Bài giảng Vật lí Lớp 10 nâng cao - Tiết 10: Chuyển động tròn đều. Tốc độ dài và tốc độ góc

* Học sinh chừa 2 bàn cuối để thầy cô ngồi 
* Không tự ý bật tắt cầu dao điện 
* Chuẩn bị giấy nháp , máy tính bỏ túi 
14:50-14:52 
Lớp 10A5 
Kiến thức toán liên quan : 
Góc ở tâm vòng tròn , tính bằng radian : 
φ 
= 
S 
r 
 φ 
r 
S 
14:52-14:54 
Đặt vấn đề 
1/-Hãy kể ra vài CHUYỂN ĐỘNG TRÒN ĐỀU ? 
2/-Chu kỳ T , tần số f , tần số góc ω ,tốc độ dài v tính như thế nào? 
14:54-14:57 
ChuyÓn ®éng trßn ®Òu. 
Tèc ®é dµi vµ tèc ®é gãc 
 TiÕt 10: 
14:57-14:59 
I/- VÉC TƠ VẬN TỐC TRONG CHUYỂN ĐỘNG CONG : 
M 
t 
M’ 
t + Δ t 
Δ S 
 Véc tơ vận tốc trung bình trong khoảng thời gian t đến t+ Δ t là 
Nếu Δ t vô cùng nhỏ thì M’ tiến về gần M , cung Δ S gần trùng dây MM’  Véc tơ vận tốc tức thời tiếp tuyến với qũy đạo tại M 
 Kết luận : Trong chuyển động cong , véc tơ vận tốc tức thời có phương tiếp tuyến với quỹ đạo , cùng chiều với chuyển động , có dộ lớn : 
14:59-15:04 
v 
 II/- Véc tơ vận tốc trong chuyển động tròn đều . Tốc độ dài 
Chuyển động tròn đều là gì ? 
 Chuyển động tròn là đều khi chất điểm đi được những cung tròn bằng nhau trong những khoảng thời gian bằng nhau tùy ý 
Kim giây 
 Độ lớn của véc tơ vận tốc tức thời 
15:04-15:09 
Có ý kiến cho rằng trong chuyển động tròn đều véc tơ vận tốc tức thời là không đổi . Điều đó đúng hay sai ? 
Sai vì hướng của vận tốc tức thời luôn thay đổi , chỉ có độ lớn là không đổi 
Giới thiệu chuyển động của mặt Trăng quanh Trái đất 
15:09-15:10 
 III/- Chu kỳ , tần số của chuyển động tròn đều 
Kim giây 
 1/- Chu kỳ , ký hiệu T, đo bằng giây là thời gian vật quay một vòng . 
r 
 
v 
= 
T 
2. π .r 
2. π .r 
T 
= 
v 
 2/- Tần số f , đo bằng héc (Hz)( 1 Hz = 1 vòng/1 giây = s -1 ) là số vòng chất điểm thực hiện trong 1 giây 
f( Hz ) 
= 
T (s) 
1 
= 
Chu vi 
Vận t ốc 
15:10-15:17 
r 
Δ φ 
IV Tốc độ góc . Liên hệ tốc độ góc và tốc độ dài : 
 1/- Tốc độ góc : Tốc độ góc ω ( đọc là Ô- mê-ga , đơn vị đo là radian trên giây , rad/s ) là góc quay trong 1 giây tính bằng tỷ số 
 ω 
= 
Δφ 
Δ t 
= 
Δ S / r 
Δ t 
= 
v 
 r 
Kim giây 
 2 Liên hệ tốc độ góc và tốc độ dài : 
 v 
= 
 ω .r 
= 
2. π . f.r 
= 
 2. π .r 
T 
15:17-15:25 
Δ S 
Δ t 
 v(m/s) 
= 
 ω ( rad/s).r(m ) 
= 
2. π . f(Hz).r(m ) 
= 
 2. π .r(m) 
T(s) 
Trái đất tự quay quanh mình nó 1 vòng mất thời gian 23 h 56 min 04 s , bán kính trái đất là r = 6400 km . Tốc độ góc , tốc độ dài của một điểm nằm trên xích đạo là bao nhiêu ? 
A/ ω ≈ 5,34.10^-5 (rad/s) v ≈ 40,8 m/s 
B/ ω ≈ 3,54.10^-6 (rad/s) , 
 v ≈ 304,5 m/s 
C/ ω ≈ 7,29.10^-5 (rad/s) 
v ≈ 466,8 m/s 
D/ ω ≈ 4,43.10^-6 (rad/s) 
 v ≈ 504,7 m/s 
Giải thích : Chu kỳ T = 23x3600+56x60+4=86164 s 
 Bán kính r = 6400 km=6400.000 m 
Áp dụng 
15:25:15:28 
Tóm tắt 
Chuyển động tròn đều ?Ví dụ 
Chu kỳ T, Tần số f, Tần số góc ω ? 
 v(m/s) 
= 
 ω ( rad/s).r(m ) 
= 
2. π . f(Hz).r(m ) 
= 
 2. π .r(m) 
T(s) 
15:28-15:33 
r 
v 
Dặn dò : 
Làm các bài tập ở trang 40 sách giáo khoa , bài 1.37 trang 16 BTVLý_10NC 
 Chuẩn bị : Bài tập Chuyển động thẳng biến đổi đều 
 ( trang 33 sách giáo khoa ) 
Tiết sau : Tiếp tục thực hành 
Tham khảo : Các trang Web thuvienvatly.com , violet.vn 
Cảm ơn sự giúp sức của thầy Quang Đức 
15:33-15:35 
Xin chào , hẹn gặp 10A5 
Xin cảm ơn thầy cô và tất cả các em !