Bài giảng thao giảng Ngữ văn 11: Người trong bao A.P. Sê- Khốp

I.Tìm hiểu chung:1. Thời đạia.Bối cảnh xã hội b. Tình hình văn học: 2. Tác giả a) Cuộc đời- Sê-khốp sinh ngày 29/11/1860 trong một gia đình tiểu thương tại thị trấn Tan-gan-rốc, bên bờ biển A-dốp.- Thời thơ ấu của Sê-khốp ít được vui tươi vì chịu sự giáo dục quá gia trưởng và nghiêm khắc của cha.- Khi đang học dở trung học thì gia đình phá sản nên Sê-khốp vừa học vừa đi dạy tư để kiếm sống nuôi bản thân và gia đình.- 1884, sau khi tốt nghiệp khoa y, Sê-khốp vừa là bác sĩ ở vùng ngoại ô MAT-XCƠ-VA vừa viết báo viết văn, đồng thời tham gia nhiều hoạt động Chính trị-Xã hội (Chữa bệnh không lấy tiền, xây dựng bệnh xá và 3 trường học ).- 1887, ông được nhận giải thưởng Pu-skin.- 1900, Sê-khốp được bầu làm Viện sĩ danh dự viện Hàn lâm Khoa học Nga. - Ông qua đời ngày 2/7/1904 ở khu nghỉ mát Baden Wailer tại Đức trong khi đang tìm cách chữa trị bệnh lao.- Ông được yên nghỉ tại nghĩa địa của tu viện Nô-vô-đi-ê-vi-si.=>Là một con người giàu nghị lực vươn lên trong cuộc sống và tham gia tích cực trong nhiều hoạt động văn hóa xã hộib) Sự nghiệp- Tác phẩm: 500 truyện ngắn và truyện vừa cùng nhiều vở kịch xuất sắc.- Tiêu biểu:+ Truyện ngắn: Anh béo và anh gầy; Phòng số 6; Đồng cỏ; Người đàn bà và con chó nhỏ; Người trong bao; + Kịch nói: Chim hải âu; Ba chị em; Vườn anh đào; Cầu hôn; Con gấu; + Phê phán, lên án chế độ xã hội bất công, thói cường hào và cuộc sống ăn hại của những giai cấp chấp chính.+ Phê phán sự bất lực và sa đoạ tinh thần của một bộ phận trí thức.+ Sự đồng cảm, trân trọng đối với những người nghèo khổ, thể hiện tình yêu thắm thiết và niềm tin vô bờ bến đối với nhân dân lao động.- Nội dung: Từ những cốt truyện đơn giản đặt ra những vấn đề xã hội to lớn. =>Mang ý nghĩa nhân bản sâu sắc- Đặc điểm nghệ thuật truyện ngắn của Sê-khốp:+ Chiều sâu tâm lí rất lớn+ Lột tả xác thực, tinh tế nội tâm.+ Ngôn ngữ rất tinh tế+ Nâng tiếng Nga lên tầm hiện đại.=> Sê-khốp cùng Guy-đe Maupassant (Pháp) và Ohenry (Mỹ) được xem là ba nhà văn viết truyện ngắn hay nhất mọi thời đại - Ông là nhà cách tân thiên tài về truyện ngắn và kịch nói3. Truyện ngắn “Người trong bao” a) Hoàn cảnh ra đời- Được sáng tác vào năm 1898, trong thời gian nhà văn nghỉ dưỡng bệnh ở thành phố I-an-ta, trên bán đảo Crưm (Biển Đen).- Bối cảnh tác phẩm là xã hội Nga đang ngạt thở trong bầu không khí chuyên chế nặng nề cuối thế kỷ XIX.- “Người trong bao” là một câu chuyện không chỉ phản ánh xã hội mà còn có ý nghĩa triết lý sâu sắc.Cuộc nghỉ đêm sau chuyến đi săn muộn của bác sĩ Ivan I-va-nứt và Bu- rơ- kin, Bu- rơ- kin kể về chuyện Bê-li-cốpChuyện về Bêlicốp Chân dung, lối sống. Câu chuyện tình yêu với Va- ren- ca Cuộc nói chuyện với Cô- va- len- cô- Cái chết của Bê-li- cốp.I- va- nứt kết luận: Không thể sống mãi như thế đượcb) Tóm tắt tác phẩm: SGKc) Bố cục: Có 3 cách phân chia bố cục:- Cách 1: Khi Bê-li-cốp còn sống và khi đã qua đời.- Cách 2: Một đoạn đời Bê-li-cốp, cuộc sống vẫn buồn khi Bê-li-cốp qua đời.- Cách 3: Theo mạch truyện:+ Mở truyện: Cuộc trò truyện giữa hai người bạn+ Thân truyện: Kể về hình tượng Bê-li-cốp + Kết truyện: Lời nhận xét của bác sĩ I-va-nứt.1. Hình tượng nhân vật Bê-li-cốp.Chân dung và thói quen sinh hoạt*Chân dung: - Bộ mặt: + tái nhợt, rầu rĩ + Bé loắt choắt như mặt chồn.- Phục sức: Quanh năm: + đi giày cao su, + mặc áo bành tô. + cầm ô + đội mũ, đeo kính + nhét bông vào tai. + Giấu mặt sau cổ áo=> Chân dung biếm họa:Bê-li-cốp luôn tự bao bọc,khép kín, không tiếp xúc với cuộc sống bên ngoài. Kỳ dị, lạ lùng, yếu đuối, cố thu mình trong baoCả khi rất đẹp trời láy đi láy lạiTừ ngữ:- Giọng kể:Giễu cợt, châm biếm...Chân dung của Bê-li-cốp được cụ thể hoá bằng những nét chi tiết tỉ mỉ.*.Lối sống.- Đồ đạc:+ Đồng hồ.+ Dao gọt bút chì.+ Ô.Để trongbaoLối sống, lập dị,trốn tránh đời sống hiện thực xã hội - Nơi ở:+ Buồng ngủ như cái hộp.+ Nhà lúc nào cũng đóng cửa cài then.+ Ngủ trùm chăn kín đầu.Lối sống chật hẹp,luôn lo lắng sợ hãi,chui sâu vào bao.- Đi xe: Luôn kéo mui*. Thái độ sống.Ghê sợ hiện tại, Sợ nói to, sợ gửi thư, sợ làm quen, sợ đọc sách,sợ bị chế giễu, sợ kẻ trộm , luôn sợ nhỡ xảy ra chuyện gì.- Tôn sùng quá khứ, tiếng Hy lạp.- Ý nghĩ giấu vào trong bao.- Sống theo chỉ thị, thông tư.- Ngại giao tiếp:Duy trì những mối quan hệ tốtSuy nghĩ máy móc, rập khuôn, giáo điều,thụ động, sợ hãi, tiêu cực.Tính cách Bê-li-cốpThụ động,Khép kín,lập dị,Cô độc.Bảo thủ,máy móc.Yếu đuối,bạc nhược,hèn nhát.Nhân vật điển hình cho kiểu người thụ động,con đẻ của xã hội chuyên chế Nga Hoàng. Tiểu kết:Đó chính là kiểu người trong bao, lối sống trong bao và tính cách trong bao.