Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 26: Khúc xạ ánh sáng - Nguyễn Văn Phú

TRUNG TÂM GDTX EAKAR 
BÀI 26 : 
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Giáo viên : Nguyễn Văn Phú 
VẬT LÝ LỚP 11 
1 
CHƯƠNG VI 
Ba định luật cơ bản của quang hình học là : 
KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1.Định luật truyền thẳng ánh sáng 
2.Định luật phản xạ ánh sáng 
3.Định luật khúc xạ ánh sáng 
	 Trong chương này chúng ta sẽ nghiên cứu đầy đủ hơn về sự khúc xạ ánh sáng và hiện tượng phản xạ toàn phần 
2 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng khúc xạ ánh sáng 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
 Hiện tượng khúc xạ ánh sáng là hiện tượng lệch phương ( gãy ) của các tia sáng khi truyền xiên góc qua mặt phân cách giữa hai môi trường trong suốt khác nhau . 
Ví dụ 
3 
T ại sao lại thế này ? 
4 
BÚT CHÌ BỊ GÃY ? 
5 
CẦU VỒNG 
6 
CẦU VỒNG 
7 
ĐÈN ĐƯỜNG BỊ KHÚC XẠ 
8 
ĐÈN ĐƯỜNG BỊ KHÚC XẠ 
9 
ÁNH SÁNG TRÊN CẦU MỸ THUẬN 
10 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
1 
2 
S 
I 
N 
N’ 
R 
S’ 
i 
i’ 
r 
SI: Tia tới 
I: Điểm tới 
NN’: Pháp tuyến 
i : Góc tới 
r : Góc khúc xạ 
IS’: Tia phản xạ 
IR: Tia khúc xạ 
i’ : Góc phản xạ 
11 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
- Tia khúc xạ nằm trong mặt phẳng tới và ở bên kia pháp tuyến so với tia tới . 
- Với hai môi trường trong suốt nhất định , tỉ số giữa sin góc tới ( sini ) và sin góc khúc xạ ( sinr ) luôn không đổi . 
sin i 
sin r 
= 
hằng số 
12 
KIỂM NGHIỆM ĐỊNH LUẬT KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
13 
i 
r 
sini 
sinr 
0 0 
10 0 
20 0 
30 0 
40 0 
50 0 
60 0 
0 0 
0 
0 
6,5 0 
13 0 
19,5 0 
25,5 0 
31 0 
35 0 
0,174 
0,342 
0,5 
0,643 
0,766 
0,866 
0,113 
0,225 
0, 574 
0,334 
0,431 
0, 515 
Bảng kết quả đo góc i và r 
14 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
- Chiết suất tỉ đối bằng tỉ số : 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
sin i 
sin r 
= 
n 21 
- Nếu n 21 > 1 thì r < i : môi trường 2 chiết quang hơn môi trường 1 
- Nếu n 21 i : môi trường 2 kém chiết quang hơn môi trường 1 
II. CHIẾT SUẤT CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
15 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
- Chiết suất tuyệt đối ( thường gọi là chiết suất ) của một môi trường là chiết suất tỉ đối của môi trường đó đối với chân không 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
2. Chiết suất tuyệt đối 
- Chiết suất của chân không bằng 1 
- Chiết suất của không khí gần bằng 1 
- Chiết suất của môi trường bất kỳ luôn lớn hơn 1 
2. Chiết suất tuyệt đối 
16 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
2. Chiết suất tuyệt đối 
n 2 
n 21 = 
n 1 
n 1 là Chiết suất của môi trường 1 
n 2 là Chiết suất của môi trường 2 
Từ đó ta có thể viết lại định luật khúc xạ như sau : 
n 1 sini = n 2 sinr 
17 
Chiết suất của một số môi trường 
Chất 
Chiết suất 
Kim cương 
2,419 
Nước đá 
1,309 
Muối ăn 
1,544 
Hổ phách 
1,546 
Xaphia 
1,768 
Chất 
Chiết suất 
Benzen 
1,501 
Rượu 
1,361 
Nước 
1,33 
Không khí 
1,00029 
Cacbonic 
1,0045 
18 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
2. Chiết suất tuyệt đối 
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH  CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG 
1 
2 
S 
I 
N 
N’ 
R 
S’ 
i 
r’ 
r 
Kết luận : Ánh sáng truyền đi theo chiều nào thì cũng có thể truyền ngược lại theo chiều đó 
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ  TRUYỀN ÁNH SÁNG 
19 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1. Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2. Định luật khúc  xạ ánh sáng 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1. Chiết suất tỉ đối 
2. Chiết suất tuyệt đối 
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH  CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG 
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH CỦA SỰ  TRUYỀN ÁNH SÁNG 
Từ tính thuận nghịch ta suy ra : 
n 12 = 
n 21 
1 
Tính thuận nghịch cũng biểu hiện ở sự truyền thẳng và phản xạ 
20 
 KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
Bài 26: 
NỘI DUNG BÀI HỌC 
I. SỰ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG 
1 . Hiện tượng  khúc xạ ánh sáng 
2 . Định luật khúc  xạ ánh sáng 
II. CHIẾT SUẤT  CỦA MÔI TRƯỜNG 
1 . Chiết suất tỉ đối 
2 . Chiết suất tuyệt đối 
III. TÍNH THUẬN NGHỊCH  CỦA SỰ TRUYỀN ÁNH SÁNG 
Củng cố 
Cảm ơn các thầy cô và các em học sinh  đã chú ý lắng nghe 
21 
Bắn thế nào để mũi tên trúng con cá ? 
22 
Nguyên nhân của hiện tượng khúc xạ ánh sáng ? 
23 
Giải thích hiện tượng cầu vồng ? 
24 
HỔ PHÁCH 
25 
KIM CƯƠNG 
26 
NƯỚC ĐÁ 
27 
XAPHIA 
28 
NƯỚC 
29 
THUỶ TINH 
30