Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 19: Từ trường - Phạm Ngọc Bình Minh

Trường THPT Phan Bội Châu 
Môn : Vật lý 11 _ Ban cơ bản 
Tiết 38: TỪ TRƯỜNG 
Người thực hiện: Phạm Ngọc Bình Minh 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
I_ Nam châm 
Nam châm làm từ vật liệu gì? 
Là những vật hút được sắt. 
Vật liệu làm nam châm: sắt, niken, côban, manganhoặc các hợp chất của chúng. 
Nam châm là gì? 
Vật liệu nào sau đây không thể làm nam châm: 
A.Sắt non 
B.Đồng ôxit 
C.Sắt ôxit 
D.Mangan ôxit 
Cực bắc 
Cực nam 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
I_ Nam châm 
Là những vật hút được sắt. 
Vật liệu làm nam châm: sắt, niken, côban, manganhoặc các hợp chất của chúng. 
Tương tác giữa 2 nam châm: 
 các cực cùng tên đẩy nhau; 
 các cực khác tên hút nhau. 
S 
N 
S 
N 
S 
N 
S 
N 
Ta nói: nam châm có từ tính. 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
II_ Từ tính của dây dẫn có dòng điện 
S 
N 
I 
Thí nghiệm chứng tỏ điều gì? 
Dòng điện và nam châm có xảy ra tương tác => dòng điện cũng có từ tính như nam châm. 
Vậy giữa 2 dòng điện phải xảy ra tương tác giống như tương tác giữa 2 namchâm! 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
Dòng điện và nam châm có xảy ra tương tác => dòng điện cũng có từ tính như nam châm. 
Hai dòng điện cùng chiều thì hút nhau. 
Hai dòng điện ngược chiều thì đẩy nhau. 
II_ Từ tính của dây dẫn có dòng điện 
I 1 
I 2 
I 1 
I 2 
Quan sát thí nghiệm 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
Kết luận: 
II_ Từ tính của dây dẫn có dòng điện 
Dòng điện và nam châm có từ tính. 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
III_ Từ trường 
Từ trường là một dạng vật chất tồn tại xung quanh dòng điện hay nam châm. 
Biểu hiện của từ trường là tác dụng lực từ lên nam châm hoặc dòng điện đặt trong nó. 
Hướng của từ trường tại một điểm là hướng Nam-Bắc của kim nam châm nhỏ nằm cân bằng tại điểm đó. 
Do đâu mà giữa các nam châm hoặc dòng điện có tương tác từ? 
Làm thế nào để nhận biết từ trường? 
Từ trường của NAM CHÂM THẲNG 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
 Đường sức từ là những đường vẽ trong không gian có từ trường, sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó. 
Quy ước: Chiều của đường sức là chiều của từ trường tai điểm đó. 
Từ trường là môi trường vô hình. Làm thế nào để hình dung hình ảnh của từ trường? 
Làm thế nào để vẽ các đường sức từ? 
N 
S 
Từ phổ 
Đường sức từ 
Chiều của đường sức? 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
Đường sức từ 
của nam châm thẳng 
N 
S 
Từ trường của nam châm thẳng có dạng như thế nào? 
a)Từ trường của nam châm thẳng. 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
Đường sức từ của 
dòng điện thẳng dài 
Từ trường của dòng điện thẳng dài có dạng như thế nào? 
I 
Nếu đổi chiều dòng điện thì chiều của đường sức thay đổi ra sao? 
b)Từ trường của dòng điện chạy trong dây dẫn thẳng dài 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
Đường sức từ của 
dòng điện thẳng dài 
I 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
Qui tắc nắm tay phải 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
I 
I 
Từ trường của dòng điện tròn có dạng như thế nào? 
b)Từ trường của dòng điện tròn 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Đường sức từ 
Định nghĩa: 
2.Các ví dụ 
3. Các tính chất của đường sức từ 
CHƯƠNG IV TỪ TRƯỜNG 
 Bài 19: Từ trường 
IV_ Từ trường của Trái Đất 
Vì sao kim la bàn luôn quay theo hướng nhất định? 
Từ trường của Trái Đất 
Các cực từ của Trái Đất không trùng với các địa cực.