Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 10: Ghép các nguồn điện thành bộ - Nguyễn Thị Thanh Hà

Giáo Án Chào Mừng Ngày Nhà Giáo Việt Nam 20-11 
Trường THP Nguyễn Hữu Thận 
Giáo Viên Thực Hiện: 
Nnguyeãn Thò Thanh Haø 
Kiểm tra bài cũ 
Phát biểu và viết biểu thức của định luật Ôm cho toàn mạch? 
Viết biểu thức của hiệu điện thế ở hai đầu mạch ngoài là điện trở R? 
R 
A 
B 
Cường độ dòng điện chạy trong mạch điện kín tỉ lệ thuận với suất điện động của nguồn và tỉ lệ nghịch với điện trở toàn phần của mạch đó. 
r 
R 
E 
I 
N 
+ 
= 
U AB = IR 
Bài 10 
Ghép các nguồn điện thành bộ 
I. Đoạn mạch chứa nguồn điện ( nguồn phát điện ) 
Xét một mạch điện kín đơn giản sau: 
E, r R 
R 1 
A 
B 
	E = I(R1 + R + r) 
	 E = IR1 + I (R + r) 
Viết biểu thức liên hệ giữa suất điện động E với cường độ dòng điện I và các điện trở r, R, R 1 ? 
Mạch điện kín này bao gồm hai đoạn mạch: 
E, r R 
R 1 
A 
B 
R 1 
A 
B 
E, r R 
A 
B 
- Đoạn mạch chứa nguồn và điện trở R 
- Đoạn mạch chứa điện trở R 1 
U AB = E – I(R + r) 
hay I = 
E - U AB 
R AB 
U AB = IR 1 
U BA = - IR 1 
Hãy viết biểu thức của hiệu điện thế 
U AB cho đoạn mạch chứa nguồn? 
Hãy viết biểu thức của hiệu điện thế 
U AB cho đoạn mạch chứa R 1 ? 
→ I = ? 
E - U AB 
 R + r 
=> I = 
Chú ý: Khi viết biểu thức của hiệu điện thế U AB 
Nếu đi theo chiều từ A đến B mà gặp cực dương của nguồn điện trước thì s.đ.đ được lấy giá trị dương và ngược lại. 
Nếu đi theo chiều từ A đến B trùng với chiều dòng điện thì độ giảm điện thế lấy giá trị dương và ngược lại. 
	VD: U AB = E - IR – Ir	 U BA = IR + Ir – E 
E, r R 
A 
B 
I 
Ví dụ : Cho đoạn mạch AB như hình vẽ: 
Viết công thức tính hiệu điện thế U AB 
Áp dụng bằng số với 
E = 6V; I = 0,5A; r = 0,3  
R = 5,7 
L ời giải 
U AB = - E + I(R + r) 
U AB = - 6 + 0,5(0,3 + 5,7) = - 3V 
E, r R 
A 
B 
II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
1. Bộ nguồn nối tiếp: 
A 
E 1 , r 1 E 2 , r 2 E n , r n 
B 
a) 
Bộ nguồn ghép nối tiếp là bộ nguồn trong đó cực âm của nguồn trước được nối với cực dương của nguồn tiếp sau thành dãy liên tiếp 
Suất điện động của bộ nguồn: E b =E 1 + E 2 + ........... + E n 
- Điện trở trong của bộ nguồn: r b = r 1 + r 2 + .............. + r n 
Nếu có n nguồn giống nhau mắc nối tiếp thì: 
 E b = nE ; r b = nr 
Thế nào là bộ nguồn 
ghép nối tiếp ? 
E 1 , r 1 E 2 , r 2 E n , r n 
A 
B 
b) 
2. Bộ nguồn song song: 
E , r 
E , r 
E , r 
A 
B 
- Bộ nguồn ghép song là bộ nguồn trong đó cực dương của các nguồn nối vào cùng một điểm A, cực âm của các nguồn được nối vào cùng một điểm B. 
 Suất điện động của bộ nguồn: 
	 E b = E 
 Điện trở trong của bộ nguồn: 	 
Thế nào là bộ nguồn 
ghép song song ? 
3. Bộ nguồn ghép hỗn hợp đối xứng: 
A 
E , r E , r E , r 
B 
- Bộ nguồn gồm n dãy ghép song song, mỗi dãy có m nguồn nối tiếp. 
 Suất điện động của bộ nguồn: 
	 E b = m E 
 Điện trở trong: 
Hãy thiết lập công thức tính suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn. 
GHÉP CÁC NGUỒN ĐiỆN THÀNH BỘ 
Ghép nối tiếp 
E b =E1 +E2 + ........... +En 
r b = r 1 + r 2 + .............. + r n 
Ghép song song 
Đoạn mạch chứa nguồn điện: 
E, r R 
A 
B 
 I = 
E - U AB 
R AB 
II. Ghép các nguồn điện thành bộ 
E 1 , r 1 E 2 , r 2 E n , r n 
A 
B 
E , r 
E , r 
E , r 
A 
B 
E b = E 
CỦNG CỐ 
BÀI TẬP ÁP DỤNG 
Câu 1 
M ột bộ nguồn gồm 6 nguồn giống nhau, mỗi nguồn có suất điện động 2V và điện trở trong 1  ghép nối tiếp. Suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn là: 
C. 12V; 12  
A. 6V; 6  
D. 6v; 12  
B. 12V; 6  
Câu 2 
M ột bộ nguồn gồm 6 acquy giống nhau mắc thành 2 dãy song song, mỗi dãy có 3 acquy nối tiếp. Mỗi acquy có suất điện động E = 2V và điện trở trong r = 1 . Suất điện động và điện trở trong của bộ nguồn là: 
B. E b = 6V; r b = 1,5  
A. E b = 12V; r b = 6  
D. E b = 6V; r b = 3  
C. E b = 12V; r b = 3  
A 
B 
A 
B