Bài giảng Tiếng việt 7 - Tiết 147: Tổng kết về ngữ pháp

TIẾNG VIỆT - TIẾT 147BÀI: TỔNG KẾT VỀ NGỮ PHÁPGV: Nguyeãn Thò Tình ThöôngTRƯỜNG THCS TÂN HIỆPKIỂM TRA BÀI MIỆNGCâu 1:Xác định phép liên kết trong đoạn văn sau, cho biết đó là phép liên kết gì?Cao điểm bây giờ thật vắng. Chỉ có Nho và Chị Thao. Và bom. Và tôi ngồi đây. Và cao xạ đặt bên kia quả đồi. (Những ngôi sao xa xôi- Lê Minh Khuê)Trả lời: Phép liên kết:Từ “và ”: Phép nối, phép lặp.Từ “chỉ có”: Phép nối.* Nối cột A với cột B sao cho đúng A	BDanh từĐộng từTính từLà những từ chỉ người, vật, hiện tượng, khái niệm. . .Là những từ chỉ hành động, trạng thái của sự vậtLà những từ chỉ đặc điểm, tính chất của sự vật, hành động trạng tháiTỔNG KẾT VỀ NGỮ PHÁPTuần 31Tiết 147A.Hệ thống hoá từ loại tiếng việt:I. Danh từ, động từ, tính từThảo luận (3 phút) *Töø nhöõng keát quaû ñaït ñöôïc ôû baøi taäp 1, 2, haõy cho bieát:Danh töø coù theå ñöùng sau nhöõng töø naøo vaøo ñöùng tröôùc nhöõng töø naøo?Ñoäng töø coù theå ñöùng sau nhöõng töø naøo vaøo ñöùng tröôùc nhöõng töø naøo?- Tính töø coù theå ñöùng sau nhöõng töø naøo vaøo ñöùng tröôùc nhöõng töø naøo? B¶ng tæng kÕt vÒ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõYÙ nghóa khaùi quaùt cuûa töø loaïiKhaû naêng keát hôïp Phía tröôùcTöø loaïiPhía sauChØ sù vËt (Ng­êi, vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm)Danh tõChØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt§éng tõChØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËtTÝnh tõRÊt, h¬i, qu¸ Qu¸, l¾m (hoÆc mét sè tõ ng÷ kh¸c)H·y, ®·, võa, míi, sÏRåi, ch­a (mét sè ®éng tõ kh¸c, tõ chØ ®èi t­îng, h­íng)Nh÷ng, c¸i, mét, tÊt c¶, mäiNµy, Êy, nä (hoÆc mét sè tõ ng÷ kh¸c)Bài tập 1: 	Trong số các từ in đậm sau đây, từ nào là danh từ, từ nào là động từ, từ nào là tính từ?Một bài thơ hay không bao giờ ta đọc qua một lần mà bỏ xuống được.	( Nguyễn Đình Thi_ Tiếng nói văn nghệ)Danh từĐộng từTính từTrả lời:lầnđọchayb) Mà ông, thì ông không thích nghĩ ngợi như thế một tí nào.	( Kim Lân_ Làng)c) Xây cái lăng ấy cả làng phục dịch, cả làng gánh , đập đá, làm phụ hồ cho nó.	 ( Kim Lân - Làng)Danh từĐộng từTính từDanh từĐộng từTính từNghĩ ngợiCái lăng, làngPhục dịch, đậpd) Đối với cháu, thật là đột ngột 	( Nguyễn Thành Long_Lặng lẽ Sa pa)Danh từĐộng từTính từe)Vâng! Ông giáo dạy phải! Đối với chúng mình thì thế là sung sướng.	( Nam Cao - Lão Hạc)Danh từĐộng từTính từđột ngộtphải, sung sướngBài tập 2: Hãy thêm từ sau đây vào trước những từ thích hợp với chúng trong ba cột bên dướiCho biết mỗi từ trong ba cột đó thuộc loại từ nào?những, các, một b) hãy, đã, vừa c) rất, hơi, quá /. . . . . ./ hay/. . . . . ./ /. . . . . ./ /. . . ./ đọclầnnghĩ ngợi/. . . ../ cái(lăng)/. . . ../ /. . . ..../ /. . . ../ phục dịchlàngđập/. . . ../ /. . . ../ /. . . ../ /. . .. . ./ đột ngộtông(giáo)phảisung sướngrấtđãmộthãymộtvừanhữngđãrấtmộtrấtquá,rấtd). Cả, cũng, sẽ, từng đứng trước danh từ, động từ , tính từ chỉ người, vật , tính chất, hoạt động của sự vật B¶ng tæng kÕt vÒ danh tõ, ®éng tõ, tÝnh tõYÙ nghóa khaùi quaùt cuûa töø loaïiKhaû naêng keát hôïp Phía tröôùcTöø loaïiPhía sauChØ sù vËt (Ng­êi, vËt, hiÖn t­îng, kh¸i niÖm)Danh tõLần, lăng, làngChØ ho¹t ®éng, tr¹ng th¸i cña sù vËt§éng tõÑoïc, nghó ngôïi, phuïc dòch, ñaäpChØ ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt cña sù vËtTÝnh tõHay, ñoät ngoät,phaûi, sung söôùngRÊt, h¬i, qu¸ Qu¸, l¾m (hoÆc mét sè tõ ng÷ kh¸c)H·y, ®·, võa, míi, sÏRåi, ch­a (mét sè ®éng tõ kh¸c, tõ chØ ®èi t­îng, h­íng)Nh÷ng, c¸i, mét, tÊt c¶, mäiNµy, Êy, nä (hoÆc mét sè tõ ng÷ kh¸c)Một số từ khác còn đứng trước danh từ, động từ, tính từ như:-Mọi, mỗi, từng, các, tất cả, cả. . . + Danh từ- Đang, sẽ, vừa, mới, sắp, hãy, đừng, chớ+ Động từKhông, chưa, chẳng, lắm, cũng, càng, tuyệt+ Tính từ + lắm, quá, vô cùng, cực kì, ghê, tuyệt. . .Bài tập 5: Các từ in đậm vốn thuộc từ nào và ở đây chúng dùng như từ thuộc từ loại nào?a) Nghe gọi, con bé giật mình, tròn mắt nhìn.Nó ngơ ngác, lạ lùng. Còn anh, anh không ghìm nổi xúc động.	( Nguyễn Quang Sáng_Chiếc lược ngà)c) Nhöõng baên khoaên aáy laøm cho nhaø hoäi hoaï khoâng nhaän xeùt ñöôïc gì ôû coâ gaùi ngoài tröôùc maët ñaøng kia. ( Nguyễn Thành Long_Lặng lẽ Sa pa)b) Làm khí tượng, ở được cao thế mới là lí tưởng chứ. ( Nguyễn Thành Long_Lặng lẽ Sa pa)Trả lời:a.Từ “tròn” vốn là tính từ, trong câu văn này “ tròn” được dùng như từ loại động từ { Tròn (mắt): giương to(mắt) }b.Từ “lí tưởng ” vốn là danh từ, trong câu văn này“ lí tưởng” được dùng như từ loại tính từc.Từ “ băn khoăn ” vốn là động từ, trong câu văn này “ băn khoăn” được dùng như từ loại danh từ 	Đây là hiện tượng chuyển loại từ. Nối cột A với B A	BĐại từ	Trợ từThán từTình thái từ	Những từ ñöôïc theâm vaøo ñeå taïo caâu nghi vaán, caàu khieán caûm thaùn, bieåu thò saéc thaùi tình caûmNhững từ chuyeân ñi keøm moät töø ngöõ trong caâu ñeå nhaán maïnh hoaëc bieåu thò thaùi ñoä.Những từ duøng ñeå boäc loä caûm xuùc, tình caûm, hoaëc duøng ñeå goïi ñaùp.Những từ duøng ñeå troû ngöôøi, vaät hoaëc duøng ñeå hoûi.* Cuûng Coá:Câu 1:Ba từ loại danh từ, động từ, tính từ là những từ loại quan trọng trong hệ thống từ loại tiếng Việt vì nó là:A. Hư từB. Thực từBCaâu 2: Tìm nhöõng töø chuyeân duøng ôû cuoái caâu nghi vaán. Cho bieát töø aáy thuoäc loaïi töø naøo? aø, ö, höû, hôû, haû. ( Tình thaùi töø)* Hướng dẫn tự học* Đối với tiết học này- YÙ nghóa khaùi quaùt töø loaïi: Danh từ, Động từ, Tính từ- Khả năng kết hợp- Hiện tượng chuyển loại.- Caùc khaùi nieäm: Ñaïi töø, trôï töø, tình thaùi töø, thaùn töø.* Tieát tieáp theo:Chuaån bò muïc II, III:+ Moät soá töø loaïi khaùc.+ Cuïm töø.