Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 24: Công. Công suất (Bản hay)

Bµi 24 - C«ng vµ c«ng suÊt 
1) Kh¸i niÖm: 
(?)Trong c¸c tr­êng hîp nµo sau ®©y cã “c«ng c¬ häc”: 
A – «ng chñ tr¶ “c«ng” cho ng­êi lµm thuª. 
B – Ng­êi lùc sÜ n©ng qu¶ t¹ víi t­ thÕ th¼ng ®øng. 
C – M¸y kÐo, kÐo khóc gç trªn ®­êng. 
D - §îi m·i mµ kh«ng thÊy b¹n ®Õn mÊt “c«ng” chê. 
(?) Em h·y cho biÕt c«ng thøc tÝnh c«ng ®· häc ë líp 8 ? 
(?) C«ng thøc ®ã lùc F ph¶i cã ®Æc ®iÓm g× víi h­íng dÞch chuyÓn vËt s ? 
(?)VËy: Tr­êng hîp m¸y kÐo, kÐo khóc gç lùc kÐo F kh«ng trïng víi h­íng dÞch chuyÓn s. Ta ph¶i tÝnh c«ng nh­ thÕ nµo ®©y ? 
I – C«ng 
s 
I – C«ng 
Kh¸i niÖm: 
§Þnh nghÜa: 
BiÖn luËn: 
M 
N 
ChØ cã thµnh phÇn F s ®· kÐo khóc gç dÞch chuyÓn theo h­íng M  N nªn ta cã: 
A = F s .s = F.cos.s = Fscos  
 C«ng A cña lùc F kh«ng ®æi thùc hiÖn lµ mét ®¹i l­îng v« h­íng ®o b»ng tÝch ®é lín lùc F vµ ®é dÞch chuyÓn s víi cos  (gãc hîp bëi vÐc t¬ lùc F víi h­íng dÞch chuyÓn s) 
 C«ng thøc : A = F.s.cos 
C«ng A phô thuéc nh÷ng yÕu tè nµo ? Vµ cã thÓ nhËn nh÷ng lo¹i gi¸ trÞ nµo ? 
 A  s,F, vµ hÖ quy chiÕu 
 NÕu 0 0   0 A c«ng ph¸t ®éng 
 NÕu 90 0 <   180 0 th× A < 0  A c«ng c¶n (A Fmst ) 
 NÕu  = 90 0 th× A = 0 Lùc F cã t¸c dông nh­ng kh«ng thùc hiÖn c«ng( VD: Fht......) 
I – C«ng 
Kh¸i niÖm: 
§Þnh nghÜa: 
BiÖn luËn: 
§¬n vÞ: 
A = F.s .cos  
Newton (N) 
Met (m) 
Không đơn vị 
N.m  J 
	 F (N) 
A = F.s .cos  s (m) 
	 A (Nm) hoặc A(J) 
1 (J) = 1 (Nm) 
1 (KJ ) = 1000 (J) 
Chó ý: C«ng thøc tÝnh c«ng A chØ ®óng khi lùc F kh«ng ®æi vµ s lµ ®­êng th¼ng . 
Quan s¸t vµ so s¸nh tèc ®é sinh c«ng cña hai m¸y kÐo ? 
II – c«ng suÊt 
1) Kh¸i niÖm: 
 C«ng suÊt lµ ®¹i l­îng ®Æc tr­ng cho tèc ®é sinh c«ng trong mét ®¬n vÞ thêi gian. §­îc ®o b»ng 
Jun (J) 
Giây (s) 
J/s 
1 (W) = 1 ( J/s) ( oát) 
1 (kW) = 1000 (W)1(MW) = 10 6 ( W) 
1KWh = 36.10 5 (w) 
Start 
t 1 = 10 (s) 
A 1 = A 2 = 200.000 (J) 
t 2 = 5 (s) 
) 
kW 
( 
20 
) 
w 
( 
000 
. 
20 
10 
000 
. 
200 
t 
A 
N 
1 
1 
= 
= 
= 
= 
) 
kW 
( 
40 
000 
. 
40 
5 
000 
. 
200 
t 
A 
N 
2 
2 
= 
= 
= 
= 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
30 – 100 W 
500 – 700 W 
15 – 70 kW 
50 – 300 kW 
1000 – 5000 kW 
1920 MW 
Ví dụ về một số công suất 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
Công suất của động cơ còn được tính bằng đơn vị mã lực (HP – horse power). Mã lực là công suất xấp xỉ bằng công suất một con ngựa 
VD : Chiếc bơm nước dưới có công suất là 1 mã lực 
1 Mã lực = 1 HP = 736 (W) 
 Chú ý 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
Ngoài công suất trong cơ học , còn có nhiều loại công suất khác nhau , các con số này thường được ghi trên các vật dụng 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
Công tơ điện dùng để đo công hay công suất ? 
Đồng hồ điện - công tơ điện 
Công tơ điện không phải dùng để đo công suất mà để đo công , 1 số của công tơ điện là 1kWh 
1 k W h = 1000 (W).3600s) = 3.600.000 J 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
Tay ga hay hộp số dùng để thay đổi công suất của xe máy ? 
Mỗi động cơ có một công suất nhất định.Tay ga làm thay đổi công suất của động cơ trong khoảng cho phép , còn hộp số để làm gì ? 
Hộp số 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
Với công suất nhất định , muốn tăng lực thì phải giảm vận tốc , cấu tạo của hộp số giúp điều chỉnh lực tác dụng của động cơ . 
Cấu tạo của líp xe đạp cũng có tác dụng tương tự như hộp số 
II – c«ng suÊt 
Kh¸i niÖm: 
§¬n vÞ: 
VÝ dô: 
CHAØO 
TAÏM BIEÄT