Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 20: Các dạng cân bằng của một vật có mặt chân đế (Bản chuẩn kiến thức)

Bài 20: CÁC DẠNG CÂN BẰNG 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN CÓ MẶT CHÂN ĐẾ 
4/25/2022 
1 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1: Momen lực là gì ? Xác định momen của lực đối với trục quay O trong trường hợp sau ? 
Trả lời : Momen lực là đại lượng đặc trưng cho tác dụng làm quay vật của lực . Được đo bằng tích số giữa độ lớn của lực và cánh tay đòn 
M= F.d 
Câu 2: Nêu điều kiện cân bằng của vật rắn có trục quay cố định ? 
= F.l.sin  
Trả lời : Tổng momen lực có xu hướng làm vật quay theo chiều kim đồng hồ phải bằng tổng momen lực có xu hướng làm vật quay ngược chiều kim đồng hồ 
 
l 
d 
4/25/2022 
2 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Bài 20: CÁC DẠNG CÂN BẰNG 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN CÓ MẶT CHÂN ĐẾ 
I. Các dạng cân bằng : 
1. Cân bằng không bền : 
 Một vật bị lệch khỏi vị trí cân bằng không bền thì trọng lực gây ra momen làm vật không thể tự trở về vị trí đó 
2. Cân bằng bền : 
 Một vật bị lệch khỏi vị trí cân bằng bền thì trọng lực gây ra momen làm vật trở về vị trí ban đầu . 
3. Cân bằng phiếm định : 
Khi trọng lực đặt tại trục quay không gây ra momen quay, nên khi bị lệch khỏi vị trí cân bằng vật nằm yên tại vị trí cân bằng mới . 
4/25/2022 
3 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Bài 20: CÁC DẠNG CÂN BẰNG 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN CÓ MẶT CHÂN ĐẾ 
I. Các dạng cân bằng : 
4. Nguyên nhân gây ra các dạng cân bằng : 
Do vị trí của trọng tâm của vật : 
Cân bằng bền : 
Cân bằng không bền : 
Cân bằng phiếm định : 
Trọng tâm ở vị trí cao nhất so với các vị trí lân cận 
Trọng tâm ở vị trí thấp nhất so với các vị trí lân cận 
Trọng tâm ở độ cao không đổi . 
4/25/2022 
4 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Bài 20: CÁC DẠNG CÂN BẰNG 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN CÓ MẶT CHÂN ĐẾ 
I. Các dạng cân bằng : 
II. Cân bằng của một vật có mặt chân đế : 
1. Mặt chân đế : 
Mặt chân đế là mặt đáy hoặc đa giác lồi nhỏ nhất bao bọc tất cả các diện tích tiếp xúc 
2. Điều kiện cân bằng : 
Giá của trọng lực phải xuyên qua mặt chân đế 
4/25/2022 
5 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Bài 20: CÁC DẠNG CÂN BẰNG 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN CÓ MẶT CHÂN ĐẾ 
II. Cân bằng của một vật có mặt chân đế : 
3. Mức vững vàng của cân bằng : 
Được xác định bởi độ cao của trọng tâm và diện tích của mặt chân đế 
I. Các dạng cân bằng : 
4/25/2022 
6 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Đẩy nhẹ 
Đẩy nhẹ 
4/25/2022 
7 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Đẩy nhẹ 
Tại sao vật bị đổ ? 
O 
C ÂN BẰNG KHÔNG BỀN 
4/25/2022 
8 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
O 
d 
M= P.d 
M khác 0 vật quay theo chiều kim đồng hồ nên không trở về vị trí cân bằng được 
4/25/2022 
9 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Tại sao vật trở về vị trí cân bằng ban đầu ? 
O 
CÂN BẰNG BỀN 
4/25/2022 
10 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
d 
M= P.d 
M khác 0 vật quay ngược chiều kim đồng hồ nên không trở về vị trí cân bằng 
O 
4/25/2022 
11 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Đẩy nhẹ 
O 
Tại sao vật không quay tiếp khi buông tay ra 
CÂN BẰNG PHIẾM ĐỊNH 
4/25/2022 
12 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
O 
M= P.d =0 
M = 0 trọng lực không làm cho vật quay 
4/25/2022 
13 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
V ị trí trọng tâm mới : 
V ị trí trọng tâm cân bằng không bền : 
4/25/2022 
14 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
V ị trí trọng tâm cân bằng bền : 
V ị trí trọng tâm mới : 
4/25/2022 
15 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
Tr ọng tâm trong cân bằng phiếm định : 
Tr ọng tâm vị trí mới : 
4/25/2022 
16 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
4/25/2022 
17 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
4/25/2022 
18 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
4/25/2022 
19 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
4/25/2022 
20 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
4/25/2022 
21 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5) 
A 
B 
G 1 
G 2 
4/25/2022 
22 
trường THPTLê Thanh Hiền(L5)