Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 11: Lực hấp dẫn. Định luật vạn vật hấp dẫn - Trường THPT Đạ Tông

TRƯỜNG THPT ĐẠ TƠNG 
Giáo viên : Cil Blin 
 Mơn : Vật lí 10 
BÀI 11 :LỰC HẤP DẪN – ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CƠ VỀ DỰ GIỜ THĂM LỚP 
Kiểm tra bài cũ : 
Câu 1: Em hãy phát biểu định luật III Newton. 
Khi vật A tác dụng lên vật B một lực , thì vật B cũng tác dụng trở lại vật A một lực . Hai lực này trực đối . 
Câu 2: Em hãy nêu các đặc điểm của lực tác dụng và phản lực . 
 - Lùc vµ ph¶n lùc lu«n lu«n xuÊt hiƯn vµ mÊt ®i ® ång thêi 
 - Lùc vµ ph¶n lùc bao giê cịng cïng lo¹i . 
 - Lùc vµ ph¶n lùc kh«ng thĨ c©n b»ng nhau 
CH Ỉ R Ỏ LỰC VÀ PHẢN LỰC TRONG TR ƯỜNG HỢP SAU 
 BÀI 11: lùc hÊp dÉn 
ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
Quan sát 
Thả một quả chanh rơi 
Lực gì đã làm cho qủa chanh rơi ? 
Lực hút của Trái Đất . Vậy quả chanh cĩ hút Trái Đất khơng ? 
Theo định luật III Newton, quả chanh cũng hút Trái Đất 
LỰC NÀO LÀM CHO CÁCTRÁI TÁO CHÍN ĐỀU RƠI XUỐNG ĐẤT? 
LỰC NÀO GIỮ CHO CÁC HÀNH TINH CĨ THỂ QUAY QUANH MẶT TRỜI? 
LỰC NÀO GIỮ CHO CÁC VỆ TINH CĨ THỂ QUAY QUANH TRÁI ĐẤT? 
LỰC NÀO GIỮ CHO CÁC MẶT TRĂNG CĨ THỂ QUAY QUANH TRÁI ĐẤT? 
Trái Đất quay quanh Mặt Trời 
Quan sát 
Chuyển động của Trái Đất và Mặt Trăng cĩ phải là chuyển động theo quán tính khơng ? 
Lực nào giữ cho Mặt Trăng quay quanh Trái Đất mà khơng văng ra xa Trái Đất ? 
Khơng . Vì đây là chuyển động cĩ gia tốc hướng tâm 
Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và Mặt Trăng 
I. LỰC HẤP DẪN 
	 Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau bằng một lực , gọi là lực hấp dẫn 
 Lực hấp dẫn cĩ thể tác dụng từ xa , qua khoảng khơng gian giữa các vật 
 BÀI 11: LỰC HẤP DẪNĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
Lực hấp dẫn giữ cho mọi vật , mọi người ở trên Trái Đất . 
Even in Australia 
 Trong khơng gian , lực hấp dẫn giữ cho các hành tinh chuyển động quanh Mặt Trời 
 BÀI 11: LỰC HẤP DẪNĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
Vẽ các vecto thể hiện lực hấp dẫn giữa hai vật . 
m 
M 
F hd 
F hd 
F hd 
F hd 
R 
m 1 
m 2 
II. ĐỊNH LUẬT VẠN VẬT HẤP DẪN 
 Lực hấp dẫn giữa hai chất điểm bất kỳ tỉ lệ thuận với tích của hai khối lượng của chúng và tỉ lệ nghịch với bình phương khoảng cách giữa chúng . 
1. Định luật : 
F hd 
r 
m 1 
m 2 
2. Hệ thức : 
 F hd : Lực hấp dẫn (N) 
 m 1 , m 2 : Khối lượng của hai vật (kg) 
 r : Khoảng cách giữa hai chất điểm (m) 
 G : Hằng số hấp dẫn ; G  6,67.10 -11 Nm 2 /kg 2 
F hd 
F hd = G 
m 1 m 2 
r 2 
III. TRỌNG LỰC LÀ TRƯỜNG HỢP RIÊNG CỦA LỰC HẤP DẪN 
1) Định nghĩa : 
 Lực hấp dẫn do Trái Đất tac dung lên một vật được gọi là trọng lực của vật đó . 
P 
m 
M 
 P = G 
m.M 
(R+h) 2 
2) Gia tốc rơi tự do : 
Ở độ cao h 
 g = G 
M 
(R+h) 2 
P 
m 
M 
g 
O 
R 
h 
Theo định luật II Newton: P=mg 
2) Gia tốc rơi tự do : 
- Khi h << R, ta có : 
 g 0 = G 
M 
R 2 
R 
O 
Củng cố kiến thức 
Lực hấp dẫn cĩ phụ thuộc vào mơi trường xung quanh khơng ? 
Khơng , vì theo định luật vạn vật hấp dẫn , lực hấp dẫn chỉ phụ thuộc vào khối lượng và khoảng cách giữa chúng , khơng phụ thuộc vào mơi trường 
 Bµi tËp cđng cè 
Câu 1 . H·y chän c©u ® ĩng : 
Khi khèi l­ỵng cđa hai vËt vµ kho¶ng c¸ch giữa chĩng ® Ịu tăng lªn gÊp ®«i th ì lùc hÊp dÉn giữa chĩng ® Ịu cã ®é lín : 
A. tăng gÊp ®«i 
B. gi¶m ®i mét nưa 
C. tăng gÊp bèn 
D. Giảm nguyªn nh ­ cị 
Sai 
Sai 
Sai 
Đúng 
 Bµi tËp cđng cè 
Câu 2 . Câu nào sau đây la đúng khi nĩi về lực hấp dẫn do Trái Đất tác dụng lên Mặt Trăng và do Mặt Trăng tác dụng lên Trái Đất ? 
A. Hai lùc nµy cïng ph­¬ng , cïng chiỊu 
B. Hai lùc nµy cïng ph­¬ng , ng­ỵc chiỊu nhau 
C. Hai lùc nµy cïng chiỊu , cïng ®é lín 
D. Ph­¬ng cđa hai lùc nµy lu«n thay ® ỉi 
 vµ kh«ng trïng nhau 
Sai 
Đúng 
Sai 
Sai 
Câu 3: 
Câu 3:Khi khối lượng của hai vật và khoảng cách giữa chúng đều tăng lên gấp đơi thì lực hấp dẫn giữa chúng cĩ độ lớn : 
Tăng gấp đơi B.Giảm đi một nửa 
C. Tăng gấp 4 D. Giữ nguyên như cũ 
 Bµi tËp cđng cè 
Câu 4 
Câu 4:Lực hấp dẫn do một hịn đá ở trên mặt đất tác dụng vào Trái Đất thì cĩ độ lớn : 
A. lớn hơn trọng lượng của hịn đá . 
B. nhỏ hơn trọng lượng của hịn đá . 
C. bằng trọng lượng của hịn đá . 
D. bằng 0 
 Bµi tËp cđng cè 
Câu 5:Một vật khối lượng 1kg, ở trên mặt đất cĩ trọng lượng 10N. Khi di chuyển vật tới một điểm cách tâm Trái Đất 2R(R là bán kính Trái Đất ) thì nĩ cĩ khối lượng bằng bao nhiêu ? 
A. 1N B. 2.5N C. 5N D. 10N 
 Bµi tËp cđng cè 
Bài tập về nhà : 
Bài 4 (SGK- tr 79) 
Bài 5 (SGK- tr 79) 
Bài 6 (SGK- tr 79) 
Bài 7 (SGK- tr 79) 
HẸN GẶP LẠI