Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 29: Quá trình đẳng nhiệt. Định luật Boyle, Mariotle - Trường THCS Kiên Lương 2

Kớnh chaứo caực thaày coõ 
tụựi dửù giụứ thao giaỷng 
Hoùc 
Nửừa 
Hoùc 
Maừi 
Trường THCS KIấN LƯƠNG 2 
Xin kớnh chào cỏc thầy giỏo,cụ giỏo đến dự giờ học vật lý lớp 10S2 
Xin chào cỏc em học sinh ! 
Kiểm tra bài cũ 
Cõu 1: Trỡnh bày nội dung cơ bản của thuyết động học phõn tử chất khớ ? 
. Cỏc nội dung của thuyết động học phõn tử chất khớ : 
 Chất khí đư ợc cấu tạo từ các phẩn tử có kích thước rất nhỏ so với khoảng cách giữa chúng . 
 Các phân tử chất khí chuyển đ ộng hỗn loạn không ngừng ; chuyển đ ộng này càng nhanh th ì nhiệt độ chất khí càng cao . 
 Khi chuyển đ ộng hỗn loạn các phân tử khí va chạm vào thành bình gây áp suất lên thành bình . 
Kiểm tra bài cũ 
Cõu 2: Định nghĩa khớ lý tưởng ? 
 Chất khí trong đ ó các phân tử đư ợc coi là các chất đ iểm và chỉ tương tác khi va chạm gọi là khí lý tưởng . 
I. Trạng thái và quá trình biến đổi trạng thái. 
 Trạng thái của một lượng khí được xác định bằng những đại lượng nào? 
 Các đại lượng trên được gọi là gì? 
 Quá trình biến đổi trạng thái là gì? 
 Quá trình biến đổi trạng thái như thế nào thì được gọi là đẳng quá trình? 
I. Trạng thái và qu á trình biến đ ổi trạng thái . 
 Trạng thái của một lượng khí đư ợc xác đ ịnh bằng thể tích (V), áp suất (p), nhiệt độ tuyệt đ ối (T). 
 Các đại lượng đ ó đư ợc gọi là thông số trạng thái của một lượng khí . 
 Lượng khí có thể chuyển từ trạng thái này sang trạng thái khác bằng các quá trình biến đổi trạng thái , gọi tắt là quá trình . 
I. Trạng thái và quá trình biến đổi trạng thái. 
II. Quá trình đẳng nhiệt. 
 Qu á trình biến đ ổi trạng thái trong đ ó nhiệt độ đư ợc gi ữ không đ ổi gọi là qu á trình đẳng nhiệt . 
 Qu á trình biến đ ổi trạng thái trong đ ó chỉ có hai thông số biến đ ổi còn một thông số không đ ổi . Những qu á trình này đư ợc gọi là đẳng qu á trình . 
III. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
1. Đ ặt vấn đề . 
 Ta thấy khi nhiệt độ không đ ổi , nếu thể tích của một lượng khí giảm th ì áp suất của nó tăng và ngựơc lại, nhưng liệu áp suất có tăng tỷ lệ nghịch với thể tích hay không ? 
III. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
2. Thí nghiệm . 
á p kế . 
Pittông . 
Xi lanh . 
III. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
2. Thí nghiệm . 
Thể tích V( cm 3 ) 
á p suất p ( 10 5 Pa) 
pV 
20 
1,00 
10 
2,00 
40 
0,50 
30 
0,67 
 Kết qu ả thí nghiệm . 
 Dựa vào kết qu ả thí nghiệm hãy tính tích pV và nhận xét kết qu ả thu đư ợc ? 
3. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
Robert Boyle, 1627 - 1691 laứ nhaứ vaọt lyự hoùc ngửụứi Anh . 
Mariotte , 1620-1684 laứ nhaứ vaọt lyự hoùc ngửụứi Phaựp 
3. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
 Trong qu á trình đẳng nhiệt của một lượng khí nhất đ ịnh , áp suất tỷ lệ nghịch với thể tích 
 p ~ 1/V hay pV = hằng số 
 Gọi p 1 , V 1 là áp suất và thể tích của một lượng khí ở trạng thái 1; p 2 , V 2 là áp suất và thể tích của lượng khí này ở trạng thái 2 th ì ta có : 
 p 1 V 1 = p 2 V 2 
3. Đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt . 
IV. Đư ờng đẳng nhiệt . 
 Đư ờng biểu diễn sự biến thiên của áp suất theo thể tích khi nhiệt độ không đ ổi gọi là đư ờng đẳng nhiệt . 
O 
p 
V 
 Trong hệ toạ độ ( p,V ) đư ờng này là đư ờng Hypebol . 
O 
p 
V 
T 1 
T 2 
T 1 <T 2 
IV. Đư ờng đẳng nhiệt . 
 ứ ng với các nhiệt độ khác nhau của cùng một lượng khí có các đư ờng đẳng nhiệt khác nhau . 
 Đư ờng đẳng nhiệt ở trên ứng với nhiệt độ cao hơn đư ờng đẳng nhiệt ở dưới 
* Bài tập áp dụng 
 Một xi lanh chứa 150 cm 3 khí ở áp suất 2*10 5 Pa . Pittông nén khí trong xi lanh xuống còn 100 cm 3 . Tính áp suất của khí trong xi lanh lúc này ? Coi nh ư nhiệt độ không đ ổi . 
Quỏ trỡnh đẳng nhiệt nờn theo Định luật Bụilơ – Mariốt : 
* Bài tập áp dụng 
 Đư ờng nào sau đây không biểu diễn qu á trình đẳng nhiệt ? . 
O 
p 
V 
(a) 
O 
p 
V 
(b) 
O 
T 
V 
(c) 
O 
T 
P 
(d) 
Củng cố bài học 
Câu 1: Các đại lượng sau đây, đại lượng nào không phải là thông số trạng thái của một lượng khí ? 
 A. Thể tích . B. Nhiệt độ tuyệt đ ối . 
 C. Khối lượng . D. áp suất . 
Củng cố bài học 
Câu 2: Biểu thức nào sau đây phù hợp với đ ịnh luật Bôi-l ơ - Ma- ri-ốt ? 
 A. p 1 V 1 = p 3 V 3 . 	 C. 
 B. p ~ V. 	 D. 
Hoùc 
Nửừa 
Hoùc 
Maừi 
Xin chõn thành cảm ơn! 
Tri thức là cỏnh hoa đẹp trong vũ trụ bao la