Bài giảng Vật lí Lớp 10 - Cân bằng của một vật chịu tác dụng của hai lực và của ba lực không song song - Đinh Khắc Sơn

TĨNH HỌC CÂN BẰNG 
Bài soạn Đ inh kh ắ c Sơn 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
CÂU 1 
Một vật cân bằng chụi tác dụng của hai lực thì hai lực đó sẽ : 
A. cùng giá , cùng chiều , cùng độ lớn . 
B. cùng giá , ngược chiều , cùng độ lớn,cùng đặt trên một vật . 
C. có giá vuông góc với nhauvà cùng độ lớn . 
D. được biểu diễn bằng hai véc tơ song song nhau . 
CÂU 2 
Tác dụng của một lực lên một vật rắn là không đổi khi : 
lực đó trượt trên giá của nó . 
Giá của lực quay một góc 90 o 
Lực đó dịch chuyển sao cho phương của lực không đổi 
Độ lớn của lực thay đổi ít 
CÂU 3 
 Hai lực cân bằng là hai lực : 
Cùng tác dụng lên một lực . 
Trực đối 
Có tổng độ lớn bằng 0 
Cùng tác dụng lên một vật và trực đối 
CÂU 4 
Một chiếc vành xe đạp phân bố 
đều khối lượng , có dạng hình 
 tròn tâm C . 
Trọng tâm của vành nằm tại : 
A.Một điểm bất kì trên vành xe 
B.Điểm C 
C.Một điểm bất kì ngoài vành xe 
D.Mọi điểm của vành xe 
Câu 5 
Nêu đặc điểm của trọng lực ?. 
Trả lời : 
Trọng lực của một vật rắn có giá là đường thẳng đứng,hướng xuống dưới và đặt tại một điểm gắn với vật gọi là trọng tâm của vật . 
CÂN BẰNG CỦA VẬT RẮN DƯỚI TÁC DỤNG CỦA BA LỰC KHÔNG SONG SONG 
1-Quy tắc tổng hợp hai lực đồng quy : 
A 
B 
I 
F 1 
F 2 
BÀI 27 
ĐỂ TỔNG HỢP HAI LỰC ĐỒNG QUY TA LÀM NHƯ SAU: 
-TRƯỢT HAI LỰC TRÊN GIÁ TỚI ĐIỂM ĐỒNG QUY. 
-ÁP DỤNG QUY TẮC HÌNH BÌNH HÀNH DỂ TÌM HỢP LỰC . 
A 
B 
I 
F 1 
F 2 
F 
LƯU Ý 
A 
B 
I 
F 1 
F 1 ’ 
F 2 
F’ 
B 
F 1 
F 2 
F 3 
A 
I 
HAI LỰC KHÔNG SONG SONG CHỈ CÓ THỂ 
 TÌM ĐƯỢC HỢP 
LỰC KHI HAI LỰC ĐÓ 
 ĐỒNG QUY, TỨC ĐỒNG PHẲNG . 
2-Cân bằng của một vật rắn dưới tác dụng của ba lực không song song : 
a.Điều kiện cân bằng : 
F 1 
F 2 
B 
F 3 
I 
A 
F 3 
2-Cân bằng của một vật rắn dưới tác dụng ba lực không song song : 
a.Điều kiện cân bằng : 
- Vật rắn cân bằng dưới tác dụng của ba lực F1,F2 và F 3. 
 - Thay thế hai lực F1và F2 bằng một lực trực đối với F 3 tức - F 3 ,thì vật rắn chịu tác dụng của hai lực trực đối F 3 và -F 3 
 Vật vẫn cân bằng . 
TA LÀM NHƯ SAU: 
-TRƯỢT HAI LỰC F 1 VÀ F 2 TRÊN GIÁ TỚI ĐIỂM ĐỒNG QUY. 
-ÁP DỤNG QUY TẮC HÌNH BÌNH HÀNH DỂ TÌM HỢP LỰC HAI LỰC F 1 VÀ F 2 . 
TA CÓ :F 1 +F 2 = -F 3 . 
 Có thể coi vật rắn chị tác dụng của hai lực trực đối F 3 và -F 3 và vẫn cân bằng . 
KẾT LUẬN: 
 ĐIỀU KIỆN CÂN BẰNG CỦA MỘT VẬT RẮN CHỊU TÁC DỤNG CỦA BA LỰC KHÔNG SONG SONG LÀ : 
HỢP LỰC CỦA HAI LỰC BẤT KỲ CÂN BẰNG VỚI LỰC THỨ BA. 
b-Thí nghiệm minh họa : 
Vât nặng cân bằng dưới tác dụng của ba lực : 
- Lực căng trên hai dây . 
- Trọng lực của vật 
T 1 
T 2 
P