Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 33: Mẫu nguyên tử Bo - Trường THPT Lục Ngạn số 4

 KIỂM TRA BÀI CŨ 
Câu 1: Nêu nội dung của thuyết lượng tử ánh sáng của Anh-Xtanh . 
1. Ánh sáng được tạo thành bởi các hạt gọi là phôtôn . 
2. Với mỗi ánh sáng đơn sắc có tần số f, mỗi phôtôn mang năng lượng là hf = hc / λ . 
3. Trong chân không , phôtôn bay với tốc độ 3.10 8 m/s dọc theo các tia sáng . 
4.Khi nguyên tử hay phân tử phát xạ hoặc hấp thụ ánh sáng thì chúng phát ra hay hấp thụ 1 phôtôn . 
TRƯỜNG THPT LỤC NGẠN SỐ 4 
TỔ VẬT LÍ 
Bài 33, Tiết 55: 
MẪU NGUYÊN TỬ BO 
NHIỆT LIỆT CHÀO MỪNG CÁC THẦY CÔ GIÁO VỀ DỰ TIẾT HỌC VẬT LÍ LỚP 12A1 
Hạt nhân 
I. Mẫu nguyên tử Rơdơpho ( Mẫu hành tinh nguyên tử -1911) 
1. Cấu tạo của nguyên tử 
Êlectron 
- Ở tâm nguyên tử có 1 hạt nhân mang điện tích dương , có khối lượng gần bằng khối lượng của nguyên tử . 
- Xung quanh hạt nhân có các êlectrôn chuyển động trên những quỹ đạo tròn hoặc elíp . 
Nguyên tử ở trạng thái trung 
hòa về điện . 
1871-1937 
2. Ưu , nhược điểm 
* Ưu điểm : 
- Chỉ ra được thành phần thứ 2 của NT là hạt nhân . 
- Có khái niệm về lực hạt nhân . 
* Nhược điểm : 
Không giải thích được sự bền vững của nguyên tử . 
 - Không giải thích được quang phổ của các nguyên tố . 
II. Mẫu nguyên tử Bo (1913) 
Mẫu NT Bo = Mẫu NT Rơdơpho + 2 tiên đề 
1. Tiên đề 1: về các trạng thái dừng 
+ Nguyên tử chỉ tồn tại trong một số trạng thái có mức năng lượng xác định , gọi là các trạng thái dừng.Khi ở trong các trạng thái dừng thì nguyên tử không bức xạ . 
+ Trong các trạng thái dừng của nguyên tử , êlectron chỉ chuyển động trên những quỹ đạo có bán kính hoàn toàn xác định gọi là các quỹ đạo dừng . 
1885-1962 
Tên quỹ đạo 
Bán kính 
K 
r 0 
L 
4r 0 
M 
9r 0 
16r 0 
N 
O 
25r 0 
P 
36r 0 
-VD: NT Hiđrô : 
r n =r 0 .n 2 , r 0 = 5,3.10 -11 m 
n 
1 
2 
3 
4 
5 
6 
BK 
r 0 
4r 0 
9r 0 
16r 0 
25r 0 
36r 0 
Tên quỹ đạo 
K 
L 
M 
N 
O 
P 
Mức năng lượng của NT 
E K 
E L 
E M 
E N 
E O 
E P 
Trạng thái 
Kích thích 
Cơ bản 
2. Tiên đề 2: về sự bức xạ và hấp thụ của nguyên tử 
+ Về sự bức xạ : khi nguyên tử chuyển tử trạng thái dừng có mức năng lượng E n sang trạng thái dừng có mức năng lượng thấp hơn E m thì nó phát ra 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n - E m . 
hf nm = E n - E m 
E n 
E m 
hf mn = E n - E m 
E m 
E n 
+ Về sự hấp thụ : Nếu nguyên tử đang ở trong trạng thái dừng có năng lượng E m mà hấp thụ được 1 phôtôn có năng lượng đúng bằng hiệu E n - E m thì nó chuyển sang trạng thái dừng có năng lượng cao E n 
E n – E m = hf nm 
hf mn 
E m 
E n 
hf nm 
hf mn 
m 
n 
m 
n 
3. Ưu , nhược điểm của mẫu nguyên tử Bo 
* Ưu điểm : 
- Tìm ra được cấu trúc nguyên tử Hiđrô và các iôn tương tự (He+; Li 2+ ). Giải thích được sự tạo thành quang phổ vạch của Hiđrô , tính chính xác bước sóng của các vạch quang phổ của Hiđrô . 
+ Daõy Banme ñöôïc taïo thaønh khi electron chuyeån töø caùc quyõ ñaïo beân ngoaøi veà quyõ ñaïo L, trong ñoù : Vaïch ñoû H  (M  L), vaïch lam H  (N  L), vaïch chaøm H  (O  L), vaïch tím H  (P  L) 
+ Daõy Lyman ñöôïc taïo thaønh khi electron chuyeån töø quyõ ñaïo beân ngoaøi veà quyõ ñaïo K. 
+ Daõy Pasen ñöôïc taïo khi electron chuyeån töø caùc quyõ ñaïo beân ngoaøi veà quyõ ñaïo M . 
K 
L 
M 
N 
O 
P 
H  
H  
H  
H  
Laiman 
Banme 
Pasen 
Vạch đỏ : 
Vạch lam: 
Vạch chàm : 
Vạch tím : 
3. Ưu , nhược điểm của mẫu nguyên tử Bo 
* Nhược điểm : 
Chỉ giải quyết được bài toán về nguyên tử Hiđrô và các iôn tương tự (He +; Li 2+ ). 
- Không tính được độ sáng tỉ đối giữa các vạch quang phổ của Hiđrô . 
Câu1 : BiÕt b­íc sãng cña v¹ch ®á vµ v¹ch lam trong d·y Banme lµ 
TÝnh b­íc sãng dµi nhÊt trong d·y Pasen 
Lêi gi¶i : 
(1) 
(3) 
(2) 
Tõ (1);(2);(3) ta ®­ îc : 
Thay sè ®­ îc : 
III. Vận dụng 
Câu 2 : Biết bước sóng của 4 vạch đầu tiên trong dãy Banme : 
λ α = 0,657 μ m; λ β = 0,486 μ m; λ γ = 0,434 μ m ; λ δ = 0,410 μ m. 
Tính bước sóng ứng với 3 vạch đầu tiên của dãy Pasen thông qua các bước sóng trên . 
Chúc các em học tốt! 
Chúc các em học tốt! 
Chúc các em học tốt!