Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 26: Các loại quang phổ (Bản hay)

CAÙC LOAÏI QUANG PHOÅ 
I. Maùy quang phoå laêng kính 
Maùy quang phoå laêng kính goàm coù ba boä phaän chính: 
+ OÁng chuẩn tröïc : Laø boä phaän taïo chuøm saùng song song. Noù coù moät khe heïp F ñaët ôû tieâu ñieåm chính cuûa thaáu kính hoäi tuï L1. Chuøm saùng ñi töø F, sau khi qua L1 seõ laø moät chuøm song song. 
+ Heä taùn saéc goàm moät (hoaëc hai, ba,) laêng kính P. Chuøm tia saùng song song sau khi ra khoûi oáng chuaãn tröïc, sau khi qua heä taùn saéc, seõ phaân taùn thaønh nhieàu chuøm tia ñôn saéc song song. 
+ Buoàng aûnh : Laø boä phaän taïo aûnh cuûa caùc chuøm saùng ñôn saéc. Noù coù moät maøn aûnh K ñaët taïi tieâu dieän cuûa thaáu kính hoäi tuï L2. Caùc chuøm saùng song song ra khoûi heä taùn saéc sau khi qua L2 seõ hoäi tuï taïi caùc ñieåm khaùc nhau treân maøn aûnh K, moãi chuøm cho moät aûnh thaät, ñôn saéc cuûa khe F. 
F 
L 1 
L 2 
P 
K 
a. Ống chuẩn trực 
b. Hệ tán sắc 
c. Buồng tối 
a. 
b. 
c. 
I. Máy quang phổ lăng kính 
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. Gồm: 
I. Máy quang phổ lăng kính 
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. 
1. Ống chuẩn trực 
- Gồm khe hẹp F đặt ở tiêu điểm chính của thấu kính hội tụ L 1 . Ánh sáng đi từ F, sau khi qua thấu kính sẽ là chùm song song. 
I. Máy quang phổ lăng kính 
- Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. 
2. Hệ tán sắc 
- Gồm một hoặc hai, ba lăng kính P. Chùm song song khi ra khỏi ống chuẩn trực, tới lăng kính sẽ bị tán sắc thành nhiều chùm tia đơn sắc, song song. 
I. Máy quang phổ lăng kính 
Là dụng cụ để phân tích một chùm sáng phức tạp thành những thành phần đơn sắc. 
3. Buồng tối 
- Là một hộp kín có thấu kính hội tụ L 2 , một tấm phim ảnh K đặt ở mặt phẳng tiêu của L 2 . 
- Các chùm sáng song song ra khỏi hệ tán sắc, qua L 2 sẽ hội tụ tại các điểm khác nhau trên tấm phim K. Mỗi chùm cho ta ảnh thật, đơn sắc của khe F. 
- Vậy trên tấm phim K, ta chụp được một loạt ảnh của khe F, mỗi ảnh ứng với một bước sóng xác định, gọi là một vạch quang phổ. 
- Tập hợp các vạch quang phổ chụp được làm thành quang phổ của nguồn S. 
II. Quang phoå phaùt xaï  
Moïi chaát raén, loûng, khí ñöôïc nung noùng ñeán nhieät ñoä cao, ñeàu phaùt ra aùnh saùng. Quang phoå cuûa aùnh saùng do caùc chaát ñoù phaùt ra goïi laø quang phoå phaùt xaï cuûa chuùng. 
 Quang phoå phaùt xaï cuûa caùc chaát khaùc nhau coù theå chia thaønh hai loaïi lôùn: quang phoå lieân tuïc vaø quang phoå vaïch. 
Quang phoå lieân tuïc 
Quang phoå lieân tuïc 
Quang phoå lieân tuïc laø moät daûi coù maøu töø ñoû ñeán tím noái lieàn nhau moät caùch lieân tuïc. 
 Quang phoå lieân tuïc do caùc chaát raén, loûng hoaëc chaát khí coù aùp suaát lôùn, phaùt ra khi bò nung noùng. 
 Quang phoå lieân tuïc chæ phuï thuoäc vaøo nhieät ñoä cuûa chaát phaùt xaï. 
Quang phoå vaïch 
Quang phoå vaïch 
Quang phoå vaïch laø moät heä thoáng nhöõng vaïch saùng rieâng leû, ngaên caùch nhau bôûi nhöõng khoaûng toái. 
 Quang phoå vaïch do chaát khí ôû aùp suaát thaáp phaùt ra, khi bò kích thích baèng nhieät hay baèng ñieän. 
 Quang phoå vaïch cuûa moãi nguyeân toá thì ñaëc tröng cho nguyeân toá aáy. 
III. Quang phoå haáp thuï 
Quang phoå vaïch haáp thuï laø caùc vaïch hay ñaùm vaïch toái treân neàn cuûa moät quang phoå lieân tuïc. Quang phoå haáp thuï cuûa caùc chaát khí chöùa caùc vaïch haáp thuï vaø ñaëc tröng cho chaát khí ñoù. 
C 
J 
L 
L 1 
L 2 
F 
S 
P 
 Quang phæ liªn tôc 
 Quang phæ v¹ch hÊp thô 
ĐÌn h¬i Na 
 Quang phæ v¹ch ph¸t x¹ 
ĐÌn h¬i H 2 
 HiÖn t­îng ®¶o s¾c