Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 14: Mạch có R, L, C mắc nối tiếp (Chuẩn kĩ năng)

LỚP 12 A6 
KÍNH CHÀO QUÝ THẦY CÔ 
DỰ THAO GIẢNG 
KIỂM TRA 
Em hãy điền thêm thông tin hợp lí vào bảng sau , chọn phương trình dòng điện dạng : 
Mạch điện chỉ có 
Phương trình điện áp 
Độ lệch pha giữa u và i 
Giản đồ vectơ 
Hệ thức định luật Ôm 
Điện trở 
( R ) 
Tụ điện 
( C ) 
Cuộn thuần cảm ( L ) 
Bài 14 . MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP 
I. Phương pháp giản đô ̀ Fre-nen 
1. Định luật vê ̀ điện áp tức thời 
2. Phương pháp Fre-nen 
II. Mạch có R, L, C mắc nối tiếp 
1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp , tổng trơ ̉. 
2. Đô ̣ lệch pha giữa điện áp va ̀ dòng điện 
3. Cộng hưởng điện 
Bài 14 . MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP 
I. PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE - NEN 
1. Định luật vê ̀ điện áp tức thời 
	 Trong mạch điện xoay chiều gồm nhiều đoạn mạch mắc nối tiếp thì điện áp tức thời giữa hai đầu của mạch bằng tổng đại số các điện áp tức thời giữa hai đầu của từng đoạn mạch ấy . 
2. Phương pháp giản đồ Fre-nen 
	 Phép cộng đại số các đại lượng xoay chiều hình sin cùng tần số được thay thế bằng phép tổng hợp các vectơ quay tương ứng . 
	 Dựa trên giản đồ ta tìm được các thông tin cơ bản về mạch điện . 
II. MẠCH CÓ R, L, C MẮC NỐI TIẾP 
1. Định luật Ôm cho đoạn mạch có R, L, C mắc nối tiếp . Tổng trở 
A 
B 
L 
Điện áp hai đầu đoạn mạch : 
Hê ̣ thức giữa các điện áp tức thời trong mạch 
Hê ̣ thức vectơ : 
O 
I 
U L 
U R 
U C 
U 
U LC 
O 
I 
U L 
U R 
U C 
U 
U LC 
O 
U L 
U C 
U = U R 
I 
Giản đô ̀ vectơ : 
Khi Z L > Z C 
u nhanh pha hơn i 
Mạch có tính 
cảm kháng . 
Khi Z L = Z C 
u cùng pha i 
Mạch có 
cộng hưởng điện . 
Khi Z L < Z C 
u chậm pha hơn i 
Mạch có tính 
dung kháng . 
Hệ thức điện áp hiệu dụng : 
Hay : 
Cường độ hiệu dụng : 
Tổng trở của mạch : 
Định luật Ôm : 
	 Cường độ hiệu dụng trong một mạch điện xoay chiều có R, L, C mắc nối tiếp có giá trị bằng thương số của điện áp hiệu dụng của mạch và tổng trở của mạch : 
Hệ thức : 
2. Độ lệch pha giữa điện áp và dòng điện 
Chọn nghiệm sao cho : 
Một trong ba khả năng có thể xảy ra 
* Nếu 
u sớm pha hơn i; 
mạch có tính cảm kháng . 
* Nếu 
u cùng pha với i; 
mạch có cộng hưởng điện . 
* Nếu 
u trễ pha hơn i; 
mạch có tính dung kháng . 
3. Cộng hưởng điện 
* Điều kiện xảy ra cộng hưởng điện 
u cùng pha với i; 
tổng trở của mạch Z = R; 
cường độ hiệu dụng trong mạch có giá trị lớn nhất 
.. 
hay 
* Nếu 
U = U R 
I 
Tóm tắt kiến thức 
Mạch có R, L, C mắc nối tiêp : 
A 
B 
L 
	 Tổng trở của mạch : 
	 Định luật Ôm : 
	 Độ lệch pha giữa u và i: 
	 Hệ thức điện áp hiệu dụng : 
Lưu ý khi vận dụng 
* Mạch khuyết phần tử nào thì trở kháng và điện áp tương ứng được thế bằng 0 ; 
* Cuộn dây không thuần cảm mà có điện trở R 0 thì tương đương cuộn dây có độ tự cảm L nối tiếp điện trở R 0 ; 
* Độ lệch pha giữa u và i trái dấu với độ lệch pha giữa i và u. 
U 
O 
I 
O 
U 
I 
U 
I 
O 
U 
I 
O 
U 
I 
O 
Mạch có R, L 
Nếu có thêm C thì Z L > Z C 
Mạch có R, C 
Nếu có thêm L thì Z L < Z C 
Mạch có R 
Mạch R,L,C có Z L = Z C 
Mạch thuần L 
Mạch L,C mà Z L > Z C 
Mạch thuần C 
Mạch L,C mà Z L < Z C 
Nhiệm vụ về nhà : 
1. Học bài , nhớ kĩ kiến thức trọng tâm ; 
2. Vận dụng giải bài tập : 4 đến 12 trang 79, 80 
Hãy tin rằng mình làm được 
	 Em hãy viết hệ thức liên hệ giữa các hiệu điện thế trong đoạn mạch điện một chiều có các điện trở mắc nối tiếp : 
* 
* 
R 1 
* 
* 
R 3 
* 
* 
R 2 
A 
B