Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn - Lê Minh Bảo Quốc

Chào mừng các thầy cô 
về dự giờ thao giảng 
Giáo viên : Lê Minh Bảo Quốc 
Tổ : Vật lý – Thể dục – Công nghệ 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1. Phát biểu định luật III Niu-tơn ? 
 Câu 2: Em hãy nêu các đặc điểm của lực và phản lực ? 
QUAN SÁT CHUYỂN ĐỘNG CỦA CÁC HÀNH TINH 
MỈt Trêi 
MỈt Trăng 
Tr¸i ĐÊt 
 Chuyển động của Mặt trăng quanh Trái đất và Trái đất quanh Mặt trời 
Lực nào giữ cho các hành tinh , trong đó có Trái đất chuyển động quanh Mặt trời và Mặt trăng chuyển động gần như tròn quanh Trái đất ? 
LỰC HẤP DẪN 
ĐỊNH LUẬT VẠN VÂT HẤP DẪN 
Bài 11 
I. LỰC HẤP DẪN. 
- Lực hấp dẫn giữa trái đất và mặt trăng làm cho mặt trăng chuyển động xung quanh trái đất 
- Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau một lực gọi là lực hấp dẫn . 
Mặt trăng quay quanh trái đất như thế nào ? 
- Lực hấp dẫn giữa Mặt Trời và các hành tinh giữ cho các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời 
F hd 
F hd 
R 
m 1 
m 2 
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giửa chúng 
QUAN SÁT HIỆN TƯỢNG EM CĨ NHẬN XÉT GÌ? 
Dây đàn hồi 
Nguồn sáng 
Gương 
Thước 
Quả cầu 
1. Định luật 
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
 F hd : Lực hấp dẫn (N) 
 m 1 , m 2 : Khối lượng của hai vật (kg) 
 r : Khỏang cách giữa hai tâm của hai vật (m) 
 G : Hằng số hấp dẫn ; G  6,67.10 -11 Nm 2 /kg 2 
F hd 
r 
m 1 
m 2 
F hd 
F hd = G 
m 1 m 2 
r 2 
2) Hệ thức : 
(11.1) 
P 
m 
M 
g 
Sau khi häc ® Þnh luËt v¹n vËt hÊp dÉn , em hiĨu träng lùc lµ gì ? 
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN 
Trọng lực tác dụng lên một  vật là lực hấp dẫn giữa Trái  đất và vật đó . 
R 
m 
M 
h 
 Xét vật có khối lượng m ở 
độ cao h so với mặt đất . 
Trái đất có khối lượng M và 
bán kính R. Dựa vào định 
nghĩa trọng lực ở trên tìm công 
thức tính gia tốc rơi tự do của 
Vật ? Nêu nhận xét về kết quả ? 
 Ta có : P = F hd 
 P = G 
m.M 
(R+h) 2 
(1) 
Mặt khác , ta lại có : 
P = mg (2) 
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN 
- Từ (1) và (2), ta có : 
 g = G 
M 
(R+h) 2 
R 
m 
M 
h 
(11.2) 
- Nếu vật ở gần mặt đất (h << R), thì : 
R 
O 
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN 
 g = G 
M 
R 2 
(11.3) 
Củng cố bài 
1. H·y chän c©u ® ĩng : 
A. Lín h¬n träng l­ỵng cđa hßn ®¸. 
 Lùc hÊp dÉn do mét hßn ®¸ ë trªn mỈt ® Êt t¸c dơng vµo Tr¸i đất thì cã ®é lín 
B. Nhá h¬n träng l­ỵng cđa hßn ®¸. 
C. B»ng träng l­ỵng cđa hßn ®¸. 
D. B»ng 0. 
C. B»ng träng l­ỵng cđa hßn ®¸. 
Củng cố bài 
2. Câu nào sau đây là đúng khi nói về lực hấp dẫn do Trái đất tác dụng lên Mặt trăng và Mặt trăng tác dụng lên Trái đất ? 
A. Hai lùc nµy cïng ph­¬ng , cïng chiỊu . 
B. Hai lùc nµy cïng ph­¬ng , ng­ỵc chiỊu . 
C. Hai lùc nµy cïng chiỊu , cïng ®é lín . 
D. Ph­¬ng cđa hai lùc lu«n thay ® ỉi vµ kh«ng trïng nhau . 
B. Hai lùc nµy cïng ph­¬ng , ng­ỵc chiỊu . 
 TĨM LẠI 
I. Lùc hÊp dÉn 
 Lùc hÊp dÉn lµ lùc hĩt lÉn nhau giữa mäi vËt trong vị trơ . 
II. Đ Þnh luËt v¹n vËt hÊp dÉn 
1. Đ Þnh luËt Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kì tỉ lệ thuận với tích hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giửa chúng 
2. HƯ thøc : 
III. Träng lùc lµ tr­êng hỵp riªng cđa lùc hÊp dÉn 
NÕu h << R thì :