Bài giảng Vấn đề môi trường và phát triển ở các nước đang phát triển

VẤN ĐỀ 
 MÔI TRƯỜNG 
 VÀ PHÁT TRIỂN 
 Ở CÁC NƯỚC 
 ĐANG PHÁT TRIỂN 
1) Các nước đang phát triển là nơi tập trung nhiều vấn đề môi trường và phát triển: 
a. Thực trạng môi trường ở các nước đang phát triển: 
 Các nước đang phát triển: 
 Chiếm hơn ½ diện tích lục địa. 
 Chiếm ¾ dân số thế giới. 
 Giàu tài nguyên thiên nhiên (trữ lượng và chủng loại).  
 Đây là nơi tập trung nhiều vấn đề môi trường nhất hiện nay. 
b. Nguyên nhân: 
 Chưa có quy hoạch, kế hoạch phát triển đồng bộ . 
 Xã hội kém phát triển, sức ép của việc gia tăng dân số và sự bùng nổ dân số trong nhiều năm . 
Quy hoạch kém 
Dân số quá đông 
 Các quy định điều luật chưa đi vào đời sống 
 Kinh tế chậm phát triển, nền sản xuất lạc hậu 
Đổ rác sai quy định 
Bà con ở huyện Kon Rẫy (Kon Tum) đốt rừng làm nương rẫy 
 Hậu quả để lại sau chiến tranh . 
 Các công ty xuyên quốc gia b ó c lột tài nguyên của các nước đang phát triển . 
Hậu quả sau những trận bom của quân đội Mỹ tại Việt Nam 
Lở núi, cạn hồ 
vì nạn khai thác quặng 
2) Khai thác và chế biến khoáng sản ở các nước đang phát triển: 
 Khoáng sản là gì? Và vai trò khoáng sản? 
Khoáng sản là tạo khoáng vật của lớp vỏ Trái Đất. Có vị trí quan trọng trong nền kinh tế các nước đang phát triển 
 Giá khoáng sản từ thập kỉ 70 của TK XX trở lại 
 Thập kỉ 70 của TK XX trở lại, giá khoáng sản giảm 
 Tình hình sử dụng khoáng sản trên thế giới 
 Các nước tư bản chủ nghĩa là các nước nhập khẩu khoáng sản chủ yếu _Nhiều nước đang phát triển phải xuất khẩu khoáng sản để trả nợ 
Khai thác than 
Khai thác dầu 
Khai thác sắt 
Khai thác quá mức đã ảnh hưởng đến nguồn đất, nước, không khí, sinh vật 
Ô nhiễm nước do khai thác vàng 
Ô nhiễm nước và không khí do 
khai thác dầu mỏ 
Sinh vật dưới nước chết do 
khai thác khoáng sản 
 Khai thác khoáng sản hợp lí 
Cần bảo vệ môi trường và các nguồn tài nguyên khác trong hoạt động khai thác và chế biến khoáng sản 
3) Việc khai thác tài nguyên nông, lâm nghiệp ở các nước đang phát triển: 
 Ở các nước đang phát triển, tài nguyên rừng rất phong phú, đặc biệt là các khu rừng mưa nhiệt đới có các loài cây gỗ quý, chim, thú quý hiếm. 
Rừng ở Việt Nam 
Rừng ở Nam Mỹ 
 Việc khai thác rừng diễn ra ở quy mô lớn (lớn hơn nhiều so với khả năng phục hồi rừng và tốc độ trồng rừng). 
 Phục vụ khai thác lấy gỗ, củi, mở rộng diện tích canh tác và đồng cỏ. 
Chặt cây lấy gỗ 
Khai thác mủ cây cao su 
Khai thác gỗ lậu 
 Việc xuất khẩu gỗ tròn còn phổ biến, làm cho các nước xuất khẩu gỗ bị thua thiệt nhiều. 
Khu vực 
Tỉ lệ gỗ khai thác để lấy củi 
Châu Phi 
88% 
Châu Á 
75% 
Nam Mỹ 
72% 
Bảng số liệu: 
 Tỉ lệ gỗ khai thác để lấy củi ở một số khu vực trên thế giới 
 Nền nông nghiệp quảng canh, năng suất thấp, đốt nương làm rẫy, phá rừng để lấy đất canh tác, phát quang rừng làm đồng cỏ và chăn thả gia súc quá mức. 
 Hàng triệu ha rừng bị mất đi, diện tích đồi núi trọc và quá trình hoang mạc hóa diễn ra ngày càng mạnh mẽ (nhất là ở vùng kh í hậu nhiệt đới khô hạn) . 
Đốt rừng làm nương rẫy gây xói mòn 
 Cần phải có các phương án giải quyết phù hợp : 
 T ăng cường công tác của đội kiểm lâm . 
 T ổ chức khai thác có kế hoạch, hiệu quả . 
 T rồng rừng, phủ xanh đất trống đồi trọc . 
 K hai thác bền vững tài nguyên rừng nói riêng cũng như các tài nguyên khác nói chung.