Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 35: Tính chất và cấu tạo hạt nhân (Bản đẹp)

Khởi động 
KIỄM TRA BÀI CŨ: 
Câu 1:Khi nguồn sáng chuyển động , tốc độ truyền ánh sáng trong chân không có giá trị : 
 Nhỏ hơn c. 
 Lớn hơn c. 
Lớn hơn hoặc nhỏ hơn c , phụ thuộc vào phương truyền và tốc độ của nguồn . 
Luôn bằng c , không phụ thuộc vào phương truyền và tốc độ của nguồn . 
A 
B 
C 
D 
ĐÚNG 
 SAI 
 SAI 
 SAI 
Trạng thái dừng là trạng thái : 
Câu 2. Trạng thái dừng là trạng thái : 
C. năng lượng nguyên tử không thay đổi được . 
D. nguyên tử có thể tồn tại trong thời gian lâu dài mà không bức xạ năng lượng . 
A. có năng lượng hoàn toàn xác định . 
B. Nguyên tử bức xạ năng lượng . 
Chương VII HẠT NHÂN NGUYÊN TỬ 
TÍNH CHAÁT VAØ CAÁU TAÏO HAÏT NHAÂN 
Bài 35 
 1. Điện tích và kích thước hạt nhân 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
I. CẤU TẠO HẠT NHÂN 
Quan sát bảng hệ thống tuần hoàn , cho biết ; 
a/. Số thứ tự của các nguyên tử . 
b/. Điện tích của hạt nhân . 
c/. Kích thước của hạt nhân . 
 - Hạt nhân tích điện dương bằng + Ze ( Z: số thứ tự của nguyên tử ) 
 - Kích thước hạt nhân rất nhỏ , nhỏ hơn kích thước nguyên tử 10 4  10 5 lần . 
 2. Cấu tạo hạt nhân 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
I. CẤU TẠO HẠT NHÂN 
 - Hạt nhân được tạo thành bởi các nuclôn gồm : prôtôn (p) mang điện tích +e và nơtrôn (n) không mang điện . 
Quan sát bảng hệ thống tuần hoàn , cho biết cấu tạo của các hạt nhân sau : 
 H; He; C 
 - Số prôtôn trong hạt nhân bằng Z ( nguyên tử số ). 
 - Tổng số nuclôn trong hạt nhân kí hiệu A ( số khối ). 
 - Số nơtrôn trong hạt nhân là N = A – Z. 
I. CẤU TẠO HẠT NHÂN 
 3. Kí hiệu hạt nhân 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
 - Kí hiệu hạt nhân :   
Hãy nêu cấu tạo của các hạt nhân trên ? 
 - Ví dụ : 
I. CẤU TẠO HẠT NHÂN 
 4. Đồng vị 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
a.Hãy nêu tên ba đồng vị của hidro ? 
b.Điểm khác nhau giữa chúng ? 
c.Tính chất hóa học của chúng có khác nhau không ? 
 Các hạt nhân đồng vị là những hạt nhân có cùng số Z, khác nhau số A. 
Có N = 1 – 1 = 0 
Có N= 2 – 1 = 1 
 đơtêri 
Có N= 3 – 1 = 2 
 triti 
Hyđrô có 3 đồng vị : 
Hydro thường 
 1. Đơn vị khối lượng hạt nhân 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
II. KHỐI LƯỢNG HẠT NHÂN 
 Đơn vị khối lượng nguyên tử kí hiệu là u có giá trị bằng 1/12 khối lượng nguyên tử của đồng vị . 
Quan sát bảng hệ thống tuần hoàn , cho biết : 
a/. Số thứ tự của nguyên tử ? 
b/. Điện tích của hạt nhân ? 
c/. Kích thước hạt nhân ? 
1u = = 1,6055.10 -27 kg 
 TÍNH CHẤT VÀ CẤU TẠO HẠT NHÂN 
II. KHỐI LƯỢNG HẠT NHÂN 
Quan sát bảng hệ thống tuần hoàn , cho biết : 
a/. Số thứ tự của nguyên tử ? 
b/. Điện tích của hạt nhân ? 
c/. Kích thước hạt nhân ? 
 2. Khối lượng và năng lượng 
 Theo Anh-xtanh , một vật có khối lượng thì thì cũng có năng lượng tương ứng và ngược lại . 
 Năng lượng E và khối lượng m tương ứng của cùng một vật luôn luôn tồn tại đồng thời và tỉ lệ với nhau , hệ số tỉ lệ là c 2 . 
 Nếu m = 1u thì : 
 E = 1uc 2 = 931,5 MeV  1u = 931,5 MeV/c 2 . 
 E = mc 2 
MeV/c 2 là một đơn vị đo khối lượng hạt nhân . 
MeV là một đơn vị đo năng lượng . 
 2. Khối lượng và năng lượng 
 Chú ý quan trọng : 
+ Một vật có khối lượng m 0 khi ở trạng thái nghỉ thì khi chuyển động với vận tốc v, khối lượng sẽ tăng lên thành m với 
 trong đó : m 0 là khối lượng nghỉ 
 m là khối lượng động . 
+ Năng lượng toàn phần : 
Với : E o = m o c 2 là năng lượng nghỉ 
+ Hiệu E – E o = (m - m o )c 2 chính là động năng W đ của vật . 
CÂU HỎI CỦNG CỐ : 
Câu1: Hạt nhân nguyên tử được cấu tạo bởi các : 
Prôtôn 
Nơtrôn 
Prôtôn và electrôn 
Prôtôn và nơtrôn 
A 
B 
C 
D 
ĐÚNG 
 SAI 
 SAI 
 SAI 
CÂU HỎI CỦNG CỐ : 
Câu 2: Đồng vị là những nguyên tử mà hạt nhân chứa : 
Cùng số prôtôn Z , số electrôn khác nhau 
Cùng số nơtrôn N , số prôtôn Z khác nhau 
Cùng số nơtrôn Z , số nuclôn N khác nhau 
Cùng số prôtôn Z , số nơtrôn N khác nhau 
A 
B 
C 
D 
ĐÚNG 
 SAI 
 SAI 
 SAI 
CÂU HỎI CỦNG CỐ : 
Câu 3: Đơn vị khối lượng nguyên tử là : 
Khối lượng của hạt nhân nguyên tử Hyđrô 
Khối lượng của một nguyên tử hyđrô 
1/12 khối lượng nguyên tử các bon 
1/12 khối lượng nguyên tử các bon 12 
A 
B 
C 
D 
ĐÚNG 
 SAI 
 SAI 
 SAI 
Câu 4. Số nuclôn trong là bao nhiêu ? 
C. 27 
D. 40 
A. 13 
B. 14 
Câu 5. Số nơtron trong là bao nhiêu ? 
A. 13 
B. 14 
C. 27 
D. 40 
BÀI TẬP VỀ NHÀ 
+ CÁC BÀI TẬP: tr 180 SGK + TÀI LIỆU 
+ HỌC BÀI: Cấu tạo hạt nhân . 
 BÀI HỌC ĐẾN ĐÂY LÀ HẾT 
 CHÚC CÁC EM HỌC TỐT 
KiỂM TRA BÀI CŨ