Bài giảng Vật lí Khối 11 - Bài 28: Lăng kính (Bản đẹp)

Ngân hà của chúng ta 
Mặt trời 
CHƯƠNG VII. MắT. CáC DụNG Cụ QUANG HọC 
Kính lúp 
Lăng kính 
Kính hiển vi 
Mắt 
Kính thiên văn 
Thấu kính 
Hiện tượng gì vậy ? 
Vì sao có hiện tượng này? 
Tiết 55 . lăng kính 
Mục tiêu: 
1. Nêu được cấu tạo của lăng kính. 
2. Trình bày được hai tác dụng của lăng kính: 
- Tán sắc chùm ánh sáng trắng; 
- Làm lệch về phía đáy một chùm tia sáng đơn sắc 
3. Viết và vận dụng được các công thức về lăng kính 
4. Nêu được các công dụng của lăng kính 
A 
B 
C 
I. Cấu tạo của lăng kính 
Cạnh 
ABC tiết diện thẳng của lăng kính 
Mặt bên 
Đáy 
Mặt bên 
A 
n 
Tiết 55 . lăng kính 
á nh sáng trắng là gì? 
ii. đường truyền của tia sáng qua lăng kính 
1. Tác dụng tán sắc ánh sáng trắng 
Chiếu chùm sáng trắng qua lăng kính thì kết quả thu được như thế nào ? 
Phải làm thí nghiệm thôi ! 
Tiết 55 . lăng kính 
 Lăng kính có tác dụng gì đến chùm sáng trắng khi đi qua nó ? 
 Khi qua lăng kính chùm tia màu gì bị lệch về phía đáy nhiều nhất, ít nhất? 
2. Đường truyền của tia sáng qua lăng kính 
Tiết 55 . lăng kính 
III. Các công thức lăng kính 
Trường hợp các góc lớn 
Trường hợp các góc i, A < 10 o 
Tiết 55 . lăng kính 
III. Các công thức lăng kính 
r 1 = 90 o - α 1 
r 2 = 90 o - α 2 
=> r 1 + r 2 = 180 o - ( α 1 + α 2 ) = A 
i 1 
i 2 
r 1 
R 
J 
r 2 
D 
B 
C 
S 
I 
n >1 
H 
K 
A 
α 1 
α 2 
α 3 
α 4 
C2. Hãy thiết lập các công thức lăng kính? 
α 3 = i 1 - r 1 
=> D = α 3 + α 4 = i 1 + i 2 – (r 1 + r 2 ) = i 1 + i 2 - A 
α 4 = i 2 - r 2 
IV. CễNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH : 
1. Mỏy quang phổ : 
Tiết 55. lăng kính 
C 
J 
L 
L 1 
L 2 
F 
S 
P 
Quang phổ liờn tục 
 Quang phổ vạch phát xạ 
2. Lăng kớnh phản xạ toàn phần : 
Máy ảnh 
Ống nhòm 
C3 . Giải thích sự phản xạ toàn phần ở hai mặt bên của lăng kính ? 
Tiết 55 . lăng kính 
B 
C 
A 
Chựm tia tới song song đi vào lăng kớnh vuụng gúc mặt đỏy BC nờn đi thẳng tới gặp mặt bờn AB với gúc tới 
i 1 = 45 o > i gh =>tia sỏng bị phản xạ toàn phần lần 1 rồi tới gặp mặt bờn AC với gúc tới i 2 = 45 o > i gh => tia sỏng bị phản xạ toàn phần lần 2 rồi đi vuụng gúc với mặt đỏy BC ra ngoài . 
Giải thớch : 
Tiết 55 . lăng kính 
i 1 
i 2 
 Củng cố: 
Lăng kính 
I. Cấu tạo của lăng kính: 
Định nghĩa 
Các phần tử 
Các đặc trưng về phương diện quang học 
II. Đường truyền của tia sáng qua lăng kính: 
Tác dụng tán sắc ánh sáng trắng 
Đường truyền của tia sáng đơn sắc qua lăng kính 
III. Các công thức của lăng kính: 
IV. Công dụng của lăng kính: 
Máy quang phổ 
Lăng kính phản xạ toàn phần 
Dặn dò: - Học bài, làm các bài tập: 6,7(179) sgk, bt: 28.4 - 28.10(sbt) 
 Đọc bài em có biết: Cầu vồng 
 Đọc trước ở nhà bài “ Thấu kính mỏng” 
BÀI TẬP ÁP DỤNG : 
Bài 1 : Cú ba trường hợp truyền tia sỏng qua lăng kớnh như hỡnh sau : 
Trường hợp nào , lăng kớnh khụng làm lệch tia lú về phớa đỏy ? 
Trường hợp 1. 
B. Trường hợp 2 và 3. 
C. Trường hợp 1, 2 và 3. 
D. Khụng cú trường hợp nào . 
Bài 2 : Cho tia sỏng truyền tới lăng kớnh như hỡnh sau : 
Tia lú truyền đi sỏt mặt BC. Gúc lệch của tia sỏng tạo bởi lăng kớnh là : 
A. 
B. 
C. 
D. 
D 
Bài 3 . 
Lăng kớnh tiết diện thẳng là tam giỏc đều ABC 
Hỏi góc lệch D là bao nhiêu ? 
45 o c. 60 o 
30 o d.35 o 
Giọt nước 
ánh sáng mặt trời