Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 17: Máy phát điện xoay chiều - Phan Văn Hoa

I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
4/26/2022 
1 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
Nguyên tắc: 
Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ. 
4/26/2022 
2 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
2. Cấu tạo: 
1. Nguyên tắc: Dựa vào hiện tượng cảm ứng điện từ. 
Phần đứng yên: Stato 
Phần quay: Rôto 
4/26/2022 
3 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Nguyên tắc: 
2. Cấu tạo: 
S 
S 
N 
N 
Máy phát điện xoay chiều 1 pha 
Rôto có p = 2 cặp cực 
4/26/2022 
4 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Nguyên tắc: 
2. Cấu tạo: Gồm hai bộ phận chính: 
Phần cảm: 
Tạo ra từ thông biến thiên bằng các nam châm quay. Đây là một vành tròn có gắn p cặp cực (p cực bắc và p cực nam) mắc xen kẽ nối tiếp nhau. 
Phần cảm là rôto quay tròn quanh trục với tốc độ n vòng/s. 
b. Phần ứng: Gồm các cuộn dây giống nhau, cố định trên vành tròn. Phần nầy gọi là stato. 
4/26/2022 
5 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Nguyên tắc: 
2. Cấu tạo: 
3. Hoạt động: 
- Khi rô to quay, từ thông qua mỗi cuộn dây của stato biến thiên tuần hoàn với tần số 
f = n.p 
- Trong mỗi cuộn dây xuất hiện suất điện động xoay chiều cùng tần số f. 
- Suất điện động của máy là tổng suất điện động trong tất cả các cuộn dây. 
4/26/2022 
6 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
a. Cấu tạo: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
- Ba cuộn dây hình trụ giống nhau, đặt lệch 120 0 trên vành tròn. 
- Nam châm NS quay đều quanh trục với tốc độ góc . 
4/26/2022 
7 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
a. Cấu tạo: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
Nam châm quay sẽ tạo ra từ trường quay (biến thiên). 
Theo hiện tượng cảm ứng điện từ, trong ba cuộn dây sẽ xuất hiện ba suất điện động cảm ứng xoay chiều hình sin, cùng biên độ, cùng tần số và lệch pha nhau 2 /3 
b. Hoạt động: 
4/26/2022 
8 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
2. Cách mắc mạch ba pha: 
Gọi: U d là điện áp dây giữa 2 dây pha 
U p là điện áp pha giữa dây pha và dây trung hịa 
U d 
U P 
a M ắc hình sao : 
4/26/2022 
9 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
2. Cách mắc mạch ba pha: 
Gọi: U d là điện áp dây giữa 2 dây pha 
a M ắc hình sao : 
b M ắc tam giác : 
4/26/2022 
10 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
2. Cách mắc mạch ba pha: 
 D òng ba pha được tạo ra từ máy phát ba pha. Đó là hệ ba DĐXC hình sin, có cùng tần số, lệch pha nhau 2 /3 từng đôi một. 
 Nếu các tải đối xứng (giống nhau) thì ba dòng nầy cùng biên độ. 
i 1 = I 0 cos(t) 
i 2 = I 0 cos(t - 2 /3) 
i 3 = I 0 cos(t + 2 /3) 
3. Dòng ba pha: 
4/26/2022 
11 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
2. Cách mắc mạch ba pha: 
Truyền tải điện năng đi xa bằng dòng ba pha tiết kiệm được dây dẫn so với truyền tải bằng dòng một pha. 
Cung cấp điện cho các động cơ ba pha, dùng phổ biến trong các nhà máy, xí nghiệp. 
3. Dòng ba pha: 
4. Những ưu việt của dòng ba pha: 
4/26/2022 
12 
I. Máy phát điện xoay chiều một pha 
1. Cấu tạo và nguyên tắc hoạt động: 
II. Máy phát điện xoay chiều ba pha 
2. Cách mắc mạch ba pha: 
3. Dòng ba pha: 
4. Những ưu việt của dòng ba pha: 
1. Nguyên tắc: 
2. Cấu tạo: 
3. Hoạt động: 
CỦNG CỐ BÀI HỌC 
S 
S 
N 
N 
4/26/2022 
13 
D 
B 
C 
A 
CÂU HỎI KIỂM TRA KIẾN THỨC ĐÃ TIẾP THU 
BÀI HỌC KẾT THÚC. 
sáng như cũ 
không sáng 
tối hơn trước 
sáng hơn trước 
 Ở những khu nhà dùng dòng điện ba pha để thắp sáng đèn, nếu có một pha bị nổ cầu chì thì các đèn ở hai pha còn lại sẽ 
4/26/2022 
14