Bài giảng Vật lí Khối 12 - Bài 16: Truyền tải điện năng máy biến áp (Bản chuẩn kiến thức)

MÁY BiẾN ÁP 
V 
Ậ 
T 
L 
 Í 
TIEÁT THAO GIAÛNG MOÂN 
1. Công thức tính công suất của dòng đ iện xoay chiều? ý nghĩa các đại lượng? 
Kiểm tra bài cũ 
 P = U.I.cos  hoặc P = RI 2 
 cos  = R/Z 
2. Công thức tính hệ số công suất ? Xét các trường hợp cos  = 0 
 và cos  = 1 
Nh à máy thuỷ đ iện Tây Nguyên 
Nh à máy thuỷ đ iện Hoà Bình 
Một số hình ả nh nh à máy đ iện của Việt Nam 
Nh à máy nhiệt đ iện Uông Bí 
Phân phối đ iện năng và truyền tải đ iện năng đi các nơi tiêu thụ là rất cần thiết . 
Làm sao để giảm hao tổn khi truyền tải đ iện năng đi xa ? 
Truyền tải điện năng. 
Máy biến áp 
Bài 16 
NỘI DUNG 
II. Máy biến áp. 
I. Bài toán truyền tải đ iện năng đi xa. 
III. ứng dụng của máy biến áp. 
I. BàI TOáN TRUYềN TảI Đ IệN NĂNG ĐI XA 
Công suất phát từ nh à máy : 
Công suất hao phí do toả nhiệt trên đư ờng dây : 
P phát hoàn toàn xác đ ịnh , vậy làm thế nào để giảm công suất hao phí ? 
R 
Nơi tiêu thụ 
U 
Nh à 
máy 
đ iện 
P phát = U phát .I 
Phương ỏn 1: Giảm điện trở dõy. 
Phương ỏn 2: Tăng điện ỏp ở nơi phỏt . 
Kết luận : Giảm công suất hao phí thỡ biện pháp t ă ng đ iện áp nơi phát có hiệu qu ả rõ rệt 
CÁC PHƯƠNG ÁN 
Mỏy biến ỏp là gỡ ? 
II. Máy biến áp 
Máy biến áp là những thiết bị có kh ả năng biến đ ổi đ iện áp ( xoay chiều ) 
Cấu tạo và nguyên tắc hoạt đ ộng của máy biến áp nh ư thế nào ? 
 
 
 
R 
Cuoọn sụ caỏp 
Cuoọn thửự caỏp 
 
 
 
R 
Cuoọn sụ caỏp 
Cuoọn thửự caỏp 
1. Cấu tạo và nguyên tắc máy biến áp 
a) Cấu tạo : 
Hai bộ phận chớnh: 
* Lừi biến ỏp. 
* Hai cuộn dõy cú số vũng khỏc nhau . 
K ý hiệu mỏy biến ỏp trong mạch điện 
Mỏy biến ỏp trong thực tế 
 
b) Hoạt động: 
- Khi làm việc trong cuộn thứ cấp xuất hiện dòng đ iện xoay chiều cùng tần số với dòng đ iện ở cuộn sơ cấp. 
- Hoạt đ ộng của máy biến áp dựa trên hiện tượng cảm ứng đ iện từ . 
Mối quan hệ giữa đ iện áp và cường độ dòng đ iện , mối quan hệ giữa đ iện áp và số vòng dây nh ư thế nào ? 
c) Kết luận : 
2. Khảo sát thực nghiệm một máy biến áp 
Hai chế độ làm việc của máy biến áp 
 + Chế độ không tải ( Mạch thứ cấp hở mạch) 
 + Chế độ có tải (Cuộn thứ cấp nối với tải tiêu thụ ) 
V 1 
A 1 
V 2 
A 2 
K 
Kết qu ả khi máy biến áp ở chế độ không tải 
 * N 1 > N 2 => U 1 > U 2 : MÁY HẠ ÁP 
*N 1 U 1 < U 2 : MÁY TĂNG ÁP 
Vậy, ở chế độ khụng tải, mỏy biến ỏp hầu như khụng tiờu thụ điện năng. 
Kết qu ả khi máy biến áp ở chế độ có tải 
Nếu hao phí đ iện n ă ng ở máy biến áp không đá ng kể (máy biến áp làm việc trong đ iều kiện lí tưởng ) 
Nhận xột : Mỏy biến ỏp làm tăng điện ỏp lờn bao nhiờu lần thỡ giảm cường độ dũng điện đi bấy nhiờu lần và ngược lại. 
III. ứng dụng của máy biến áp 
1. Truyền tải điện năng: 
110kV 
 
~ 
500kV 
110kV 
35kV 
6kV 
 
220V 
TRUYỀN TẢI ĐIỆN 
Mỏy hàn cú N 2 I 2 >> I 1 => nhiệt độ ở mối hàn rất cao => núng chảy kim loại. 
Mỏy biến ỏp hàn 
 I = 315A 
2. Nấu chảy kim loại, hàn đ iện 
 ~ U 
1000 voứng 
CUÛNG COÁ 
Điều nào sau đõy là sai khi núi về mỏy biến ỏp 
 A . MBA coự taực duùng thay ủoồi hiệu ủiện thế vaứ cường ủộ dũng ủiện xoay chieàu. 
 B. MBA luoõn luoõn coự soỏ voứng cuoọn sụ caỏp vaứ thửự caỏp khaực nhau . 
 C. Khi taỷi ủieọn naờng ủi xa thỡ duứng maựy taờng theỏ. 
 D. MBA hoaùt ủoọng ủửụùc vụựi caỷ doứng ủieọn khoõng ủoồi . 
Choùn phaựt bieồu sai : Trong quaự trỡnh truyeàn taỷi ủieọn naờng ủi xa, coõng suaỏt hao phớ : 
	a. tổ leọ vụựi thụứi gian truyeàn ủieọn. 
	b. tổ leọ vụựi chieàu daứi ủửụứng daõy taỷi ủieọn. 
	c. tổ leọ nghũch vụựi bỡnh phửụng ủieọn aựp giửừa hai ủaàu daõy ụỷ traùm phaựt ủieọn. 
	d. tổ leọ vụựi bỡnh phửụng coõng suaỏt truyeàn ủi . 
CUÛNG COÁ 
Trong quỏ trỡnh truyền tải điện năng. Nếu tăng điện ỏp lờn 100 lần trước khi truyền tải thỡ cụng suất hao phớ trờn đường dõy: 
	A. tăng 100 lần.	 
 B. giảm 100 lần. 
	C. tăng 10000 lần.	 
 D. giảm 10000 lần. 
CUÛNG COÁ 
CUÛNG COÁ 
 Hiện nay người ta thường dựng cỏch nào để làm giảm hao phớ khi truyền tải điện năng? 
 A. Tăng tiết diện dõy dẫn dựng để truyền tải. 
 B. Xõy dựng nhà mỏy điện gần nơi tiờu thụ. 
 C. Làm dõy dẫn bằng vật liệu siờu dẫn. 
 D. Tăng điện ỏp trước khi truyền tải điện năng đi xa. 
Tr ả lời câu hỏi 1(Sgk/ tr 91 ) 
Làm các bài tập 2, 3, 4, 5, 6 Sgk/ tr 91 
HệễÙNG DAÃN VEÀ NHAỉ