Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 13: Lực ma sát - Phạm Văn Sỹ

Chào mừng quý thầy cô đến tham dự 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1: Lực đàn hồi xuất hiện khi nào ? Có đặc điểm gì ? 
Câu 2: Phát biểu định luật Húc ? Nêu biểu thức của định luật ? 
Quan sát các bức ảnh sau 
Những bức ảnh này nói về đề tài gì ? 
BAØI : 13 
LÖÏC MA SAÙT 
 GV: PHẠM VĂN SỸ 
Bài 13 : LỰC MA SÁT 
Có những loại lực ma sát nào ? Các lực đó xuất hiện ở đâu khi nào ? 
Lực ma sát nghỉ giữ cho vật không trượt khi bị tác dụng của vật khác 
Ma sát trượt xuất hiện tại mặt tiếp xúc của hai vật . Khi một vật chuyển động trượt trên vật khác 
Ma sát lăn xuất hiện tại mặt tiếp xúc của hai vật khi vật này chuyển động lăn trên Vật khác 
LỰC MA SÁT 
I. LƯC MA SÁT TRƯỢT 
Lực ma sát trượt có tác dụng gì ? Có điểm đặt , phương và chiều như thế nào ? 
F k 
F ms 
 Điểm đặt tại mặt tiếp xúc 
 Phương song song với mặt tiếp xúc 
 Chiều ngược với xu hướng chuyển động của vật và cản trở chuyển động của vật 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SÁT TRƯỢT 
1.Đo độ lớn của lực ma sát trượt như thế nào ? 
Đo độ lớn của lực ma sát trượt như thế nào ? 
Thí nghieäm : 
Khoái goã , löïc keá . 
Keùo ñeàu : 
 
Löïc ma saùt caân baèng vôùi löïc ñaøn hoài 
F ms 
? 
 Löïc keá 
 Löïc keá 
? 
F ñ h 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SAT TRƯỢT 
1.Đo độ lớn của lực ma sát 
trượt như thế nào ? 
Độ lớn lực ma sát trượt phụ thuộc vào những yếu tố nào 
2. Độ lớn của lực ma sát 
 phụ thuộc và yếu tố nào ? 
? 
 Löïc keá 
? 
 Löïc keá 
T hay ñoåi dieän tích tieáp xuùc : 
Ñoä lôùn F ms khoâng ñoåi . 
F ms 
 
 Löïc keá 
? 
F ñ h 
 
 Löïc keá 
? 
F ñ h 
F ms 
Không phụ thuộc vào diện tích 
 tiếp xúc,và tốc độ của vật 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SAT TRƯỢT 
1.Đo độ lớn của lực ma sát 
trượt như thế nào ? 
2. Độ lớn của lực ma sát 
 phụ thuộc và yếu tố nào ? 
- Không phụ thuộc vào diện 
tích tiếp xúc,và tốc độ của vật 
? 
 Löïc keá 
 
F ms 
 lực kế 
? 
F ñ h 
 
F ms 
? 
 Löïc keá 
 lực kế 
? 
F ñ h 
Thay ñoåi aùp löïc : 
- F ms tyû leä vôùi aùp löïc N: 
I.LƯC MA SÁT TRƯỢT 
 LỰC MA SÁT 
1.Đo độ lớn của lực ma sát 
trượt như thế nào ? 
2. Độ lớn của lực ma sát 
 phụ thuộc và yếu tố nào ? 
- Không phụ thuộc vào diện tích 
 tiếp xúc,và tốc độ của vật 
- Tỉ lệ với độ lớn của áp lực 
thay đổi bề mặt tiếp xúc 
 
F ms 
? 
 Löïc keá 
 Löïc keá 
? 
F ñ h 
? 
 Löïc keá 
 
F ms 
 Löïc keá 
? 
F ñ h 
- Phụ thuộc vào vật liêu và 
 tình trạng của hai tiếp xúc 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SÁT TRƯỢT 
1.Đo độ lớn của lực ma sát 
trượt như thế nào ? 
2. Độ lớn của lực ma sát 
 phụ thuộc và yếu tố nào ? 
Hệ số lực ma sát trượt µ t phụ thuộc vào những yếu tố nào ? 
3.Hệ số ma sát trượt 
mst 
t 
F 
N 
m = 
( N ) 
( N ) 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SAT TRƯỢT 
4.Công thức của lực ma sát trượt 
1.Đo độ lớn của lực ma sát 
trượt như thế nào ? 
2. Độ lớn của lực ma sát 
 phụ thuộc và yếu tố nào ? 
3.Hệ số ma sát trượt 
1 
Từ biểu thức 1 . Suy ra công thức tính lực ma sát trượt 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SAT TRƯỢT 
Quan sát hình ảnh sau 
II. Lực ma sát lăn 
F k 
F msl 
Lực ma sát lăn xuất hiện khi nào , nó có tác dụng gì ? 
Lực ma sát lăn xuất hiện 
 khi một vật lăn trên bề 
mặt vật khác . 
Lực ma sát lăn có đặc điểm 
giống đặc điểm của lực ma 
sát trượt nhưng hệ số ma 
sát lăn nhỏ hơn hệ số 
ma sát trượt hàng chục lần . 
Có cách nào giảm ma sát trượt,nếu nó có hại 
I.LƯC MA SAT TRƯỢT 
 LỰC MA SÁT 
III . Lực ma sát nghỉ 
II. Lực ma sát lăn 
Quan sát hình ảnh sau 
? 
 Löïc keá 
F msn 
? 
F ñ h 
 
Lực kế 
Lực ma sát nghỉ xuất hiện khi nào?,nó có tác dụng gì ? 
1.Thế nào là lực ma sát nghỉ 
2.Những đặc điểm của lực ma 
sát nghỉ 
Xuất hiện ở mặt tiếp của vật với bề mặt để giữ cho vật đứng yên trên bề mặt vật đó 
Có độ lớn cực đại lớn hơn lực ma sát trượt 
LỰC MA SÁT 
I.LƯC MA SÁT TRƯỢT 
II. Lực ma sát lăn 
III . Lực ma sát nghỉ 
1.Thế nào là lực ma sát nghỉ 
2.Những đặc điểm của lực ma 
sát nghỉ 
3.Vai trò của lực ma sát nghỉ 
Lực ma sát nghỉ 
Bài : Lực ma sát 
Lưc ma sát trượt 
Lực ma sát lăn 
Sự xuất hiện 
Phương chiều độ lớn 
Vai trò trong đời sống 
Tóm tắt bài học 
BÀI TẬP CỦNG CỐ 
Câu 1: Điều gì sẽ xảy ra đối với hệ số ma sát giữa hai mặt tiếp xúc nếu ép hai mặt tiếp xúc tăng lên ? 
A. Tăng lên 
B. Không thay đổi 
C. Giảm đi 
D. Không biết rõ 
 50m 
40m 
2 
A 
 45m 
B 
C 
20 
29 
28 
27 
26 
25 
24 
23 
22 
21 
19 
18 
17 
16 
15 
14 
13 
12 
11 
10 
9 
30 
8 
7 
6 
5 
4 
3 
2 
1 
0 
 55m 
D 
Một vận động viên khúc côn cầu dùng cây gạt một quả bóng truyền cho nó vận tốc 10 m/s . Hệ số ma sát giữa mặt băng và quả bóng là 0,1.Lấy g =10 m/s 2 . Hỏi quả bóng trượt xa bao nhiêu mét ?