để chiếm cứ các ổ sinh thái còn trống. 
Hiện tượng trôi dạt lục địa: 
+ 250 triệu năm trước: 1 khối siêu lục địa 
+ 180 triệu năm trước: 2 khối: Lục địa Bắc, lục địa Nam 
+ 65 triệu năm trước: Các lục địa gần giống ngày nay (Ấn Độ tách khỏi Lục địa Âu- Á ). 
+ 10 triệu năm trước: Lục địa Ấn Độ sát nhập với Lục địa Âu- Á. 
250 triệu năm trước 
180 triệu năm trước 
65 triệu năm trước 
Các lục địa ngày nay 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
1- Khái niệm: 
2- Các dạng hoá thạch, con đường hình thành hoá thạch: 
3- Vai trò của hoá thạch: 
II/. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
1- Nh ững căn cứ để phân chia thời gian địa chất: 
 Căn cứ vào các hoá thạch: loại hoá thạch và số lượng. 
 Căn cứ vào những biến động lớn về địa chất, khí hậu của trái đất. 
2- Hiện tượng trôi dạt lục địa: 
3- Sinh vật trong các đại địa chất: 
Được chia thành 5 đại: 
 Đại Thái cổ 
 Đại Nguyên sinh 
 Đại Cổ sinh 
 Đại Trung Sinh 
 Đại Tân sinh. 
? Căn cứ vào hoá thạch, sự biến động về khí hậu, địa chất; Lịch sử sinh giới được phân chia như thế nào? 
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
Những sinh vật đầu tiên trên trái đất ở Đại Thái cổ: Sinh vật nhân sơ 
Những sinh vật có nhân đầu tiên ở đại Nguyên sinh. 
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
Đại cổ sinh: 
LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
Đại trung sinh: 
SỰ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
I/. HOÁ THẠCH 
II/. LỊCH SỬ PHÁT TRIỂN CỦA SINH GIỚI QUA CÁC ĐẠI ĐỊA CHẤT 
- Đại Thái cổ: Hình thành những sinh vật đơn giản đầu tiên, sự sống ở dưới nước 
- Đại Nguyên sinh: Có các đại diện của các ngành ĐV, TV, nhưng sự sống vẫn ở dưới nước, tích luỹ ôxi trong khí quyển, hình thành sinh quyển 
- Đại Cổ sinh: Sự chinh phục đất liền của ĐV, TV. 
- Đại Trung Sinh: Là đại phát triển ưu thế của cây hạt trần và bò sát 
- Đại Tân sinh: Là đại phồn thịnh của TV hạt kín, sâu bọ, chim, thú. 
Sự kiện chính của từng đại? 
Củng cố 
Câu 1: Bình thường , khi SV chết , hiện tượng xảy ra phổ biến là : 
Toàn bộ cơ thể bị phân huỷ 
Phần mềm bị phân huỷ , còn lại phần cứng 
Cơ thể sv hoá đá 
Cơ thể sv được bảo tồn nguyên vẹn . 
Câu 2: Ý nghĩa của nghiên cứu hoá thạch ? 
Xác định lịch sử xuất hiện , phát triển , diệt vong của sv 
Xác định tuổi các lớp đất đá chứa hoá thạch 
Xác định khí hậu , địa chất trái đất 
Tất cả đều đúng 
Câu 3: Vì sao khi xác định tuổi hoá thạch , các lớp đất đá người ta căn cứ vào sự phân rã của các nguyên tố phóng xạ ? 
Quá trình phân rã của các nguyên tố này diễn ra trong thiên nhiên nhanh , không phụ thuộc ngoại cảnh . 
Quá trình phân rã của các nguyên tố này diễn ra trong thiên nhiên đều đặn , không phụ thuộc ngoại cảnh . 
Quá trình phân rã của các nguyên tố này diễn ra trong thiên nhiên chậm , không phụ thuộc ngoại cảnh 
Quá trình phân rã của các nguyên tố này diễn ra trong thiên nhiên không phụ thuộc ngoại cảnh 
B. Phần mềm bị phân huỷ, còn lại phần cứng 
Tất cả đều đúng 
B.Quá trình phân rã của các nguyên tố này diễn ra trong thiên nhiên đều đặn, không phụ thuộc ngoại cảnh. 
Củng cố 
Câu 4: Hoàn thành bảng sau : 
Sự kiện 
Thời điểm 
Tích luỹ ô-xi trong khí quyển 
ĐV, TV lên cạn 
Dương xỉ phát triển mạnh 
Phát sinh bò sát 
Phát sinh thú, chim 
TV có hoa xuất hiện 
Loài người xuất hiện 
Đại nguyên sinh 
Kỉ Silua- Đại cổ sinh 
Kỉ cacbon- Đại Cổ sinh 
Kỉ cacbon- Đại Cổ sinh 
Kỉ tam điệp- Đại Trung sinh 
Kỉ phấn trắng- Đại Trung sinh 
Kỉ Đệ tứ- Đại Tân sinh 
N 
H 
Ự 
A 
H 
Ổ 
P 
H 
Á 
C 
H 
S 
Ó 
N 
G 
T 
H 
Ầ 
N 
Đ 
Ệ 
T 
A 
M 
T 
R 
Ô 
I 
D 
Ạ 
T 
L 
Ụ 
C 
Đ 
Ị 
A 
H 
Ạ 
T 
T 
R 
Ầ 
N 
L 
Ê 
N 
C 
Ạ 
N 
S 
I 
Ê 
U 
L 
Ụ 
C 
Đ 
Ị 
A 
K 
H 
Ủ 
N 
G 
L 
O 
N 
G 
H 
Ó 
A 
T 
H 
Ạ 
C 
H 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
Câu 1: 11 chữ cái, nguyên liệu đặc biệt 
bảo tồn nguyên vẹn xác sinh vật. 
Câu 2: 8 chữ cái, Một hiện tượng gây ra 
do trôi dạt lục địa, xảy ra ở biển 
Câu 3: 5 chữ cái, một kỉ trong đại Tân sinh 
Câu 4: 13 chữ cái, một hiện tượng địa chất 
gây nên các biến động lớn khác 
Câu 5: 7 chữ cái; Nhóm Thực vật hưng thịnh 
 ở Đại Trung sinh 
Câu 6: 6 chữ cái ; Một quá trình quan trọng của 
sinh vật ở kỉ Silua- Đại cổ sinh 
Câu 7: 10 chữ cái, trái đất cách đây 
250 triệu năm còn là  
Câu 8: 9 chữ cái, nhóm động vật 
hưng thịnh ở kỉ Jura- Đại Trung sinh 
Bài tập về nhà 
1- Câu hỏi sgk 
2- Trả lời các câu hỏi sau : 
Tại sao Đại Thái cổ , nguyên sinh để lại ít di tích 
Những điều kiện để sinh vật di cư lên cạn ở kỉ Silua - Đại cổ sinh ? Ý nghĩa hiện tượng đó là gì ? 
Vì sao cây hạt trần , bò sát hưng thịnh ở Đại Trung sinh ? 
Hãy giải thích lý do bò sát khổng lồ bị tuyệt diệt ở cuối Đại Trung sinh ? 
3- Sưu tầm các hoá thạch ( bài thực hành ) 
4- Đọc trước bài 34 
BÀI HỌC KẾT THÚC. 
CHÂN THÀNH CẢM ƠN 
CÁC THẦY CÔ GIÁO 
VÀ CÁC EM HỌC SINH 
Hiện tượng trôi dạt lục địa