Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 13: Lực ma sát - Phạm Công Đức

TRƯỜNG THPT GIO LINH 
LỚP 10 CƠ BẢN 
GV : PHẠM CƠNG ĐỨC 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 CÂU 3 : 
 Nêu vài ứng dụng của lực đàn hồi ? 
CÂU 1 : Lực đàn hồi xuất hiện ở đâu khi lò xo bị kéo ? Hướng của nó như thế nào ? 
CÂU 2 : Phát biểu định luật HOOKE ? 
 Nêu công thức . 
BÀI : 13 
LỰC MA SÁT 
Hình ảnh 
Hướng của lực ma sát tác dụng vào vật ? 
Tác dụng của lực ma sát như thế nào ? 
? 
LỰC MA SÁT 
Xem minh hoạ 
LỰC MA SÁT 
F ms 
F k 
F ms 
back 
Ngược với hướng chuyển động của vật 
và cản trở chuyển động của vật 
LỰC MA SÁT 
 I ) LỰC MA SÁT TRƯỢT : 1) Đo độ lớn của lực ma sát trượt như  thế nào ? * ) Thí nghiệm : 
LỰC MA SÁT 
 2) Độ lớn của lực ma sát trượt phụ thuộc  những yếu tố nào ? 
a) Không phụ thuộc vào diện tích tiếp xúc 
và tốc độ của vật . 
 b ) Tỉ lệ với độ lớn của áp lực . 
c ) Phụ thuộc vào vật liệu và tình trạng của  hai mặt tiếp xúc. 
LỰC MA SÁT 
 3) Hệ số ma sát trượt : 
 Hệ số tỉ lệ giữa độ lớn của lực ma sát trượt và độ lớn của áp lực . 
 Kí hiệu :  t 
 F mst : lực ma sát trượt ( N ) 
N : Aùp lực ( N ) 
LỰC MA SÁT 
 4 ) Công thức của lực ma sát trượt : 
LỰC MA SÁT 
 II ) LỰC MA SÁT LĂN : Lực ma sát lăn xuất hiện khi một vật lăn trên mặt một vật khác, cản lại chuyển động lăn của vật . 
Dùng con lăn hoặc ổ bi đặt xen giữa 2 mặt tiếp xúc . 
Ma sát trượt có hại cần giảm , ta thường làm gì ? 
Lực ma sát lăn rất nhỏ so với lực ma sát trượt . 
LỰC MA SÁT 
 III ) LỰC MA SÁT NGHỈ : 
Nếu kéo lực kế với một lực nhỏ thì khối gổ chưa chuyển động . Xuất hiện lực ma sát nghỉ cân bằng với lực kéo , làm khối gổ đứng yên . 
1 ) Thế nào là lực ma sát nghỉ ? . 
LỰC MA SÁT 
2 ) Những đặc điểm của lực ma sát nghỉ : 
b ) Lực tác dụng // mặt tiếp xúc > một giá trị nào đó => vật sẽ trượt  Lực ma sát nghỉ có độ lớn cực đại bằng giá trị này . 
Khi vật trượt , lực ma sát trượt < lực ma sát nghỉ cực đại . 
a)Lực ma sát nghỉ ngược hướng với lực tác dụng . 
LỰC MA SÁT 
3 ) Vai trò của lực ma sát nghỉ : 
Lực ma sát nghỉ đóng vai trò lực phát động làm cho các vật chuyển động được . 
Nhờ có lực ma sát nghỉ , ta mới cầm,nắm được các vật .. 
LỰC MA SÁT 
? 
Độ lớn của lực ma sát? 
F mst = µ t N 
Để biểu diễn lực ma sát trên hình vẽ , ta biểu diễn ở đâu ? 
Ở chổ tiếp xúc giữa vật và mặt tiếp xúc. 
LỰC MA SÁT 
Ta vận dụng các kiến thức vừa học để giải bài tập ví dụ 
Quan sát thí nghiệm 
Ma sát lăn 
Ma sát trượt 
Back 
Khi không hãm phanh 
Khi không hãm phanh 
Back 
Khi hãm phanh 
LỰC MA SÁT 
Ta thấy lực ma sát làm cho xe chuyển động chậm dần rồi dừng hẳn 
Vậy lực ma sát có ảnh hưởng đến việc tăng tốc của vật hay không ? 
Xem minh hoạ 
Khi có lực ma sát lớn toa xe tăng tốc thế nào ? 
Ma sát nhỏ 
Ma sát lớn 
Back 
LỰC MA SÁT 
  Lực nào làm cho xe điện chuyển động thẳng chậm dần đều ? 
 H ãy cho biết chuyển động của xe điện khi hãm phanh là chuyển động gì? 
 là chuyển động thẳng chậm dần đều . 
 lực ma sát tác dụng vào xe điện . 
LỰC MA SÁT 
 Một thùng gổ có trọng lượng 240 N chuyển động thẳng đều trên mặt sàn nhờ một lực đẩy nằm ngang có độ lớn 53 N . 
 a) Tìm hệ số ma sát trượt giữa thùng gổ và mặt sàn . 
b ) Thùng gổ lúc đầu đứng yên . Nếu ta đẩy nó bằng một lực 53 N theo phương ngang thì nó có chuyển động không ? . 
Đề bài tập 
tóm tắt đề bài ? 
Back 
Về nhà làm bài tập : 
4-5-6-7-8 trang 79 sgk 
LỰC MA SÁT 
F ms 
F k 
F ms 
back