Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 12: Đại cương về dòng điện xoay chiều - Nguyễn Thanh Bình

TRƯỜNG HỌC THÂN THIỆN - HỌC SINH TÍCH CỰC 
KỶ CƯƠNG – TÌNH THƯƠNG – TRÁCH NHIỆM 
GIÁO VIÊN THỰC HIỆN: NGUYỄN THANH BÌNH 
TỔ CHUYÊN MÔN: KHTN 
NĂM HỌC 2011 - 2012 
Kiểm tra 
1. Một vật dao động điều hoà thì đại lượng nào sau đây biến thiên điều hoà theo thời gian ? 
B.Tần số 
C. Li độ . 
 D. Cơ năng . 
A. Chu kỳ. 
SAI 
SAI 
SAI 
ĐÚNG 
2. Thế nào là dòng điện không đổi ? 
Là dòng điện có chiều và cường độ không thay đổi theo thời gian . 
Kiểm tra 
Làm thế nào tạo ra được dòng điện xoay chiều ? 
Quan sát một số hình ảnh thí nghiệm về nguyên tắc tạo ra dòng điện cảm ứng đã học ở lớp 11 
N 
S 
1- Cực bắc ở gần khung dây 
AM PE KẾ 
KHUNG DÂY 
NAM CHÂM 
Quan sát hiện tượng xảy ra? Nhận xét. 
S 
N 
§­a vßng d©y dÉn l¹i gÇn nam ch©m 
2- Nam châm cố định , vòng dây dẫn di chuyển 
Quan sát hiện tượng xảy ra? Nhận xét. 
S 
N 
§­a vßng d©y dÉn ra xa nam ch©m 
2- Nam châm cố định , vòng dây dẫn di chuyển 
CHƯƠNG III  DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU  Gồm các nội dung chính : 
Các đặc trưng của dòng điện xoay chiều . 
2. Các mạch điện xoay chiều cơ bản . 
3. Định luật Ôm đối với dòng điện xoay chiều có R, L, C mắc nối tiếp . 
4. Công suất của dòng điện xoay chiều . 
5. Truyền tải điện năng ; máy biến áp . 
6. Máy phát điện xoay chiều . 
7. Động cơ không đồng bộ ba pha . 
S 
N 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Đ 
Hãy dự đoán xem hiện tượng sẽ xẩy ra khi nam châm quay ? 
Đây chính là nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Dòng điện xoay chiều là gì ? 
- Là dòng điện có cường độ biến thiên tuần hoàn với thời gian theo quy luật của hàm số sin hay côsin , với dạng tổng quát . 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Hãy cho biết ý nghĩa các đại lượng trong phương trình? 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Vận dụng trả lời câu hỏi C2? 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Vận dụng trả lời câu hỏi C3? 
Đồ thị hình sin của i cắt trục hoành tại những điểm có tọa độ: 
2. Đồ thị hình sin của i cắt trục tung tại những điểm có tọa độ: 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
S 
N 
Đ 
Đây chính là nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Quan sát và nhận xét? 
Cho một cuộn dây dẫn dẹt hình tròn hai đầu khép kín , quay xung quanh một trục cố định đồng phẳng với cuộn dây đặt trong một từ trường đều B có phương vuông góc với trục quay. 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Hãy cho biết nguyên tắc chung tạo ra dòng điện xoay chiều? 
Giả sử t = 0, góc tại thời điểm t>0 từ thông qua cuộn dây có biểu thức như thế nào ? Trong cuộn dây có suất điện động ? 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Nếu cuộn dây khép kín có điện trở R thì cường độ dòng điện cảm ứng tại thời điểm t tính như thế nào? 
 Vậy nguyên tắc tạo ra dòng điện xoay chiều dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ : khi từ thông qua một vòng dây kín biến thiên điều hoà . 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
Tham khảo mô hình đơn giản của máy phát điện xoay chiều 
)  
 
 CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Khi cho dòng xoay chiều qua một điện trở thuần R ( bếp điện , bàn là ) thì có hiện tượng gì xẩy ra? 
Nếu chạy qua R thì công suất tức thời tiêu thụ trên R tính như thế nào ? 
Toả nhiệt 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
III. GIÁ TRỊ HIỆU DỤNG: 
Ta tính giá trị trung bình của p trong một chu kì là : 
Kết quả tính toán được công suất trung bình là : 
 Công suất tức thời tiêu thụ trên R : 
Giá trị trung bình của p trong một chu kì là : 
Kết quả : 
Để có dạng giống dòng điện không đổi : 
Ta đặt : 
Vậy : 
I - được gọi là giá trị hiệu dụng ( cường độ hiệu dụng ) của dòng điện xoay chiều 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Chú ý : Các đại lượng điện và từ khác có hàm số sin hay côsin đều có giá trị hiệu dụng tương ứng : 
 Các số ghi trên các thiết bị điện đều là các giá trị hiệu dụng : Điện áp hiệu dụng U; cường độ hiệu dụng I 
 Các thiết bị đo chủ yếu là đo giá trị hiệu dụng : U; I 
CHƯƠNG III DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
Tiết 21- Bài 12: ĐẠI CƯƠNG VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU 
I. KHÁI NIỆM VỀ DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
II. NGUYÊN TẮC TẠO RA DÒNG ĐIỆN XOAY CHIỀU: 
III. GIÁ TRỊ HIỆU DỤNG: 
Phát biểu định nghĩa cường độ hiệu dụng của dòng điện xoay chiều? 
Định nghĩa: SGK – Trang 64 
Củng cố bài 
Điện áp tức thời giữa hai đầu một đoạn mạch xoay chiều là: 
1- Tần số góc của dòng điện là bao nhiêu: 
A. 
B. 
C. 100 (Hz) 
D. 50 (Hz) 
2- Điện áp hiệu dụng giữa hai đầu đoạn mạch là bao nhiêu: 
A. 80 (V) 
B. 40 (V) 
C. 80 (V) 
 D. 40 (V) 
SAI 
SAI 
ĐÚNG 
ĐÚNG 
SAI 
SAI 
SAI 
SAI