Bài giảng Sinh học Lớp 8 - Bài 24: Tiêu hóa và các cơ quan tiêu hóa

NĂM HỌC 2014- 2015 
GV:Phạm Thị Thắm 
SINH HOÏC 8 
CHƯƠNG V 
TIÊU HÓA 
BÀI 24 
TIÊU HÓA VÀ CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA 
NỘI DUNG: 
THỨC ĂN VÀ SỰ TIÊU HÓA 
II- CÁC CƠ QUAN TIÊU HÓA 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
Ăn uống cũng cần như sự thở 
Cơm 
Rau cải 
Cá 
Rau diếp 
Thịt heo 
Bánh mì 
Dầu ăn 
Mỡ heo 
Thịt gà 
Nước 
Sữa 
Trái cây 
Hằng ngày, chúng ta ăn những loại thức ăn nào ? 
Thức ăn 
Cơm, bánh 
Thịt, cá 
Dầu, mỡ 
Rau, quả 
Sữa 
Gluxit 
Prôtêin 
Lipit 
Vitamin 
Muối khoáng, nước 
Các chất trong thức ăn 
Nhóm chất 
Gluxit, Prôtêin, Lipit, Vitamin 
Chất hữu cơ 
Chất vô cơ 
Các chất trong thức ăn được chia làm mấy nhóm ? 
Kể tên các chất dinh dưỡng có trong các loại thức ăn trên ? 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
Các chất trong thức ăn 
Các chất hấp thụ được 
Vitamin 
Nước 
Axit nuclêic 
Protêi n 
Gluxit 
Lipit 
Hoạt động tiêu hóa 
Hoạt động hấp thụ 
Axit amin 
Vitamin 
Nước 
Muối khoán g 
Các chất hữu cơ 
Muối khoáng 
Các chất vô cơ 
Axit béo vàglixêrin 
Các thành phần của Nuclêôtit 
Sơ đồ khái quát về thức ăn và các hoạt động chủ yếu của quá trình tiêu hóa 
Đường đơn 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
Sơ đồ khái quát về các hoạt động của quá trình tiêu hóa 
Bieán ñoåi lí hoïc 
Tieâu hoùa thöùc aên 
Haáp thuï 
chaát dinh döôõng 
Thaûi phaân 
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa 
Tiết dịch tiêu hóa 
Ăn 
Bieán ñoåi h óa hoïc 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
1. ChÊt nµo trong thøc ăn kh«ng bÞ biÕn ®æi vÒ mÆt ho¸ häc trong qu¸ trình tiªu ho¸ ? 
2. ChÊt nµo trong thøc ăn bÞ biÕn ®æi vÒ mÆt ho¸ häc trong qu¸ trình tiªu ho¸ ? 
3. Quá trình tiêu hóa bao gồm những hoạt động nào ? 
Thảo luận 
1. Chất nào trong thức ăn không bị biến đổi về mặt hóa học qua quá trình tiêu hóa ? 
 Vitamin, muối khoáng, nước 
2. Chất nào trong thức ăn bị biến đổi về mặt hóa học qua quá trình tiêu hóa ? 
 Gluxit, lipit, protein, axit nucleic 
Ñaåy caùc chaát trong oáng tieâu hoùa 
Tieát dòch tieâu hoùa 
Bieán ñoåi hoùa hoïc 
Bieán ñoåi lí hoïc 
Tieâu hoùa thöùc aên 
Haáp thuï 
chaát dinh döôõng 
AÊn 
Thaûi phaân 
Sô ñoà khaùi quaùt veà caùc hoaït ñoäng cuûa quaù trình tieâu hoaù 
AÊn vaø uoáng 
 Ñaåy caùc chaát trong oáng tieâu hoaù 
Haáp thuï chaát dinh döôõng 
Tieâu hoaù thöùc aên 
Thaûi phaân 
Caùc hoaït ñoäng tieâu hoaù: 
3. Quá trình tiêu hóa gồm những hoạt động nào ? 
 Hoạt động nào quan trọng ? 
 Hoạt động tiêu hóa và hoạt động hấp thụ 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
- Thức ăn gồm chất vô cơ và chất hữu cơ 
- Quá trình tiêu hóa gồm các hoạt động: Ăn và uống  đẩy thức ăn vào ống tiêu hóa  tiêu hóa thức ăn  hấp thụ chất dinh dưỡng  thải phân 
 a) Nước, vitamin và muối khoáng khi vào cơ thể theo con đường tiêu hóa thì cần phải qua các hoạt động nào của hệ tiêu hóa ? 
b) Cơ thể người có thể nhận các chất này theo con đường nào khác không ? 
Ăn và uống 
Đẩy các chất trong ống tiêu hóa 
Hấp thụ chất dinh dưỡng 
Tiêm (chích) 
Vào khe giữa của các tế bào 
Nước mô 
Hệ tuần hoàn 
Vào tĩnh mạch ( truyền dịch) 
a 
b 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
Vai trò của tiêu hóa thức ăn đối với cơ thể người là gì ? 
 Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được và thải bỏ các chất cặn bã ra ngoài. 
I. Thức ăn và sự tiêu hóa : 
- Vai trò của tiêu hóa : Biến đổi thức ăn thành các chất dinh dưỡng mà cơ thể có thể hấp thụ được và thải bỏ các chất cặn bã ra ngoài. 
Khi ăn uống cần lưu ý điều gì ? 
Chú ý 
Ăn đầy đủ chất dinh dưỡng  sự tiêu hoá dễ dàng  cơ thể phát triển tốt 
II. Các cơ quan tiêu hóa : 
Hệ tiêu hóa của người gồm các cơ quan nào ? 
 Hệ tiêu hoá gồm ống tiêu hoá và tuyến tiêu hoá. 
II. Các cơ quan tiêu hóa : 
Các cơ quan trong ống tiêu hóa 
Các tuyến tiêu hóa 
- Miệng 
- Hầu 
- Thực quản 
- Dạ dày 
- Ruột (Ruột non, ruột già) 
- Hậu môn 
 Tuyến nước bọt 
 Tuyến vị 
 Tuyến gan 
 Tuyến tụy 
 Tuyến ruột 
 Quan sát và liệt kê các cơ quan tiêu hóa ở hình 24.3 vào bảng trên 
Khoang miệng gồm các bộ phận nào ? 
- Khoang miệng gồm răng và lưỡi 
Nêu vị trí của dạ dày và độ rộng hẹp so với các cơ quan tiêu hóa khác ? 
- Dạ dày là phần rộng nhất của ống tiêu hóa, nằm giữa bụng hơi lệch về phía trái 
Nêu vị trí và đặc điểm của các đoạn ruột ? 
 - Ruột non dài từ 2.8 – 3m, nằm giữa khoang bụng 
 - Ruột già có hình dạng chũ U ngược 
 - Ruột thẳng là nơi trữ phân 
 - Ruột thừa ở bên phải phía dưới, là vết tích tiêu giảm của 1 cơ quan trong cơ thể động vật 
  Nó không còn chức năng, có thể gây phiền toái 
VD : Đau bụng bên phải, phía dưới và có cảm giác buồn nôn, co chân phải thì đau thêm. Xác định là đau bộ phận nào ? 
 Cho biết vị trí các cơ quan tiêu hóa ở người ? 
 Đau ruột thừa 
 Việc xác định vị trí các cơ quan tiêu hóa ở người có ý nghĩa như thế nào ? 
 Giữ gìn và bảo vệ hệ tiêu hóa 
II. Các cơ quan tiêu hóa : 
Các cơ quan trong ống tiêu hóa 
Các tuyến tiêu hóa 
- Miệng 
- Hầu 
- Thực quản 
- Dạ dày 
- Ruột (Ruột non, ruột già) 
- Hậu môn 
 Tuyến nước bọt 
 Tuyến vị 
 Tuyến gan 
 Tuyến tụy 
 Tuyến ruột 
Tuyến nước bọt : có 3 đôi 
II. Các cơ quan tiêu hóa : 
Các cơ quan trong ống tiêu hóa 
Các tuyến tiêu hóa 
- Miệng 
- Hầu 
- Thực quản 
- Dạ dày 
- Ruột (Ruột non, ruột già) 
- Hậu môn 
 Tuyến nước bọt 
 Tuyến vị 
 Tuyến gan 
 Tuyến tụy 
 Tuyến ruột 
Chất không bị biến đổi về mặt hóa học trong quá trình tiêu hóa : 
 b. Lipit c. Prôtêin 	 
2. Chất bị biến đổi về mặt hóa học trong quá trình tiêu hóa : 
	b.Vitamin	 c.Muối khoáng	d. Nước 
a . Lipit 
BÀI TẬP 
a . Nước 
Học thuộc bài cũ, trả lời câu hỏi trong SGK 
 Chuẩn bị bài 25: “Tiêu hóa ở khoang miệng” 
+ Tìm hiểu quá trình tiêu hóa ở khoang miệng 
+ Quá trình nuốt và đẩy thức ăn qua thực quản 
HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ 
CHUÙC CAÙC EM HOÏC TOÁT