Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 10: Ghép các nguồn điện thành bộ (Bản hay)

KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1. Định luật Ôm đối với toàn mạch đề cập tới loại mạch điện kín nào ? Phát biểu định luật và viết biểu thức của định luật ? 
Đáp án : ĐL Ôm đối với toàn mạch đề cập tới mạch điện kín trong đó mạch ngoài là điện trở . 
Định luật : Cường độ dòng điện trong mạch điện kín tỉ lệ thuận với suất điện động của nguồn điện và tỉ lên nghịch với điện trở toàn phần của mạch điện đó 
Biểu thức : 
Câu 2. Trong mạch điện kín , hiệu điện thế mạch ngoài U N phụ thuộc như thế nào vào điện trở R N của mạch ngoài ? 
A. U N tăng khi R N tăng 
B. U N tăng khi R N giảm 
C. U N không phụ thuộc vào R N 
D. U N lúc đầu giảm , sau đó tăng dần khi R N tăng dần từ 0 tới vô cùng 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
SAI 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
I- Đoạn mạch chứa nguồn điện(nguồn phát điện ) 
A 
B 
I 
R 
R 1 
E , r 
+ 
- 
+ Xét một mạch điện kín đơn giản . 
+ Đoạn mạch điện chứa nguồn điện là đoạn A E rRB . 
C1.Hãy viết hệ thức liên hệ giữa suất điện động E với cường độ dòng điện I và các điện trở r, R, R 1 của mạch điện kín bên ? 
hoặc E = I(R 1 + R + r) (1) 
+ Hệ thức liên hệ giữa E với I và r, 
R, R 1 : 
I 
R 
E , r 
+ 
- 
A 
B 
a) 
A 
B 
R 1 
I 
b) 
+ Hệ thức liên hệ giữa U AB với I 
và R 1 : 
U AB = I.R 1 (2) 
Hãy viết hệ thức liên hệ giữa hiệu điện thế U AB với cường độ dòng điện I và các điện trở r, R 
+ Từ (1) và (2) => U AB = E –I(R + r) (3) 
hay 
(4) 
C2.Hãy viết hệ thức liên hệ giữa hiệu điện thế U AB với cường độ dòng điện I và điện trở R 1 của đoạn mạch b) 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
I- Đoạn mạch chứa nguồn điện(nguồn phát điện ) 
U AB = E – I(R + r) (3) 
(4) 
*(3) Và (4) nói lên mối quan hệ giữa hiệu điện thế , cường độ dòng điện của đoạn mạch có nguồn phát 
* Lưu ý: 
Dòng điện của nguồn điện(nguồn phát ) có chiều đi ra từ cực dương và đi tới cực âm 
* Quy tắc xác định dấu : Chiều tính U AB là chiều từ A đến B, đi theo chiều này gặp cực dương của nguồn điện trước thì E được lấy với giá trị dương , dòng điện có chiều từ B tới A ngược với chiều tính hi ệu điện thế thì tổng độ giảm thế I(R+r ) được lấy với giá trị âm . 
C3.Hãy viết hệ thức tính U BA với đoạn mạch a). 
Tính hiệu điện thế này khi cho biết : E = 6V; I = 0,5A; r = 0,3  và R = 5,7 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
II- Ghép các nguồn điện thành bộ : 
1. Bộ nguồn nối tiếp : 
+ Gồm các nguồn điện ghép nối tiếp với nhau , cực âm của nguồn trước nối tiếp với cực dương của nguồn sau tạo thành một dãy liên tiếp . 
Khi hai cực của bộ nguồn để hở thì hiệu điện thế của nó bằng bao nhiêu ? 
E 1 , r 1 
E 2 , r 2 
E n , r n 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
A 
B 
M 
N 
Q 
a) 
E 1 , r 1 
E 2 , r 2 
E n , r n 
+ 
- 
+ 
- 
A 
B 
b) 
+ Suất điện động của bộ nguồn nối tiếp : 
+ Điện trở trong của bộ nguồn nối tiếp : 
* Trường hợp riêng : Nếu n nguồn điện có cùng E và r thì : 
E b = E 1 + E 2 + ... + E n 
(5) 
r b = r 1 + r 2 + + r n 
(6) 
E b = n E và r b = nr 
(7) 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
2. Bộ nguồn song song : 
E , r 
E , r 
E , r 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
A 
B 
n 
+ Gồm n nguồn điện giống nhau ghép song song với nhau , các cực dương nối chung với nhau và các cự âm nối chung với nhau 
Khi hai cực của bộ nguồn để hở thì hiệu điện thế của nó bằng bao nhiêu ? 
+ Suất điện động của bộ nguồn song song : 
+ Điện trở trong của bộ nguồn song song : 
E b = E 
(8) 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
+ 
- 
A 
B 
m 
n 
3. Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng : 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
+ Gồm n dãy ghép song song , mỗi dãy gồm m nguồn điện giống nhau ghép nối tiếp . 
+ Suất điện động và điện trở trong c ủa bộ nguồn : 
E b = m E 
(9) 
Áp dụng biểu thức của bộ nguồn nối tiếp và bộ nguồn song song tìm Suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn ? 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
BÀI TẬP 
Câu 1. Một đoạn mạch có chứa nguồn điện khi mà 
nguồn điện đó tạo ra điện tích dương và đẩy các điện tích này đi khỏi cực dương của nó 
dòng điện chạy qua nó có chiều đi vào từ cực âm và đi ra từ cực dương . 
nguồn điện này tạo ra điện tích âm và đẩy các điện tích này đi khỏi cực âm của nó 
dòng điện chạy qua nó có chiều đi vào từ cực dương và đi ra từ cực âm . 
A. 
B. 
C. 
D. 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
SAI 
Bài 10. GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
Câu 2. Hai nguồn điện có suất điện động 3V và 1,5V . Điện trở trong lần lượt là 0,6  và 0,4 . Mắc nối tiếp hai nguồn điện trên với 1 điện trở mạch ngoài R = 4. Xác định hiệu điện thế giữa hai cực mỗi nguồn 
A. 
B. 
C. 
D. 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
SAI 
BÀI TẬP 
U 1 = 24,6V và U 2 = 1,14V 
U 1 = 2,46V và U 2 = 11,4V 
U 1 = 2,46V và U 2 = 1,14V 
U 1 = 0,54V và U 2 = 0,36V 
TIẾT HỌC CỦA CHÚNG TA HÔM NAY ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT. 
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ THẦY CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH!