Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 28: Lăng kính - Trần Đình Chiến
Phân tích chùm sáng trắng truyền qua nó thành nhiều chùm sáng màu(tán sắc AS).
Làm lệch đường truyền của tia sáng.
Chỉ xét sự truyền của một chùm tia sáng hẹp đơn sắc.(đỏ)
Chỉ xét những tia sáng khi đi qua lăng kính nằm trong cùng một tiết diện thẳng.
Khảo sát lăng kính đặt trong môi trường không khí.
Chiếu chùm tia tới mặt bên của lăng kính hướng từ đáy lên
khi có tia ló ra khỏi lăng kính thì tia ló bao giờ cũng lệch về phía đáy hơn so với tia tới
Góc lệch D của tia sáng khi truyền qua lăng kính là góc hợp bởi giữa tia tới và tia ló.
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO CÙNG CÁC EM HỌC SINH SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HẢI PHÒNG TRƯỜNG THPT LÊ QUÝ ĐÔN Giáo viên thực hiện: Trần Đăng chiến Lớp học : 11B5 Câu 1 : Chiếu một tia sáng từ môi trường trong suốt có chiết suất n 1 đến môi trường có chiết suất n 2 . Góc tới là i 1 , góc giới hạn phản xạ toàn phần i gh . Điều kiện để có hiện tượng phản xạ toàn phần: n 1 i gh n 1 > n 2 và i > i gh n 1 > n 2 và i < i gh n 1 < n 2 và i < i gh KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ 4/26/2022 6:21:03 PM 2 Trần Đăng Chiến ĐKPXTP: n 1 > n 2 và i > i gh Câu 2 . Hãy chọn hình vẽ đúng theo định luật khúc xạ ánh sáng? Trường hợp 1: n 1 > n 2 Trường hợp 2: n 1 < n 2 n 1 sini = n 2 sinr b ) a) d) c) KIỂM TRA KIẾN THỨC CŨ 4/26/2022 6:21:03 PM 3 Trần Đăng Chiến ĐKPXTP: n 1 > n 2 và i 1 > i gh ĐLKXAS: n 1 sini = n 2 sinr CHƯƠNG VII. MẮT. CÁC DỤNG CỤ QUANG . 4/26/2022 6:21:03 PM 4 Trần Đăng Chiến Bài 28 : LĂNG KÍNH 4/26/2022 6:21:03 PM 5 Trần Đăng Chiến A Mặt bên Mặt bên Đáy n I- CẤU TẠO LĂNG KÍNH * Góc chiết quang A * Chiết suất n B 1 C B 1 C 1 A 1 C 1 A 1 A B C C 2 A 2 B 2 4/26/2022 6:21:03 PM 6 Trần Đăng Chiến Cạnh 1.Định nghĩa : (sgk) 2.Cấu tạo: Bài 28 : LĂNG KÍNH I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH 1. Thí nghiệm với ánh sáng trắng A P B Nguồn sáng trắng Tấm chắn khe sáng Lăng kính 4/26/2022 6:21:03 PM 7 Trần Đăng Chiến Hiện tượng gì xảy ra sau khi tia sáng trắng đi qua lăng kính? Bài 28: LĂNG KÍNH I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH 1. Thí nghiệm với ánh sáng trắng A P B 4/26/2022 6:21:03 PM 8 Trần Đăng Chiến - Phân tích chùm sáng trắng truyền qua nó thành nhiều chùm sáng màu(tán sắc AS). - Làm lệch đường truyền của tia sáng. Bài 28: LĂNG KÍNH Chú ý I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH 2. Đường truyền của tia sáng đơn sắc qua lăng kính . B C n A Chỉ xét sự truyền của một chùm tia sáng hẹp đơn sắc.(đỏ) Chỉ xét những tia sáng khi đi qua lăng kính nằm trong cùng một tiết diện thẳng. Khảo sát lăng kính đặt trong môi trường không khí. Chiếu chùm tia tới mặt bên của lăng kính hướng từ đáy lên 4/26/2022 6:21:03 PM 9 Trần Đăng Chiến Bài 28: LĂNG KÍNH I- CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH A B C I J S i R SI: tia tới; JR: tia ló i: góc tới; i’: góc ló KL: khi có tia ló ra khỏi lăng kính thì tia ló bao giờ cũng lệch về phía đáy hơn so với tia tới n r’ r i’ 4/26/2022 6:21:03 PM 10 Trần Đăng Chiến sin i = nsin r sin i’ = nsin r’ Tại I : Tia khúc xạ lệch gần pháp tuyến, nghĩa là lệch về phía đáy lăng kính. TạiJ: Tia khúc xạ lệch xa pháp tuyến, nghĩa là lệch về phía đáy lăng kính. D Góc lệch D của tia sáng khi truyền qua lăng kính là góc hợp bởi giữa tia tới và tia ló. Bài 28: LĂNG KÍNH I- CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH A B C I J D R 4/26/2022 6:21:03 PM 11 Trần Đăng Chiến III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH S 1. sin i = nsinr 2. sin i’ = nsinr ’ 3. A = r +r’ 4. D = i +i’-A i r i’ r’ M α β Bài 28: LĂNG KÍNH I- CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH 4/26/2022 6:21:03 PM 12 Trần Đăng Chiến III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH sin i = nsin r sin i’ = nsin r’ A= r +r’ D= i +i’-A Chiếu một tia sáng đơn sắc nằm trong tiết diện thẳng tới mặt bên AB. Tính góc lêch D khi: Bài tập vận dụng : Một lăng kính thủy tinh chiết suất 2 n = 1,41 » Nhóm 1 : i = 40 0 , A=60 0 Nhóm 2: i = 45 0 ,A=60 0 Nhóm 3 : i = 50 0 ,A=60 0 Nhóm 4: i = 5 0 , A=8 0 so sánh với β =(n-1)A D=30,31 0 D=30 0 D=30,28 0 D= β =3,3 0 Bài 28: LĂNG KÍNH D Dm E K 0 K A I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH Chú ý 4/26/2022 6:21:03 PM 13 Trần Đăng Chiến 1. D=D m i=i’, r=r’=A/2 I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG ĐI CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH Chú ý 4/26/2022 6:21:03 PM 14 Trần Đăng Chiến 1. D=D m i=i’ Hoặc r=r’=A/2 2. A,i « (A≤10 0 ,i≤10 0 ) D=(n-1)A sin i = nsin r sin i’ = nsin r’ A = r + r’ D = i + i’ - A 3. Khi lăng kính đặt trong môi trường có chiết suất n mt thì : sin i = sin r sin i’ = sin r’ I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH Máy quang phổ 1. Máy quang phổ Bộ phận chính của máy quang phổ là lăng kính. Máy quang phổ là thiết bị phân tích chùm sáng thành các thành phần đơn sắc. IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH 4/26/2022 6:21:03 PM 15 Trần Đăng Chiến Bài 28: LĂNG KÍNH 4/26/2022 6:21:04 PM 16 Trần Đăng Chiến 2. Lăng kính phản xạ toàn phần 1. Máy quang phổ - Là lăng kính thủy tinh có tiết diện thẳng là tam giác vuông cân. Lăng kính bẻ gãy tia sáng một góc 90 0 Lăng kính bẻ gãy tia sáng một góc 180 0 I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH Bài 28: LĂNG KÍNH I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH n Cho n = 1,5. Hãy giải thích sự phản xạ toàn phần ở hai mặt bên của lăng kính ? Chùm tia tới song song đi vào lăng kính vuông góc BC nên đi thẳng tới AB với góc tới tia sáng bị phản xạ toàn phần lần 1 rồi tới AC với góc tới tia sáng bị phản xạ toàn phần lần 2 rồi đi vuông góc với BC ra ngoài. A B C 4/26/2022 6:21:04 PM 17 Trần Đăng Chiến ĐKPXTP: n 1 > n 2 và i > i gh I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH LĂNG KÍNH Bài 28 : 4/26/2022 6:21:04 PM 18 Trần Đăng Chiến Bài 28: LĂNG KÍNH n Bài tập 1 : Cho tia sáng đến cạnh bên AB của lăng kính phản xạ toàn phần(hình vẽ). Tia ló truyền sát mặt BC. Góc lệch tạo bởi lăng kính có giá trị nào sau đây ? 0 0 . 22,5 0 45 0 90 0 B C A BÀI TẬP VẬN DỤNG D 4/26/2022 6:21:04 PM 19 Trần Đăng Chiến I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH Bài 28: LĂNG KÍNH 1 2 BÀI TẬP VẬN DỤNG Bài tập 2 : Cho các trường hợp tia sáng truyền qua lăng kính, trường hợp nào lăng kính không làm lệch tia ló về phía đáy ? A. Trường hợp 1. B. Trường hợp 2 và 3. C. Trường hợp 1,2 và 3. D. Không trường hợp nào. 3 4/26/2022 6:21:04 PM 20 Trần Đăng Chiến I-CẤU TẠO LĂNG KÍNH II- ĐƯỜNG TRUYỀN CỦA TIA SÁNG QUA LĂNG KÍNH III - CÁC CÔNG THỨC LĂNG KÍNH IV - CÔNG DỤNG CỦA LĂNG KÍNH Bài 28: LĂNG KÍNH 1. Trả lời các câu hỏi và bài tập SGK VỀ NHÀ 3. Tìm hiểu và giải thích về cầu vồng? 2. Chứng minh các công thức lăng kính 4. Đọc và tìm hiểu trước Bài 29. Thấu kính 4/26/2022 6:21:04 PM 21 Trần Đăng Chiến CÁC THẦY CÔ VÀ CÁC BẠN ĐỒNG NGHIỆP ĐÃ GIÚP TÔI HOÀN THÀNH BÀI DẠY NÀY . XIN TRÂN THÀNH CẢM ƠN !!! CÁC THẦY CÔ GIÁO VÀ CÁC EM HỌC SINH ĐÃ THAM GIA HỘI GIẢNG . 4/26/2022 6:21:04 PM 22 Trần Đăng Chiến Lăng kính 4/26/2022 6:21:04 PM 23 Trần Đăng Chiến 4/26/2022 6:21:04 PM 24 Trần Đăng Chiến 4/26/2022 6:21:04 PM 25 Trần Đăng Chiến C J J L L 1 L 2 F S P CẤU TẠO MÁY QUANG PHỔ Ống chuẩn trực Lăng kính Quang phổ của nguồn J Buồng ảnh 4/26/2022 6:21:04 PM 26 Trần Đăng Chiến Lăng kính 4/26/2022 6:21:04 PM 27 Trần Đăng Chiến
File đính kèm:
bai_giang_vat_li_lop_11_bai_28_lang_kinh_tran_dinh_chien.pptx