Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 10: Ghép các nguồn điện thành bộ - Nguyễn Thành Nhân

Trường PT Dân tộc - Nội trú 
Người thực hiện : Nguyễn Thành Nhân 
Câu hỏi số 1: 
Kiểm tra bài cũ : 
Cho đoạn mạch gồm ba điện trở mắc nối tiếp : 
R 1 
R 2 
R 3 
- Hãy viết công thức tính tổng trở của đoạn mạch trên ? 
Đáp án : 
Câu hỏi số 2: 
- Cho đoạn mạch như hình vẽ : 
- Hãy viết công thức tính tổng trở của đoạn mạch trên ? 
- Đáp án : 
Chú ý: nếu R 1 = R 2 = R 3 = R thì : 
R 1 
R 2 
R 3 
Bài 10: 
GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
Nội dung bài học : 
 I. Đoạn mạch chứa nguồn điện 
 II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
? Dựa vào định luật Ôm cho toàn mạch . Hãy viết biểu thức cường độ dòng điện chạy trong mạch điện đó 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
I. Mạch điện chứa nguồn điện ( nguồn phát điện ): 
Cho mạch điện 
Biểu thức : 
 E = I(R + R 1 + r) 
=> I = 
E 
(R + R1 + r) 
Dòng điện có chiều như thế nào ? 
E, r 
R 
R 1 
A 
B 
+ 
- 
I 
I 
Chú ý : Dòng điện có chiều đi ra từ cực dương và đi tới cực âm của nguồn 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
R 1 
A 
B 
E, r 
- 
I 
R 
A 
B 
+ 
Hình a 
Hình b 
E, r 
R 
R 1 
A 
B 
+ 
- 
I 
Hãy viết biểu thức tính hiệu điện thế và cường độ dòng điện cho từng mạch trên 
Biểu thức : 
Hình a : 
U AB = E – I(R + r) 
I = 
E - U AB 
R + r 
Hình b : 
U AB = I. R 1 
I = 
U AB 
R 1 
Chú ý : Chiều tính hiệu điện thế U AB là từ A đến B: Nếu đi theo chiều này mà gặp cực dương của nguồn điện trước thì suất điện động E lấy giá trị dương , dòng điện có chiều từ B đến A ngược với chiều tính hiệu điện thế thì tổng độ giảm điện thế I(R + r) được lấy với giá trị âm 
Cho đoạn mạch như hình vẽ :  E = 9V, r = 1.5 Ω , R =7.5 Ω và U AB =4.5V. Thì cường độ dòng điện trong mạch là ? 
Ví dụ : 
A. I = 1 (A) 
B. I = 1,5 (A) 
C. I = 0.5 (A) 
D. I = 0.6 (A) 
E, r 
- 
I 
R 
A 
B 
+ 
II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
1. Bộ nguồn nối tiếp : 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
 Bộ nguồn nối tiếp là bộ nguồn gồm các nguồn điện ( E 1 , r 1 ), ( E 2 , r 2 ),., ( E n , r n ) được ghép nối tiếp với nhau 
E 2 , r 2 
E 1 , r 1 
E n , r n 
+ 
+ 
+ 
- 
- 
- 
B 
A 
N 
M 
Q 
E 1 , r 1 
A 
B 
E n , r n 
E 2 , r 2 
Ta có : U AB = U AM + U NQ + U QB 
=> E b = E 1 + E 2 +  + E n 
Suất điện động của bộ nguồn ghép nối tiếp bằng 
tổng các suất điện động của các nguồn có trong bộ 
 Điện trở trong r b của bộ nguồn điện ghép nối tiếp bằng tổng các điện trở trong của các nguồn có trong bộ 
r b = r 1 + r 2 +  + r n 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
2. Bộ nguồn song song 
 Bộ nguồn song song là bộ nguồn gồm n nguồn điện giống nhau được ghép song song với nhau 
E b = E ; r b = r/n 
E , r 
E , r 
E , r 
+ 
- 
+ 
+ 
- 
- 
B 
A 
n 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
3. Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng 
 Bộ nguồn hỗn hợp đối xứng là bộ nguồn gồm n dãy ghép song song với nhau , mỗi dãy gồm m nguồn điện giống nhau ghép nối tiếp 
E b = m E ; r b = mr/n 
A 
B 
n 
m 
Bài 10: GHÉP CÁC NGUỒN ĐIỆN THÀNH BỘ 
C ủ ng cố 
 Một acquy có ghi là 6V - 0.6 Ω . S ử d ụng acquy n ày để th ắp s áng m ột b óng đèn c ó ghi 6V - 3 W . T ính c ường độ d òng đ i ện ch ạy trong m ạch v à hi ệu đ i ện th ế gi ữa hai c ực c ủa acquy khi đó