Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Bài: Hiện tượng cảm ứng điện từ. Suất điện động cảm ứng (Bản hay)

Ch ương 5 
 c ảm ứng điện từ 
B ài 38:H i ện tượng cảm ứng điện từ - 
 Suất điện động cảm ứng 
Thí nghiệm ơ-xtét cho biết dòng điện sinh ra từ trường . 
Ngược lại từ trường có sinh ra dòng điện không ? 
1.Thí nghiệm 
a. Thí nghiệm 1( xét 2 trường hợp ) 
- nam châm di chuyển 
- khung dây di chuyển 
b. Thí nghiệm 2 
- di chuyển con chạy C 
tn1 
KẾT LUẬN: 
Khi qua diện tích giới hạn vòng dây các đường sức từ thay đổi thì trong vòng dây xuất hiện dòng điện 
2.Khái niệm từ thông 
a. Định nghĩa từ thông 
 
B 
n 
- Diện tích giới hạn vòng dây 
S 
- Véc tơ cảm cứng từ 
B 
- Véc tơ pháp tuyến 
n 
 = B.S.cos  
Gọi là cảm ứng từ thông qua diện tích s ( gọi tát là từ thông từ thông qua diện tích s ) 
Từ thông là đại lượng đại số . 
 
B 
B 
 
n 
B 
n 
+  < 
 
2 
  > 0 
+  > 
2 
 
  < 0 
+  = 
 
2 
  = 0 
b. Ý nghĩa của từ thông 
  = 0, s = 1 
  = B 
Đẳng thức này gợi ý ta đưa ra quy định là vẽ số đường sức từ gưởi qua một đơn vị diện tích đặt vuông góc với đường sức thì bằng trị số cảm ứng từ B 
Ý nghĩa 
Diễn tả số đường sức từ xuyên qua một diện tích nào đó 
c. Đơn vị từ thông 
Đơn vị của Từ thông là Vêbe , ký hiệu Wb 
3.Hiện tượng cảm ứng điện từ 
a. Dòng điện cảm ứng 
Dòng điện xuất hiện trong khi có sự biến đổi từ thông qua mạch điện kín gọi là dòng điện cảm ứng 
b,Suất điện động cảm ứng 
Suất điện động sinh ra dòng điện cảm ứng trong mạch điện kín được gọi là suất điện động cảm ứng 
KẾT LUẬN CHUNG 
Khi có sự biến đổi từ thông qua mặt giới hạn bởi một mạch điện kín thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng . 
Hiện tượng này được gọi là hiện tượng cảm ứng điện từ 
4. Chiều của dòng điện cảm ứng . Định luật Len- xơ 
a. Thí nghiệm 
5. Định luật Fa-ra-đây về cảm ứng điện từ 
Độ lớn của suất điện động cảm ứng trong mạch kín tỉ lệ với tốc độ biến thiên của từ thông qua mạch 
Thì 
 là tốc độ biến thiên từ thông 
e 
= k 
Trong hệ SI : k = 1 nên ta có thể viêt lại biểu thức 
e = - 
Dấu trừ biểu thị định luật Len- xơ 
Nếu khung có N vòng dây thì 
e = - N 
KIẾN THỨC CẦN NHỚ 
1.Khái niệm từ thông , định nghĩa , ý nghĩa của từ thông 
2.hiện tượng cảm ứng điện từ ( dòng điện cảm ứng , suất điện động cảm ứng 
3.Chiều dòng điện cảm ứng - Định luật Len- xơ 
4. Định luật Fa-ra-đây về cảm ứng điện từ 
Củng cố kiến thức 
Ví dụ 1: từ thông qua diện tích S bằng số đường sức từ qua diện tích đó 
 A. Đúng B Sai 
* 
Ví dụ 2: dòng điện cảm ứng luôn có chiều sao cho 
cảm ứng từ mà nó sinh ra cùng chiều với chiều chuyển động của nam châm 
Cảm ứng từ mà nó sinh ra chống lại nguyên nhân sinh ra nó 
Cảm ứng từ mà nó sinh ra luôn cùng chiều với từ trường sinh ra nó 
Cảm ứng từ mà nó sinh ra tỷ lệ nghich với từ thông 
s 
Đ 
S 
S