Bài giảng Vật lí Lớp 11 - Tiết 32: Từ trường của một số dòng điện có dạng đơn giản. Định luật Boit. Savart. Laplace

KIỂM TRA BÀI CŨ 
1. Từ trường là gì? 
2. Nguyên lý chồng chất từ trường? 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
- Xét phần tử l đủ nhỏ của dòng điện đặt trong chân không. Véc tơ cảm ứng từ của nó tại M: 
+ Phương: vuông góc với mặt phẳng chứa l và điểm M. 
+ Chiều: Theo quy tắc nắm bàn tay phải. 
+ Độ lớn: 
* Từ trường của dòng điện phụ thuộc: 
Cường độ dòng điện I. 
 Hình dạng dây dẫn. 
 Môi trường xung quanh dây dẫn. 
Hằng số từ 
 
 l 
r 
M 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng: 
a. Thí nghiệm: 
b. Các đường sức từ: 
- Dạng đường sức: là những đường tròn đồng tâm trong mặt phẳng vuông góc dây dẫn, tâm là giao của dây dẫn và mặt phẳng. 
Chiều: Xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải. 
c. Véc tơ cảm ứng từ tại M: 
- Điểm đặt: tại M 
- Phương: vuông góc với mặt phẳng chứa dây dẫn và M 
- Chiều: xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải. 
I 
O 
r 
M 
I 
B 
O 
r 
M 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng: 
a. Thí nghiệm: 
b. Các đường sức từ: 
c. Véc tơ cảm ứng từ tại M: 
- Điểm đặt: Tại M 
- Phương: vuông góc với mặt phẳng chứa dây dẫn và M 
- Chiều: xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải. 
Độ lớn 
 + Với đoạn dây dẫn: 
 + Với dây dẫn thẳng dài vô hạn 
I 
B 
O 
 r 
M 
 α 1 
)) α 2 
r 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng 
3. Từ trường của dòng điện tròn 
Thí nghiệm: 
Các đường sức từ: 
- Hình dạng: Đường thẳng tại tâm vòng dây, gần dây dẫn có dạng cong 
- Chiều: xác định bằng QT nắm bàn tay phải 
* Phân biệt 2 phía của dòng điện tròn: 
 Phía có đường sức từ đi vào: Mặt nam 
 Phía có đường sức từ đi ra: Mặt bắc 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng 
3. Từ trường của dòng điện tròn 
a. Thí nghiệm: 
b. Các đường sức từ: 
Hình dạng: Đường thẳng tại tâm vòng dây, gần dây dẫn có dạng cong 
 Chiều: xác định bằng QT nắm bàn tay phải 
c. Véc tơ cảm ứng từ tại tâm dòng điện tròn: 
- Điểm đặt: tại tâm O 
- Phương: Vuông góc với mặt phẳng chứa vòng dây. 
- Chiều: xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải. 
- Độ lớn: 
I 
. O 
R 
. 
I 
R 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng 
3. Từ trường của dòng điện tròn 
4. Từ trường của dòng điện trong ống dây: 
Thí nghiệm: 
 Các đường sức từ: 
Hình dạng: 
+ Bên trong ống dây là các đường thẳng song song với trục ống dây. 
+ Bên ngoài ống dây: giống nam châm thẳng. 
- Chiều: Xác định bằng quy tắc nắm bàn tay phải. 
c. Véc tơ cảm ứng từ tại M nằm trong lòng ống dây: 
+ Điểm đặt: tại M 
+ Phương song song với trục ống dây. 
+ Chiều theo quy tắc nắm bàn tay phải. 
+ Độ lớn: B = 4  .10 -7 nI 
TIẾT 32: TỪ TRƯỜNG CỦA MỘT SỐ DÒNG ĐiỆN CÓ DẠNG ĐƠN GIẢN. ĐỊNH LUẬT BOIT – SAVART – LAPLACE. 
1. Định luật biot - Savart - Laplace 
2. Từ trường của dòng điện thẳng 
3. Từ trường của dòng điện tròn 
4. Từ trường của dòng điện trong ống dây: 
VẬN DỤNG 
Bài 1: Xác định chiều của dòng điện trong dây AB 
B 
 
A 
B 
Bài 2: Xác định mặt bắc, mặt nam của vòng dây 
N 
S 
VẬN DỤNG 
Bài 3: Tính độ lớn của véc tơ cảm ứng từ tại tâm của dòng điện tròn: 
BG: 
Xét 1 phần tử của dòng điện I l rất nhỏ. Từ trường của phần tử này tại tâm: 
Từ trường của các phần tử này tại tâm O là như nhau  Từ trường của cả vòng dây tai O là: 
. 
I 
R