Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 14: Lực hướng tâm - Dương Hoàng Linh

TRƯỜNG THPT SỐ 2 ĐAKRÔNG 
TỔ: TOÁN - LÍ - TIN 
CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO 
 ĐẾN DỰ GIỜ THĂM LỚP 
GV: Dương Hoàng Linh 
Lớp: 10B3 
TRÒ CHƠI Ô CHỮ 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
7 
8 
9 
10 
11 
3 
5 
7 
5 
8 
8 
9 
8 
7 
3 
9 
Từ khóa 
? 
? 
? 
Câu 1. Có 3 chữ cái: Niutơn là đơn vị của đại lượng vật lí nào? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 2. Có 9 chữ cái: Đại lượng nào đặc trưng 
cho mức quán tính của vật? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 3. Có 3 chữ cái: Định luật nào có công thức F đh =k l ? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 4. Có 5 chữ cái: Trong chuyển động tròn đều, 
thời gian để vật đi được một vòng gọi là gì? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 5. Có 7 chữ cái:Lực và phản lực gọi là hai lực. 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 6. Có 5 chữ cái: Véctơ gia tốc trong chuyển động 
thẳng chậm dần đều có chiều như thế nào với véctơ vận tốc? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 7. Có 7 chữ cái: Nếu tay ta tác dụng vào vật 
một lực thì vật tác dụng vào tay ta một 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 8. Có 8 chữ cái: Sự rơi tự do chỉ chịu tác dụng của lực nào? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 9. Có 9 chữ cái: Định luật I Niutơn gọi là định luật gì? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 10. Có 9 chữ cái: Mọi vật trong vũ trụ đều hút nhau với một lực, 
 lực đó gọi là lực gì? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
? 
Câu 11. Có 8 chữ cái: Galile đã phát hiện ra lực gì mà làm cản trở 
chuyển động của vật? 
L 
Ư 
C 
Ô 
I 
L 
Ư 
Ơ 
N 
G 
H 
K 
H 
U 
C 
C 
H 
U 
K 
I 
T 
R 
Ư 
C 
Đ 
Ô 
I 
N 
G 
Ư 
Ơ 
C 
A 
N 
L 
Ư 
C 
H 
P 
O 
N 
G 
L 
Ư 
C 
R 
T 
A 
N 
T 
I 
N 
H 
U 
Q 
C 
H 
 
P 
D 
 
N 
Ư 
L 
C 
M 
A 
S 
A 
T 
Ư 
L 
L 
Ư 
C 
H 
Ư 
Ơ 
N 
G 
T 
 
M 
Tại sao đường ô tô, đường xe lửa ở những đoạn cong thường phải làm nghiêng về phía tâm đường cong? 
HÌNH ẢNH 
Tại sao vệ tinh nhân tạo quay xung quanh Trái Đất? 
Quan sát thí nghiệm: 
Nhận xét: Vật ở trên bàn chuyển động như thế nào? 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
I. LỰC HƯỚNG TÂM: 
1. Định nghĩa. 
Lực (hay hợp lực của các lực) tác dụng vào một vật chuyển động tròn đều và gây cho vật gia tốc hướng tâm gọi là lực hướng tâm. 
2. Công thức. 
3. Ví dụ: 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
HOẠT ĐỘNG NHÓM: 
Lực nào đóng vai trò là lực hướng tâm trong các trường hợp sau? Hãy vẽ lực hướng tâm trong các trường hợp đó. 
- Vệ tinh nhân tạo quay xung quanh Trái Đất 
- Vận động viên đua xe qua đoạn đường cong 
- Vật ở trên bàn đang quay 
- Vật buộc vào đầu dây quay 
TĐ 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
3. Ví dụ : 
Lực hấp dẫn đóng vai trò là lực hướng tâm 
F hd 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
3. Ví dụ: 
Hợp lực của trọng lực và phản lực đóng vai trò là lực hướng tâm 
P 
N 
F ht 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
F msn 
3. Ví dụ: 
Lực ma sát nghỉ đóng vai trò là lực hướng tâm 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
3. Ví dụ : 
Hợp lực của trọng lực và lực căng dây đóng vai trò lực hướng tâm . 
P 
T 
F ht 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Có phải lực hướng tâm làm vệ tinh nhân tạo , vật ở trên bàn quay, vật buộc vào dây quay chuyển động tròn đều hay không ? Nếu chỉ có lực hướng tâm , tại sao vật không chuyển động lại gần tâm ? 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Dự đoán thí nghiệm: Nếu bàn quay nhanh thì hiện tượng gì xảy ra? 
Quan sát thí nghiệm: 
F msn 
Qua TN các em có nhận xét gì? 
Tại sao vật bay ra khỏi bàn? 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
II. CHUYỂN ĐỘNG LI TÂM 
F msn(max ) 
ω 
r 
F msn(max ) < m  2 r  chuyển động li tâm 
Khi các lực liên kết không đủ đóng vai trò lực hướng tâm thì vật văng ra xa tâm quỹ đạo ( chuyển động li tâm ) 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Máy giặt hiện nay khá phổ biến . Tai sao máy máy có thể giặt sạch những đồ bẩn trong một thời gian ngắn ? 
Đặt quần áo ướt vào trong máy , khi trục quay nhanh , lực liên kết giữa nước và vải không đủ lớn để đóng vai trò là lực hướng tâm . Vì vậy mước sẽ tách ra khỏi quần áo và bắn ra ngoài lòng . Cứ như vậy sau một thời gian ngắn quần áo sẽ khô 
Một số ứng dụng của chuyển động li tâm 
Khi cho bơm hoạt động , các quạt trong thân bơm quay tròn , làm cho nước ở trong đó quay theo . Do lực liên kết giữa các phần tử nước không đủ giữ chúng trên quỹ đạo tròn nên những hạt nước này bắn theo phương tiếp tuyến lên ống đứng thẳng . Ở quanh những cánh quạt trong thân bơm , áp suất giảm xuống . Áp suất khí làm nước ở bên ngoài dồn vào thân bơm , giúp đưa nước đi xa . 
Máy bơm 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Tác hại và cách phòng tránh 
 Cần phải tránh chuyển động li tâm , ví dụ xe qua chổ rẽ mà chạy nhanh quá sẽ bị trược li tâm dễ gây tai nạn . 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Biển cảnh báo lớn được đặt trước khi vào đoạn cua nhánh N1 cầu Thủ Thiêm (TP HCM). 
Lưới B40 được giăng phòng ngừa trường hợp xe bay từ trên cầu xuống. 
Đoạn hàng rào hư hỏng là do xe bay từ trên đường xuống ruộng. 
Khúc cua gắt trên cầu Nguyễn Văn Cừ (TP HCM) 
BÀI 14: LỰC HƯỚNG TÂM 
Tai nạn giao thông trên đèo Hải Vân . 
Chúc các thầy cô giáo và các em sức khoẻ