Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 29: Thấu kính mỏng - Lê Thị Hường

Hội giảng 
 Giáo viên thực hiện : Lê Thị Hường 
BÀI 29: 
THẤU KÍNH MỎNG 
Tiết 2 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
Nội dung chớnh 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm ảnh và vật trong quang học 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
3. Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
S’ 
S 
ả nh ảo tạo bởi gương phẳng 
ảnh thật tạo bởi thấu kớnh 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
1.Khỏi niệm ảnh và vật trong quang học 
S’ 
s 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
1.Khỏi niệm ảnh và vật trong quang học 
a) Khái niệm ả nh đ iểm 	 
	 - Ảnh đ iểm là đ iểm đ ồng qui của chùm tia ló hay đư ờng kéo dài của chúng . 
	 - Một ả nh đ iểm là: 
	 + Thật nếu chùm tia ló là chùm hội tụ . 
	 + Ảo nếu chùm tia ló là chùm phân kỳ . 
 b) Khái niệm vật đ iểm 
- Vật đ iểm là đ iểm đ ồng qui của chùm tia tới hay đư ờng kéo dài của chúng . 
- Một vật đ iểm là: 
 + Thật nếu chùm tia tới là chùm phân kì. 
 + Ảo nếu chùm tia tới là chùm hội tụ . 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
2.Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
a) Đường đi của cỏc tia sỏng 
* Tia tới song song với trục chớnh thỡ tia lú đi qua F’ hoặc cú đường kộo dài đi qua F’ 
* Tia tới đi qua tiờu điểm F hoặc cú đường kộo dài qua F thỡ tia lú song song với trục chớnh 
Tia đặc biệt 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
 2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Khỏi niệm vật và 
 ảnh trong quang học 
(L) 
F 
F’ 
O 
L’ 
F’ 
F 
O 
* Tia tới đi qua quang tõm O thỡ truyền thẳng 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
b) Dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh bằng cỏch vẽ đường đi của tia sỏng 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
(L) 
F 
F’ 
O 
A 
B 
A’ 
B’ 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
b) Dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh bằng cỏch vẽ đường đi của tia sỏng 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
L’ 
F’ 
F 
O 
A 
B 
B’ 
A’ 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Kết luận : Ảnh của một vật phẳng nhỏ AB đặt vuụng gúc với trục chớnh 
Cỏch xỏc định ảnh 
 Vẽ ảnh B’ của B qua thấu kớnh . 
 Từ B’ hạ đường vuụng gúc với trục chớnh cắt trục chớnh tại A’ 
A’B’ là ảnh của AB qua thấu kớnh 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
a.Thấu kớnh hội tụ : 
F 
F’ 
O 
F 
O 
I 
I’ 
F’ 
b. Thấu kớnh phõn kỡ : 
Thấu kớnh hội tụ : 
(OI =OI’=2OF=2f) 
Vật nằm trong khoảng OF 
Vật nằm trong khoảng FI 
Vật nằm trờn I 
Vật nằm ngoài I 
Thấu kớnh phõn kỡ 
Ảnh 
Tớnh chất 
( thật , ảo ) 
Chiều 
(so với vật ) 
Độ lớn 
(so với vật ) 
Ảnh ảo 
Ảnh thật 
ảnh ảo 
Ảnh thật 
Ảnh thật 
Cựng chiều 
Cựng chiều 
Ngược chiều 
Ngược chiều 
Ngược chiều 
Lớn hơn vật 
 Lớn hơn vật 
Bằng vật 
Nhỏ hơn vật 
Nhỏ hơn vật 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
V. CÁC CễNG THỨC THẤU KÍNH 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
 Vật thật : d >0 
Vật ảo : d<0 ( khụng xột ) 
 Ảnh thật : d’ >0 
 Ảnh ảo : d’<0 
A’B’ 
AB 
= k 
Đặt cỏc giỏ trị đại số cho khoảng cỏch : 
Chiều và độ lớn của ảnh được xỏc định 
 k gọi là số phúng đại ảnh : 
 + k>0 ảnh và vật cựng chiều 
 + k<0 ảnh và vật ngược chiều 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
V. CÁC CễNG THỨC THẤU KÍNH 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
1.Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2.Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Bài tập vớ dụ : Một thấu kớnh hội tụ cú tiờu cự 10cm.vật sỏng AB cao 2 cm, đặt vuụng gúc với trục chớnh cỏch thấu kớnh 30cm. Xỏc định vị trớ , tớnh chất và độ lớn của ảnh ? 
Giải : 
+ Ta cú : 
d’ > 0, vậy ảnh A’B’ là ảnh thật , ngược chiều vật . 
+ Độ lớn ảnh : 
 A’B’ = 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
VI.CễNGDỤNG CỦA THẤU KÍNH 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Kớnh khắc phục tật của mắt : Cận,viễn,lóo 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Kớnh lỳp 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Mỏy ảnh , mỏy ghi hỡnh(camera ) 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Kớnh hiển vi 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
nội dung 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Kớnh thiờn văn , ống nhũm 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
Thấu kớnh được dựng làm : 
 Đốn chiếu 
 Mỏy quang phổ ; 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
C õu 1 : Ch ỉ ra phỏt biểu đỳng khi núi về thấu kớnh : 
b) Tia t ới qua tiờu điểm vật chớnh cho tia lú song song với trục chớnh . 
Tia t ới song song với trục chớnh cho tia lú ( hoặc đường kộo dài của tia lú )qua tiờu điểm ảnh chớnh 
c) Tia t ới qua quang tõm 0 thỡ truyền thẳng 
d) T ất cả cỏc cõu trờn đều đỳng 
CỦNG CỐ 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
BÀI 29 
THẤU KÍNH MỎNG 
nội dung 
C õu 2 : Đặt 1 vật thẳng AB vuụng gúc với trục chớnh của 1 thấu kớnh hội tụ L, chọn phỏt biểu đỳng : 
b) Ảnh là ảnh ảo 
 Ảnh là ảnh thật 
c) Kh ụng đủ dữ kiện để xỏc định ảnh là thật hay ảo 
d) Ảnh lớn hơn vật 
CỦNG CỐ 
IV. SỰ TẠO ẢNH BỞI THẤU KÍNH 
2. Cỏch dựng ảnh tạo bởi thấu kớnh 
 3.Cỏc trường hợp ảnh tạo bởi thấu kớnh 
V. CÁC CễNG THỨC VỀ THẤU KÍNH 
1. Cụng thức xỏc định vị trớ ảnh 
2. Cụng thức xỏc định số phúng đại ảnh 
VI. CễNG DỤNG CỦA THẤU KÍNH 
1. Khỏi niệm vật và ảnh trong quang học 
 Học thuộc ghi nhớ bài . 
 Làm cỏc bài tập 10, 11, 12 ( sgk – 190 ) 
 Đọc trước bài ở nhà 
Hướng dẫn học bài ở nhà 
Bài học đến đõy là kết thỳc 
kớnh chào quý thầy cụ và cỏc em học sinh