Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 14: Lực hướng tâm (Chuẩn kiến thức)

Bài 14 
LỰC HƯỚNG TÂM 
Tại sao đường ôtô ở những đoạn cong thường phải làm nghiêng ? 
Tại sao ở chỗ rẽ bằng phẳng cần đặt biển báo chỉ dẫn tốc độ cho ôtô? 
Tại saovệ tinh nhân tạo bay được vòng quanh Trái Đất? 
I. LỰC HƯỚNG TÂM 
LỰC HƯỚNG TÂM 
BÀI 14 
II. CHUYỂN ĐỘNG LI TÂM 
1. Định nghĩa 
2. Công thức 
3. Ví dụ 
Trong chuyển động tròn, vectơ gia tốc có hướng và độ lớn như thế nào ? 
 2. Trình bày nội dung định luật II Newton ? 
I. LỰC HƯỚNG TÂM 
 Thế nào là lực hướng tâm ? 
 Từ biểu thức đinh luật II Newton và biểu thức gia tốc hướng tâm, hãy thiết lập công thức tính lực hướng tâm ? 
I. LỰC HƯỚNG TÂM 
1. Định nghĩa 
 Lực ( hay hợp lực của các lực) tác dụng vào vật chuyển động tròn đều và gây ra cho vật gia tốc hướng tâm gọi là lực hướng tâm. 
2. Công thức 
Lực hướng tâm có phải là một loại lực mới, ngoài các lực cơ học đã học? 
3. Ví dụ 
	a. Vệ tinh nhân tạo chuyển động tròn đều quanh Trái Đất. 
	 Lực hấp dẫn giữa Trái Đất và Vệ tinh nhân tạo đóng vai trò lực hướng tâm. 
Lực nào giữ cho vệ tinh chuyển động tròn đều quanh Trái Đất? 
VỆ TINH 
TRÁI ĐẤT 
b. Chuyển động của vật trên bàn quay. 
N 
P 
 
F msn 
Lực ma sát nghỉ đóng vai trò lực hướng tâm . 
Lực nào giữ cho vật chuyển động tròn đều quanh trục quay ? 
c. Chuyển động của ôtô, tàu hỏa trên đoạn cong. 
F 
N 
 Hợp lực của và có phương nằm ngang, có chiều 
hướng vào tâm quỹ đạo. Hợp lực đóng vai trò lực hướng tâm 
c. Chuyển động của ôtô, tàu hỏa trên đoạn cong. 
F 
N 
P 
c. Chuyển động của ôtô, tàu hỏa trên đoạn cong. 
Khi quay bàn quay quá nhanh, Lực hướng tâm không đủ giữ vật chuyển động tròn đều thì vật sẽ chuyển động như thế nào ? 
II. CHUYỂN ĐỘNG LI TÂM 
F msn(max ) < m 2 r  vật văng ra theo phương tiếp tuyến quy đạo. 
Chuyển động li tâm là chuyển động của vật văng ra khỏi quỹ đạo theo phương tiếp tuyến của quỹ đạo 
Ưùng dụngï 
Máy vắt li tâm 
CỦNG CỐ 
Thế nào là lực hướng tâm? Viết công thức tính lực hướng tâm. 
 Lực ( hay hợp lực của các lực) tác dụng vào vật chuyển động tròn đều và gây ra cho vật gia tốc hướng tâm gọi là lực hướng tâm. 
Lực hướng tâm có phải là loại lực mới không ? 
 Lực hướng tâm không phải là một loại lực mới, mà là các lực đã học hoặc là hợp lực các lực đó. 
Tại sao đường ôtô ở những đoạn cong thường phải làm nghiêng? 
Tại sao ở chỗ rẽ bằng phẳng cần đặt biển báo chỉ dẫn tốc độ cho ôtô? 
Tại sao vệ tinh nhân tạo bay được vòng quanh Trái Đất ? 
Chuyển động li tâm là chuyển động của vật văng ra khỏi quỹ đạo theo phương tiếp tuyến của quỹ đạo 
F msn(max) < m  2 r 
Chuyển động li tâm là gì ? 
Nêu trường hợp chuyển động li tâm cĩ lợi, cĩ hại là gì ? 
Bài tập