Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 10: Ba định luật Niu-tơn - Lê Văn Phong

Ba định luật niutơn 
Trưưường thpt lê văn linh 
giáo viên : Lê văn phong 
BàI 10 
Kiểm tra bài cũ . 
Hãy viết biểu thức đ ịnh luật 2 niutơn ? Cho biết thứ nguyên của các đại lượng trong công thức ? 
Biểu thức : hay 
[F] = N ; [m] = kg ; [a] = m/s 
2 
Hãy ghép nội dung ở cột bên trái với nội dung ở cột bên phải để thành câu đ úng . 
Lực tác dụng cùng 
 hướng với vận tốc . 
2.Lực tác dụng ngược 
hướng với vận tốc . 
3. Lực tác dụng luôn 
vuông góc với vận tốc . 
4. Lực tác dụng không đ ổi 
nhưng khác phương 
với vận tốc . 
a.Vật chuyển đ ộng tròn đ ều . 
b.Vật chuyển đ ộng tròn 
không đ ều . 
c. Vật chuyển đ ộng nhanh 
dần đ ều . 
d.Vật chuyển đ ộng chậm 
dần đ ều . 
e.Vật chuyển đ ộng theo quỹ 
đạo parabol . 
f.Vật chuyển đ ộng đ ều theo 
Quỹ đạo parabol . 
 III - ẹềNH LUAÄT III NEWTON 
1/ sửù tửụng taực giửừa caực vaọt 
a) ẹoà duứng thớ nghieọm goàm coự : Xe laờn A 
, xe B, loứ xo , sụùi daõy 
A 
B 
b) Tieỏn haứnh thớ nghieọm : 
l o 
S 1(t) 
S 2(t) 
A 
B 
Từ thí nghiệm trên các em hãy cho biết lực tác dụng vào hai xe A và B có phương , chiều , độ lớn , đ iểm đ ặt nh ư thế nào ? 
Hai lực trên có cùng phương , ngựơc chiều , 
 cùng độ lớn không cùng đ iểm đ ặt 
( đ ặt trên hai vật ) 
Niutơn đã quan sát và tiến hành rất nhiều thí nghiệm . Cuối cùng ô ng đã phát hiện ra đ ịnh luật , gọi là đ ịnh luật III Niutơn : 
Trong mọi trường hợp khi vật A tác dụng lên vật B 
một lực , th ì vật B cũng tác dụng lại vật A một lực . 
Hai lực này có cùng gi á cùng độ lớn , 
nhưng ngược chiều 
2. Đ ịnh luật : 
Biểu thức : 
Hay 
3. Lực và phản lực 
Trong thí nghiệm trên một trong hai lực tương tác 
Giữa hai vật gọi là lực tác dụng còn lực kia gọi là 
phản lực . 
Vậy lực và phản lực có những đ ặc đ iểm gì? 
 Các em hãy quan sát hình 10.5 và tr ả lời câu hỏi ? 
+ Có phả búa tác dụng lực lên đ inh còn đ inh không tác dụng lực lên búa ? Lực xuất hiện đ ồng thời hay đơn lẻ ? 
+ Đ inh tác dụng lực lên búa tại sao búa lại hầu nh ư đ ứng yên ? 
Lực và phản lực có xuất hiện đ ồng thời hay không ? 
Lực và phản lực xuất hiện đ ồng thời 
Lực và phản lực có phương , chiều , độ lớn nh ư thế nào ? 
Cùng phương cùng độ lớn nhưng ngược chiều . 
Lực và phản lực có cùng đ iểm đ ặt hay không ? 
Lực và phản lực đ ặt vào hai vật khác nhau . 
Hai lực có đ ặc đ iểm nh ư trên gọi là hai lực trực đ ối 
///////////////////////////////////////////// 
. 
 ////////////////////////////////////////////// 
Hãy cho biết : Lực kí hiệu màu vàng là lực gì? 
Lực kí hiệu màu đ ỏ là lực gì? 
////////////////////////////////////////// 
/////////////////////// 
b) Vớ duù veà caực caởp vaọt tửụng taực vaứ vụựi caực caựch thửực tửụng taực khaực nhau : 
B 
A 
B 
A 
S 
N 
N 
S 
cũng cố kiến thức 
Bài tập 1: Câu nào đ úng ? 
A. Vật chuyển đ ộng đư ợc là nhờ có lực tác dụng lên nó . 
B. Nếu không chịu tác dụng của lực nào th ì mọi vật phải đ ứng yên . 
C. Khi thấy vận tốc của vật thay đ ổi th ì chắc chắn đã có lực tác dụng lên vật . 
D. Khi không có lực nào tác dụng lên vật nữa th ì vật lập tức dừng lại. 
Baứi taọp : Hai quaỷ caàu treõn maởt phaỳng ngang , quaỷ 1 chuyeồn ủoọng vụựi vaọn toỏc 4 m/ s, ủeỏn va chaùm vụựi quaỷ caàu 2 ủang ủửựng yeõn . Sau va chaùm hai quaỷ caàu cuứng chuyeồn ủoọng theo hửụựng cuừ cuỷa quaỷ caàu 1 vụựi vaọn toỏc 2 m/s. Tớnh tổ soỏ khoỏi lửụùng cuỷa hai quaỷ caàu ? 
Cho bieỏt : 
V 01 = 4 m/s 
V 02 = 0 
V 1 = V 2 = 2 m/s 
Tỡm 
AÙp duùng ủũnh luaọt III Newton , ta coự : m 1 = - m 2 , hay 
m 1 = - m 2 
 Trửựục khi va chaùm Sau va chaùm 
m 1 
m 2 
Baứi giaỷi : 
Choùn chieàu dửụng laứ chieàu chuyeồn ủoọng cuỷa quaỷ caàu 1 luực ủaàu 
 m 1 = - m 2 . Vỡ taỏt caỷ caự veực tụ vaọn toỏc ủeàu cuứng chieàu vụựi chieàu dửụng ủaừ choùn , neõn ta coự 
m 1 ( v 1 – v 01 ) = - m 2 v 2 . 
Suy ra : 
Baứi taọp veà nhaứ t ừ bài tập số 1 đ ến bài tập 15 trang 64- 65 ( sgk ) 
the end