Bài giảng Vật lí Khối 12 - Bài 33: Mẫu nguyên tử Bo (Chuẩn kiến thức)

Kính chaøo thaày coâ vaø caùc baïn 
Kiểm tra bài cũ 
Câu 1 :- Hiện tượng quang-phát quang là gì ? Chất  phát quang là gì ?- So sánh huỳnh quang – lân quang ? 
Trả lời : Hiện tượng quang-phát quang là hiện tượng một số chất có khả năng hấp thụ ánh sáng có bước sóng này để phát ra ánh sáng có bước sóng khác . 
	 Chất có khả năng phát sáng là chất phát quang 
Huỳnh quang 
Lân quang 
Nguồn phát 
- Các chất lỏng , khí khi được chiếu sáng thích hợp 
- Chất rắn khi được chiếu sáng thích hợp 
Đặc điểm 
- Ánh sáng phát quang tắt rất nhanh sau khi tắt ánh sáng kích thích . 
- Ánh sáng phát quang kéo dài 1 thời gian khi tắt ánh sáng kích thích . 
BÀI 33 
MẪU NGUYÊN TỬ BO 
I. MÔ HÌNH HÀNH TINH NGUYÊN TỬ 
II. CÁC TIÊN ĐỀ CỦA BO VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ: 
1. Tiên đề về các trạng thái dừng : 
2. Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử : 
III.QUANG PHỔ PHÁT XẠ VÀ HẤP THỤ CỦA NGUYÊN TỬ Hydro 
Thomson 
- Nguyên tử là quả cầu đặc mang điện tích dương,các electron chuyển động trong quả cầu đó . 
I. MÔ HÌNH HÀNH TINH NGUYÊN TỬ 
Mẫu hành tinh nguyên tử  của Rutherford 
Ở tâm nguyên tử có một hạt nhân mang điện tích dương . 
Xung quanh hạt nhân có các electron chuyển động trên quỹ đạo tròn hoặc elip . 
Khối lượng nguyên tử hầu như tập trung ở hạt nhân . 
Độ lớn điện tích dương của hạt nhân bằng tổng độ lớn các điện tích âm của electron. 
Mẫu nguyên tử của Bo gồm các nội dung trên + 2 tiên đề 
RUTHERFORD 
MẪU NGUYÊN TỬ HÀNH TINH CHO NGUYÊN TỬ HYĐRÔ 
MẪU NGUYÊN TỬ HÀNH TINH CHO 1 SỐ NGUYÊN TỐ HÓA HỌC KHÁC. 
- Đối với nguyên tử hiđrô 
II. CÁC TIÊN ĐỀ CỦA BO VỀ CẤU TẠO NGUYÊN TỬ 
1. Tiên đề về các trạng thái dừng 
- Nguyên tử chỉ tồn tại trong 1 số trạng thái có năng lượng xác định , gọi là các trạng thái dừng. Khi ở trong các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ. 
- Trong các trạng thái dừng của nguyên tử, êlectron chỉ chuyển động trên những quỹ đạo có bán kính hoàn toàn xác định gọi là quỹ đạo dừng. 
r n = n 2 r 0 
r 0 = 5,3.10 -11 m gọi là bán kính quỹ đạo Bo 
Lượng tử số 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
Bán kính quỹ đạo 
r 0 
4r 0 
9r 0 
16r 0 
25r 0 
36r 0 
Mức năng lượng 
E 1 
E 2 
E 3 
E 4 
E 5 
E 6 
Tên quỹ đạo 
K 
L 
M 
N 
O 
P 
- Trạng thái dừng có năng lượng thấp nhất , và electron chuyển động gần hạt nhân nhất . Gọi là trạng thái cơ bản 
- Khi hấp thụ năng lượng thì nguyên tử chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao hơn và electron chuyển động xa hạt nhân hơn . Gọi là trạng thái kích thích 
2. Tiên đề về sự bức xạ và hấp thụ năng lượng của nguyên tử 
- Khi nguyên tử chuyển từ trạng thái dừng có năng lượng (E n ) sang trạng thái dừng có năng lượng thấp hơn (E m ) thì nó phát ra 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n - E m : 
 = hf nm = E n - E m 
- Ngược lại, nếu nguyên tử đang ở trạng thái dừng có năng lượng E m thấp hơn mà hấp thụ được 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n - E m thì nó chuyển lên trạng thái dừng có năng lượng cao hơn E n . 
Nghĩa là một chất có thể hấp thụ ánh sáng nào thì nó cũng có thể phát ra ánh sáng có bước sóng ấy 
E n 
E m 
hf nm 
hf nm 
III. QUANG PHỔ PHÁT XẠ VÀ QUANG PHỔ VẠCH CỦA NGUYÊN TỬ HYDRO 
Quang phổ nguyên tử Hydro gồm ba dãy : 
Dãy Laiman : nằm ở vùng tử ngoại . 
Dãy Banme một phần nằm ở vùng tử ngoại , một phần nằm ở vùng ánh sáng nhìn thấy gồm 4 vạch đỏ , lam , chàm , tím . 
Dãy Pasen : vùng hồng ngoại 
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 
------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------ 
Khi electron chuyển từ mức năng lượng cao về mức năng thấp thì nó phát ra một photon có năng lượng hoàn toàn xác định : hf = E cao – E thấp 
Mỗi photon có tần số f tương ứng với một ánh sáng đơn sác có bước sóng  ứng với một vạch màu xác định . 
L 
M 
O 
P 
N 
QUANG PHỔ VẠCH NGUYÊN TỬ HIĐRÔ 
 = E n - E m 
L 
M 
O 
P 
N 
QUANG PHỔ VẠCH NGUYÊN TỬ HIĐRÔ 
 = E n - E m 
L 
M 
O 
P 
N 
QUANG PHỔ VẠCH NGUYÊN TỬ HIĐRÔ 
 = E n - E m 
L 
M 
O 
P 
N 
QUANG PHỔ VẠCH NGUYÊN TỬ HIĐRÔ 
 = E n - E m 
C 
J 
L 
L 1 
L 2 
F 
S 
P 
Quang phổ vạch hấp thụ 
Quang phổ liên tục 
Quang phổ vạch hấp thụ 
 Quang phổ vạch phát xạ 
Đèn hơi H 2 
 Hiện tượng đảo sắc 
Ngược lại , nếu một nguyên tử Hydro đang ở mức năng lượng E m thấp mà nằm trong chùm sáng trắng có tất cả các photon từ lớn đến nhỏ khác nhau , nó sẽ hấp thụ ngay một photon có năng lượng đúng bằng hiệu E cao - E thấp để nhảy lên mức nang lượng E cao 
  có một sóng ánh sang bị hấp thụ , làm trên quang phổ liên tục xuất hiện một vạch tối . . Hay phổ hấp thụ của Hydro cũng là quang phổ vạch .