Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài 32: Kính lúp

* Điều kiện để mắt nhìn thấy một vật ? 
? 	 
1. Vật phải nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt ( C C → C V ). 
2. Góc trông α ≥ α min ( năng suất phân li ). 
A 
B 
 O 
° 
C c 
C V 
A’ 
B ’ 
α ( 
 Khi muốn quan sát một vật nhỏ đã thoả mãn điều kiện 1, chưa thoả mãn điều kiện 2 ta phải làm gì ? 
Nếu α α min ta tăng góc trông vật α . 
1 
Muốn tăng góc trông vật ta phải làm gì ? 
 Sử dụng một dụng cụ quang học để tạo ra một cùng chiều lớn hơn vật ( ảnh ảo ) nằm trong khoảng : ( C C → C V ). 
kính lúp 
? 	 
4/25/2022 
2 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
* Vậy kính lúp là gì ?* Kính lúp có cấu tạo như thế nào ?* Ngoài kính lúp ra còn có dụng cụ quang học nào trợ giúp cho mắt nữa không ? 
4/25/2022 
3 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
Kính lúp dùng trong vi phẫu thuật 
Kính lúp để xem các vật nhỏ 
4/25/2022 
4 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
O 
° 
C C 
C V 
B’ 
A’ 
α ( 
A’’ 
B ’’ 
A 
B 
O K 
L 
° 
F 
° 
F’ 
III. CÁCH NGẮM CHỪNG 
 Muốn quan sát một vật nhỏ AB qua kính lúp thì : 
* Vật nằm trong khoảng từ tiêu điểm vật đến quang tâm của kính để có ảnh ảo A’B’ 
* Mắt đặt sau kính để quan sát ảnh ảo A’B’ 
* Điều chỉnh vật ( hoặc kính ) để ảnh nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt ( C C → C V ) 
Vật nằm trong đoạn nào của thấu kính để tạo ảnh ảo ? 
Mắt đặt ở trước hay sau thấu kính ? 
Ảnh phải nằm trong giới hạn nào thì mắt mới nhìn thấy vật ? 
A 
B 
A’’ 
B’’ 
O 
L 
α ( 
° 
F 
C C 
° 
O K 
B’ 
A’ 
Đ 
|d’| 
l 
4/25/2022 
6 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
 Nếu A’B’ ở cực cận của mắt : Ngắm chừng ở cực cận . 
 Nếu A’B’ ở cực viễn của mắt : N gắm chừng ở cực viễn . 
 Đối với mắt không có tật , điểm cực viễn ở vô cực : Ngắm chừng ở vô cực . 
O 
° 
C C 
C V 
B’ 
A’ 
α ( 
A’’ 
B ’’ 
O K 
L 
° 
F 
A 
B 
° 
F’ 
4/25/2022 
7 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
IV. ĐỘ BỘI GIÁC : 
1.Định nghĩa : 
 Độ bội giác G của một dụng cụ quang học bổ trợ cho mắt là tỉ số giữa góc trông ảnh của vật qua dụng cụ đó ( α ) và góc trông trực tiếp vật đó khi vật đặt ở điểm cực cận của mắt ( α o ). 
 ( 
α O 
A ≡ C C 
B 
A’ 
B ’ 
Đ 
 O 
* Để biết góc trông ảnh ( α ) tăng bao nhiêu lần so với góc trông trực tiếp vật đó khi vật đặt ở điển cực cận ( α o ) ta làm thế nào ? 
→ Lập tỉ số : α / α o 
 ( Đ: khoảng nhin rõ ngắn nhất của mắt ) 
vì α và α o rất nhỏ nên : 
4/25/2022 
8 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
2. Số bội giác của kính lúp : 
Gọi : l = OO K 
 |d’| = O K A’ 
Ta có : 
|d’| 
l 
k : độ phóng đại của ảnh . 
B’ 
A’ 
 A 
B 
A’’ 
B ’’ 
O 
L 
α ( 
° 
F 
C C 
° 
C V 
O K 
? 
9 
a) Khi ngắm chừng ở cực cận : A’ ≡ C c 
b) Khi ngắm chừng ở vô cực : A’≡ 
- Trong thương mại : Đ = 0,25m ; G ∞ = 0,25/f(m) 
 Giá trị này thường vào khoảng từ 2,5 đến 25 và được ghi trên vành kính ( ví dụ : x2.5, x25) 
nên 
° 
B 
A 
F 
F’ 
L 
A’’ 
B’’ 
α ( 
α ( 
B’ ∞ 
o 
O K 
° 
Vậy khi ngắm chừng ở vô cực G không phụ thuộc vào vị trí đặt mắt 
4/25/2022 
10 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
Kính luùp laø gì ? Neâu caáu taïo cuûa kính luùp . 
Caùch ngaém chöøng aûnh cuûa moät vaät qua kính . 
 Muoán quan saùt vaät nhoû AB qua kính luùp thì : 
° Vaät naèm trong khoaûng töø tieâu ñieåm vaät ñeán quang taâm cuûa kính ñeå coù aûnh aûo A’B’ . 
° Maét ñaët sau kính ñeå quan saùt aûnh aûo A’B’. 
° Ñieàu chænh vaät ( hoaëc kính ) ñeå aûnh naèm trong giôùi haïn nhìn roõ cuûa maét ( C C → C V ) . 
 _ Neáu A’B’ ôû cöïc caän cuûa maét : Ngaém chöøng ôû cöïc caän . 
_ Neáu A’B’ ôû cöïc vieãn cuûa maét : N gaém chöøng ôû cöïc vieãn . 
 Ñoái vôùi maét khoâng coù taät , ñieåm cöïc vieãn ôû voâ cöïc : Ngaém chöøng ôû voâ cöïc . 
 * Kính luùp laø moät duïng cuï quang hoïc boå trôï cho maét trong vieäc quan saùt caùc vaät nhoû . Noù coù taùc duïng laøm taêng goùc troâng aûnh baèng caùch taïo ra moät aûnh aûo lôùn hôn vaät vaø naèm trong giôùi haïn nhìn roõ cuûa maét . 
 * Kính luùp ñôn giaûn nhaát laø moät thaáu kính hoäi tuï coù tieâu cöï ngaén . 
* Khi ngaém chöøng ôû cöïc caän : G = k 
Coâng thöùc ñoä boäi giaùc cuûa kính luùp : 
CAÂU HOÛI CUÛNG COÁ 
4/25/2022 
11 
* Baøi taäp : Moät ngöôøi maét toát , coù khoaûng nhìn roõ ngaén nhaát Ñ=20cm. Ngöôøi naøy duøng moät kính luùp coù tieâu cöï f=2,5cm ñeå quan saùt moät vaät nhoû ñaët caùch kính 2cm. Bieát maét ñaët caùch kính l=2,5cm. Tìm vò trí aûnh , ñoä phoùng ñaïi cuûa aûnh , ñoä boäi giaùc cuûa kính . 
giaûi 
Veà nhaø traû lôøi caâu hoûi 1,2,3 vaø laøm baøi taäp 4,5 trang 155 saùch giaùo khoa 
4/25/2022 
12 
cô ý- cô ánh -thầy ngọc 
O 
° 
C C 
C V 
B’ 
A’ 
α ( 
A’’ 
B ’’ 
A 
B 
O K 
L 
° 
F 
° 
F’ 
III. CÁCH NGẮM CHỪNG 
 Muốn quan sát một vật nhỏ AB qua kính lúp thì : 
* Vật nằm trong khoảng từ tiêu điểm vật đến quang tâm của kính để có ảnh ảo A’B’ 
* Mắt đặt sau kính để quan sát ảnh ảo A’B’ 
* Điều chỉnh vật ( hoặc kính ) để ảnh nằm trong giới hạn nhìn rõ của mắt ( C C → C V )