Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 23: Từ thông. Cảm ứng điện từ - Phan Thị Ngọc Phương

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM HUẾ 
BÀI PHÂN TÍCH CHƯƠNG TRÌNH 
NHÓM 1: 
PHAN THỊ NGỌC PHƯƠNG 
PHẠM VŨ THÀNH 
PHAN THỊ HIỀN ANH 
NGUYỄN VĂN NINH 
PHAN THI HƯƠNG 
NGUYỄN THỊ ANH ĐÀO 
 CẢM 
ỨNG 
ĐIỆN 
TỪ 
CHƯƠNG V: CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
BÀI 23 
TỪ THÔNG. 
HIỆN TƯỢNG 
 CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
Câu hỏi 1 : Đường sức từ là gì ? Nêu các tính chất của đường sức từ ? 
? 
KIỂM TRA BÀI CŨ 
 Đáp án : 
Định nghĩa : Đường sức từ là những đường vẽ ở trong không gian có từ trường , sao cho tiếp tuyến tại mỗi điểm có hướng trùng với hướng của từ trường tại điểm đó 
Tính chất : - Qua mỗi điểm trong không gian chỉ vẽ được một đường sức 
 - Các đường sức là những đường cong khép kín hoặc vô hạn ở hai đầu 
 - Chiều của các đường sức tuân theo những quy tắc xác định ( quy tắc nắm tay phải , quy tắc ra Bắc vào Nam) 
 - Quy ước vẽ đường sức sao cho chỗ nào từ trường mạnh thì đường sức từ mau ( dày ) và chỗ nào từ trường yếu đường sức thưa . 
MỘT SỐ VÍ DỤ VỀ ĐƯỜNG SỨC TỪ 
N 
S 
N 
S 
I. TỪ THÔNG 
1. Định nghĩa 
Câu hỏi : Từ thông qua diện tích S giới hạn bởi đường cong phẳng kín (C) được xác định như thế nào ? 
? 
 
S 
1. Định nghĩa 
Từ thông qua một diện tích S đặt trong từ trường đều : 
  = BScos  (23.1) 
S 
S 
S 
 
 
S 
1. Định nghĩa 
S 
S 
S 
 
 
S 
Câu hỏi : Nhận xét gì về số đường sức đi qua diện tích S trong các trường hợp ? 
BÀI 23: TỪ THÔNG. CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
2. ĐƠN VỊ 
I. TỪ THÔNG 
* Trong hệ SI đơn vị từ thông là : V ê be. Kí hiệu ( Wb ) 
II. HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
1. Thí nghiệm 
Dụng cụ : - Nam châm thẳng 
 - Cuộn dây (C) 
 - Điện kế chứng minh G 
 - Nam châm điện hoặc cuộn dây thứ hai có chung lõi với cuộn dây khảo sát 
 - Biến trở 
 - Nguồn điện 
1. Thí nghiệm 
a) Thí nghiệm 1: 
0 
- 
+ 
S 
N 
Đưa nam châm tiến lại gần 
cuộn dây ( C) 
Câu hỏi : Hãy quan sát kim điện kế khi nam châm di chuyển và nhận xét ? 
? 
1. Thí nghiệm 
b) Thí nghiệm 2: 
0 
- 
+ 
S 
N 
Đưa nam châm dịch chuyển ra xa 
cuộn dây ( C) 
? 
Câu hỏi : Hãy quan sát kim điện kế khi nam châm di chuyển và nhận xét ? 
c) Thí nghiệm 3: 
Cuộn dây ( C) chuyển động so với nam châm đứng yên . Ta cũng thu được kết quả tương tự nếu cho cuộn dây (C) dịch chuyển lại gần hay xa nam châm 
Câu hỏi : Các thí nghiệm trên đều có sự xuất hiện của dòng đi ệ n . Vậy dòng điện xuất hiện là do điều kiện nào ? 
+ 
- 
d) Thí nghiệm 4: 
Thay đổi cường độ dòng điện qua nam ch â m điện 
? 
0 
+ 
- 
Câu hỏi : Hãy quan sát kim điện kế khi cường độ dòng điện trong nam châm điện thay đổi và nhận xét ? 
Câu hỏi : Tất cả các thí nghiệm trên đều có đặc điểm chung là gì ? 
? 
 * Nhận xét : Tất cả các thí nghiệm trên đều có đặc điểm là từ thông qua mạch kín biến thiên 
1. Thí nghiệm 
Câu hỏi : Có những cách nào làm thay dổi từ thông qua mạch ? 
? 
2. Kết luận 
 * Mỗi khi từ thông qua mạch kín biến thiên thì trong mạch đó xuất hiện một dòng điện gọi là dòng điện cảm ứng . Hiện tượng đó gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ 
 * Hiện tượng cảm ứng điện từ chỉ tồn tại trong khoảng thời gian từ thông qua mạch kín biến thiên 
CỦNG CỐ 
 * Mỗi khi từ thông qua mạch kín biến thiên thì trong mạch đó xuất hiện một dòng điện gọi là dòng điện cảm ứng . Hiện tượng đó gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ 
 * Từ thông qua một diện tích S đặt trong từ trường đều : 
  = BScos  Đơn vị : Vê be. Kí hiệu ( Wb ) 
MỘT SỐ ỨNG DỤNG CỦA HIỆN TƯỢNG CẢM ỨNG ĐIỆN TỪ 
B 
B 
B 
A 
B 
B 
D 
BÀI TẬP 
C âu 1: Dòng điện trong khung xuất hiện trong trường hợp nào ? 
CÂU HỎI VỀ NHÀ 
CẢM ƠN THẦY VÀ CÁC BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG NGHE