Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Bài 37: Các hiện tượng bề mặt của chất lỏng (Bản chuẩn kiến thức)

KIỂM TRA BÀI CŨ 
Khi nhiệt độ tăng , chiều dài của vật rắn thay đổi như thế nào ? 
 Nhiệt độ tăng , chiều dài tăng . 
Độ tăng chiều dài được phụ thuộc những yếu tố nào và được tính bằng công thức gì ? 
 ∆l = a l 0 ∆t 
Công thức nở khối : ∆V = b V 0 ∆t, trong đó b = 3a 
Tại sao ? 
Nước không chảy lan ra ? 
Giọt nước chưa bị rơi xuống ? 
Tại sao ? 
Gọng kim loại nổi trên mặt nước ? 
Nhện đi được trên mặt nước ? 
Hiện tượng căng bề mặt chất lỏng . 
Hiện tượng dính ướt _ Hiện tượng không dính ướt . 
Hiện tượng mao dẫn . 
các hiện tượng 
bề mặt của chất lỏng 
BÀI 37: 
Quan sát thí nghiệm : 
Vòng dây chỉ có hình dạng gì ? 
Điều đó chứng tỏ điều gì ? 
Có lực tác dụng lên sợi chỉ . 
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC CĂNG BỀ MẶT 
Lực tác dụng lên vòng dây có phương như thế nào ? 
Vuông góc đường giới hạn . 
Tiếp tuyến với mặt thoáng chất lỏng 
1. ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC CĂNG BỀ MẶT 
Diện tích mặt chất lỏng còn lại có giá trị như thế nào ? 
Lực căng mặt ngoài có tác dụng như thế nào đối với mặt thoáng chất lỏng ? 
Làm cho diện tích mặt thoáng giảm . 
Thí nghiệm đo hệ số căng bề mặt : 
F cmn 
P 
F dh 
Thí nghiệm đo hệ số căng bề mặt : 
I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT: 
ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC CĂNG BỀ MẶT: 
	 Lực căng bề mặt tác dụng lên một đoạn đường nhỏ bất kì trên mặt chất lỏng luôn : 
Có phương vuông góc với đoạn đường này và tiếp tuyến với bề mặt chất lỏng . 
Có chiều làm giảm diện tích mặt chất lỏng . 
Có độ lớn f tỷ lệ thuận với độ dài l của đoạn đường đó . f = s l 
	 Với f (N): lực căng mặt ngoài . 
 s(N /m ): hệ số căng mặt ngoài 
 l(m ): chiều dài đường gới hạn 
BÀI TẬP ÁP DỤNG: 
Màng xà phòng như hình vẽ , cho xà phòng có hệ số căng bề mặt là σ = 25.10 -3 N/m, b án k ính v òng tr òn trong l à 2cm. T ính l ực c ă ng b ề m ặt t ác d ụng l ê n v òng d â y nh ỏ . 
Lực căng của một mặt thóang : 
	F = σ .l = σ .2 π R =3.14.10 -3 (N) 
Lực căng tác dụng lên vòng dây : 
	 F vòng dây = 2F = 6,28.10 -3 (N) 
Nhện đi được trên mặt nước ? 
Gọng kim loại nổi trên mặt nước ? 
I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT: 
ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC CĂNG BỀ MẶT: 
ỨNG DỤNG: 
P 
Giọt nước chịu tác dụng của những lực nào ? 
	 Trọng lực P và lực căng mặt ngoài f cmn 
Khi nào giọt nước bị rơi xuống ? 
	 Khi P > f cmn 
F cmn 
I – HIỆN TƯỢNG CĂNG BỀ MẶT: 
ĐẶC ĐIỂM CỦA LỰC CĂNG BỀ MẶT: 
ỨNG DỤNG: 
	 Dù che mưa , xà phòng giặt đồ  
CỦNG CỐ: 
Nêu đặc điểm của lực căng mặt ngoài . 
Nêu công thức tính lực căng mặt ngoài . 
CỦNG CỐ: 
Câu nào dưới đây không đúng khi nói về lực căng bề mặt của chất lỏng ? 
Lực căng bề mặt tác dụng lên một đoạn đường nhỏ bất kì trên bề mặt chất lỏng có phương vuông góc với đoạn đường này . 
Lực căng bề mặt luôn có phương vuông góc với bề mặt chất lỏng . 
Lực căng bề mặt luôn có chiều làm giảm diện tích bề mặt chất lỏng . 
Lực căng bề mặt tác dụng lên một đoạn đường nhỏ bất kì trên bề mặt chất lỏng có độ lớn tỷ lệ với độ dài đoạn đường này . 
KIỂM TRA 
Màng xà phòng như hình vẽ , hệ số căng bề mặt của xà phòng là σ = 25.10 -3 N/m, thanh MN dài 30cm. 
T ính l ực c ă ng b ề m ặt t ác d ụng l ê n thanh MN. 
Thanh MN có thể chuyển động được , xác định chiều chuyển động của MN. 
M 
N