Bài giảng Tiếng Việt 6: Các thành phần chính của câu

CAÙC THAØNH PHAÀN CHÍNH CUÛA CAÂUTIEÁNG VIEÄTBAØI DẠY:1CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂUI. Phân biệt thành phần chính với thành phần phụ của câu: Kể tên các thành phần câu đã học ?1. Các thành phần câu đã học . Trạng ngữ, chủ ngữ, vị ngữ, định ngữ, bổ ngữ2Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng. 	(Toâ Hoaøi)TNCN2. Tìm thành phần trong câuVN3TNCNVN3. Laàn löôït boû từng thaønh phaàn caâu neâu treân vaø ruùt ra nhaän xeùt.Chẳng bao lâu,tôiđã trở thành một chàng dế thanh niên cường tráng.Veà cô baûn yù nghóa caâu khoâng thay ñoåi.Khoâng bieát ai trôû thaønh thanh nieân.Khoâng hieåu tôi nhö theá naøo.4Trong câu phần bắt buộc có mặt là thành phần nào- Là thành phần chính bắt buộc có mặtThành phần nào có thể lược bớt-Thành phần phụ không bắt buộcNhững thành phần bắt buộc phải có mặtđể câu có cấu tạo hoàn chỉnh và diễn đạt ý trọn vẹn Là các thành phần chính.Thành phần không bắt buộc có mặt gọi là thành phần phụ ..5I/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂU1/Tìm hiểu ví dụ :2/Ghi nhớII. VÒ NGÖÕChaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät chaøng deá thanh nieân cöôøng traùng.1/Đặc điểm vị ngữ:-Vị ngữ có thể kết hợp với những từ nào ở phía trước ?Vị ngữ có khả năng kết hợp với phó từ chỉ quan hệ thời gian: đã, sẽ, đang, vừa, mới, sắp,...-Vị ngữ trả lời cho những câu hởi như thế nào ?Có thể trả lời các câu hỏi :Làm sao ?Như thế nào?Làm gì ?...a/Tìm hiểu ví dụ:6I/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂU1/Tìm hiểu ví dụ :2/Ghi nhớII. VÒ NGÖÕ1/Đặc điểm vị ngữPhân tích cấu tạo của vị ngữ trong các câu sau :a/Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.VNb/Chợ Năm Căn, nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.c/Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam (...).Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm công nghìn việc khác nhau.VNVN2VN1VN3VN4VNVN-Tìm cấu tạo VN các câu trên ?- Cụm từ: 2 Cụm động từ- Cụm từ :Cụm ĐT, TT- Cụm từ :Cụm DT, ĐT7I/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂUII. VÒ NGÖÕ1/Đặc điểm vị ngữ2/Cấu tạo vị ngữGhi nhớ (SGK)III/ Chủ ngữ:a/Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.b/ Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.c/ Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam (...).Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.- Cho biết giữa chủ ngữ và vị ngữ có mối quan hệ như thế nào ?+ Chủ ngữ nêu tên sự vật, hiện tượng...+ Vị ngữ biểu thị hành động trạng thái, đặc điểm của sự vật ...1/Đặc điểm chủ ngữ8I/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂUII. VÒ NGÖÕ1/Đặc điểm vị ngữ2/Cấu tạo vị ngữIII/ CHỦ NGỮ:1/Đặc điểm chủ ngữ- Chủ ngữ có thể trả lời cho những câu hỏi như thế nào ?Chủ ngữ thường trả lời cho câu hỏi Ai? Con gì? Cái gì?...2/Cấu tạo chủ ngữ9I/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂUII. VÒ NGÖÕ1/Đặc điểm vị ngữ2/Cấu tạo vị ngữIII/ CHỦ NGỮ:1/Đặc điểm chủ ngữ2/Cấu tạo chủ ngữa/Một buổi chiều, tôi ra đứng cửa hang như mọi khi, xem hoàng hôn xuống.1từ (đại từ)b/ Chợ Năm Căn nằm sát bên bờ sông, ồn ào, đông vui, tấp nập.Cụm danh từc/ Cây tre là người bạn thân của nông dân Việt Nam (...).Tre, nứa, mai, vầu giúp người trăm nghìn công việc khác nhau.Từ (danh từ)- Câu có một hay nhiều chủ ngữ.10Tiết 107 : CÁC THÀNH PHẦN CHÍNH CỦA CÂUI/PHÂN BIỆT THÀNH PHẦN CHÍNH VỚI THÀNH PHẦN PHỤ CỦA CÂUII. VÒ NGÖÕ1/Đặc điểm vị ngữ2/Cấu tạo vị ngữIII/ CHỦ NGỮ:1/Đặc điểm chủ ngữ2/Cấu tạo chủ ngữ-Em hãy cho biết chủ ngữ có những đặc điễm gì và có cấu tạo như thế nào Ghi nhớ (SGK)11Baøi taäp 1 : Xaùc ñònh chuû ngöõ, vò ngöõ trong nhöõng caâu sau. Cho bieát chuû ngöõ, vò ngöõ coù caáu taïo nhö theá naøo?(1) Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät thanh nieân cöôøng traùng. (2) Ñoâi caøng toâi maãm boùng. (3) Nhöõng caùi vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét. (4) Thænh thoaûng, muoán thöû söùc lôïi haïi cuûa nhöõng chieác vuoát, toâi co caúng leân, ñaïp phanh phaùch vaøo caùc ngoïn coû. (5) Nhöõng ngoïn coû gaâõy raïp, y nhö coù nhaùt dao vöøa lia qua. 	 (Toâ Hoaøi)LuyÖn tËp 12 Ñoâi caøng toâi maãm boùng.CN(cụm DT)VN(cụm DT) Nhöõng caùi vuoát ôû chaân, ôû khoeo cöù cöùng daàn vaø nhoïn hoaét. CN(cụm DT)VN(hai cụmTT) Thænh thoaûng, muoán thöû söï lôïi haïi cuûa nhöõng chieác vuoát, toâi co caúng leân ñaïp phanh phaùch vaøo caùc ngoïn coû.CN (ĐT)VN(hai cụm động từ) Nhöõng ngoïn coû gaãy raïp, y nhö coù nhaùt dao vöøa lia qua. CN(Cuïm DT)VN(Cuïm ÑT)13 Chaúng bao laâu, toâi ñaõ trôû thaønh moät thanh nieân cöôøng traùng. CN(ĐT)VN( Cụm DT)Baøi 2: Ñaët ba caâu theo yeâu caàu sau. Moät caâu coù vò ngöõ traû lôøi caâu hoûi Laøm gì? Ñeå keå laïi moät vieäc toát em hoaëc baïn em môùi laøm ñöôïc. Moät caâu coù vò ngöõ traû lôøi caâu hoûi Laø gì? Ñeå giôùi thieäu moät nhaân vaät trong truyeän em vöøa ñoïc vôùi caùc baïn trong lôùp. Moät caâu coù vò ngöõ traû lôøi caâu hoûi Nhö theá naøo? Ñeå taû hình daùng hoaëc tính tình ñaùng yeâu cuûa moät baïn trong lôùp em.Trong giôø kieåm tra, em ñaõ cho baïn möôïn buùt.Baïn em raát toát. Baïn Lan laø lôùp tröôûng 14CNVNTNCNVNVNCN1. Doøng naøo döôùi ñaây neâu chính xaùc nhaát veà vai troø thaønh phaàn chính cuûa caâu?A. Laø nhöõng thaønh phaàn baét buoäc phaûi coù maët cuûa caâu.B. Laø nhöõng thaønh phaàn khoâng baét buoäc phaûi coù maët cuûa caâu.C. Laø nhöõng thaønh phaàn baét buoäc phaûi coù maët ñeå caâu coù caáu taïo hoaøn chænh vaø dieãn ñaït ñöôïc moät yù troïn veïn.CỦNG CỐ15Hướng dẫn học ở nhà Veà nhaø laøm baøi taäp 3 SGK trang 94. Chuaån bò: soaïn baøi “Caâu traàn thuaät ñôn”.16