Bài giảng Vật lí Khối 11 - Bài 26: Khúc xạ ánh sáng (Bản hay)

Khúc xạ ánh sáng 
Bài 
44 
1. Mục đích - Yêu cầu 
2. Kiểm tra bài cũ 
3. Nội dung bài học mới 
4. Củng cố kiến thức bài học 
5. Dặn dò học sinh 
Về chương V 
Mục đích yêu cầu : 
Về chương V 
( Bạn tự thiết kế nhé ) 
Kiểm tra bài cũ 
Về chương V 
 
( Bạn tự đặt câu hỏi nhé ) 
Nội dung bài học mới : 
Về chương V 
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG : 
II. ĐỊNH LUẬT KHÚC XẠ ÁNH SÁNG : 
III. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG : 
1/. Thí nghiệm  : 
2/. Định nghĩa   : 
1/. Định nghĩa : 
2/. Liên hệ giữa c.suất tuyệt đối với c.suất tỉ đối : 
3/. Liên hệ giữa chiết suất với vận tốc ánh sáng : 
I. HIỆN TƯỢNG KHÚC XẠ ÁNH SÁNG : 
1/. Thí nghiệm   : 
- Chiếu một chùm tia sáng đơn sắc hẹp SI từ không khí vào nước 
- Tại điểm tới I thì chùm tia bị chia làm 2 phần  : 
+ Một phần đi trở lại không khí , đó là tia phản xạ 
+ Một phần đi xuyên vào nước nhưng đổi phương truyền , tia sáng bị gảy khúc tại I. 
Về chương V 
 
mặt phẳng tới 
 Hiện tượng khi đi qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt , tia sáng bị gảy khúc ở mặt phân cách gọi là hiện tượng khúc xạ ánh sáng . 
xy : 
SI : 
IR : 
IK : 
IN : 
I : 
mp(SIN ) : 
i : 
i’ : 
r : 
mặt phân cách 2 môi trường 
tia tới 
tia phản xạ 
tia khúc xạ 
pháp tuyến 
góc tới 
góc phản xạ 
góc khúc xạ 
điểm tới 
2/. Định nghĩa  : 
Về chương V 
 
- Đối với một cặp môi trường trong suốt nhất định thì tỉ số giữa sin góc tới ( sin i ) với sin của góc khúc xạ (sin r) luôn là một số không đổi. 
II. ĐỊNH LUẬT KHÚC XẠ ÁNH SÁNG : 
n 21: chiết suất tỉ đối của môi trường chứa tia khúc xạ (mt 2) đối với môi trường chứa tia tới (mt 1) . 
- Tia kh.xạ nằm trong m.phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới. 
Về chương V 
 Lưu ý  : 
- Nếu n 21 > 1  
- Nếu n 21 < 1  
- Nếu n 21 = 1   
môi trường 2 chíết quang hơn môi trường 1 
=> i > r , 
môi trường 2 kém chíết quang hơn môi trường 1 
=> i < r , 
=> i = r , 
hai môi trường chiết quang như nhau : tia sáng không bị khúc xạ 
Về chương V 
- Nếu i = 0 :   
tia tới SI vuông góc xy 
=> r = 0 , 
tia sáng không bị khúc xạ và truyền thẳng 
- Theo tính thuận nghịch về chiều truyền của tia sáng : 
Về chương V 
 
III. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG : 
1/. Định nghĩa : 
2/. Liên hệ giữa ch.suất tuyệt đối với ch.suất tỉ đối : 
n 2 là 
Ch.suất tuyệt đối của môi trường 2 
n 1 là 
Ch.suất tuyệt đối của môi trường 1 
Về chương V 
 
- C.suất của môi trường trong suốt đối với ch.không gọi là chiết suất tuyệt đối của môi trường đó . 
- C.suất của môi trường trong suốt này đối với môi trường trong suốt khác gọi là chiết suất tỉ đối . 
 Gọi n 21 là ch.suất tỉ đối của m.t 2 đối với m.t 1 
v 1 là 
Vận tốc ámh sáng truyền trong môi trường 1 
3/. Liên hệ giữa chiết suất với vận tốc ánh sáng : 
- Chiết suất tuyệt đối của các môi trường trong suốt tỉ lệ nghịch với vận tốc truyền ánh sáng trong các môi trường đó . 
v 2 là 
Vận tốc ámh sáng truyền trong môi trường 2 
- Nếu m.trường 1 là ch.không thì : 
n 1 = 1 và 
v 1 = c  3.10 8 m/s 
nên 
suy ra 
Về chương V 
 
- Hệ thức trên cho thấy : chiết suất tuyệt đối của môi trường cho biết vận tốc truyền ánh sáng trong môi trường đó nhỏ hơn vận tốc truyền ánh sáng trong chân không bao nhiêu lần. 
Hay 
n : 
chiết suất tuyệt đối của môi trường 
v : 
Vận tốc ás truyền trong môi trường 
c : 
Vận tốc ás truyền trong ch . không 
- Vì vận tốc ÁS truyền trong các môi trường đều nhỏ hơn vận tốc A’s truyền trong ch.không nên chiết suất tuyệt đối của các môi trường luôn > 1 
Về chương V 
 
IV. Ảnh của một vật được tạo bởi sự khúc xạ ánh sáng qua mặt phân cách hai môi trường 
( bạn tự làm nhé ) 
V. Tính thuận nghịch trong sự truyền ánh sáng 
( bạn tự làm nhé ) 
Câu hỏi & bài tập củng cố kiến thức: 
Về chương V 
 
 
Dặn dò : 
Về chương V 
