Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài 8: Giao thoa sóng (Bản đẹp)

Ki ểm tra b ài c ũ 
1. Sóng cơ là gì? Các đại lượng đặc trưng của sóng? 
2. Phương trình sóng tại M cách nguồn O khoảng d? 
3. Độ lệch pha pha giữa hai điểm M & N cách nguồn O khoảng d 1 và d 2 ? 
Bài 16: . GIAO THOA SÓNG . 
 S 2 
 S 1 
P 
hình ảnh hai sóng gặp nhau 
k=1 
k=-1 
k=-2 
k=2 
k=-1 
k=0 
k=-2 
k=1 
S 1 
S 2 
Giải thích: 
- M ỗi ngu ồn ph át ra m ột s óng tròn 
- Hai nguồn phát ra hai sóng tròn lan toả đến gặp nhau. 
- Có những điểm hai sóng cùng pha, nên dao động tăng cường – 
 biên độ lớn nhất ( cực đại ) . 
- Có những điểm hai sóng ngược pha, nên dao độn g triệt tiêu – 
 biên bằng không (cực tiểu) . 
 Tập hợp các điểm dao động rất mạnh ( hoặc triệt tiêu ) thành các 
 đường gọi là vân giao thoa. 
Dao động của một điểm trong vùng giao thoa: 
Xét 2 sóng: 
Phương trình sóng từ S 1 & S 2 đến M: 
Sóng tổng hợp tại M: u M = u 1M + u 2M 
Vậy, tại M s óng dao động điều hoà có chu kì T và có biên độ và pha dao động l à: 
M . 
S 1 . 
S 2 . 
d 1 
d 2 
từ S 1 và S 2 tới M 
* Vị trí cực đại giao thoa : 
A Mmax = 2A khi: 
Những điểm tại đó biên độ dao động cực đại là những điểm mà hiệu 
đường đi của hai nguồn sóng (cùng pha) là số nguyên lần bước sóng. 
* Vị trí cực tiểu giao thoa : 
A Mmin = 0 khi: 
Những điểm tại đó biên độ dao động triệt tiêu là những điểm mà hiệu 
đường đi của hai nguồn sóng (cùng pha) là số lẻ lần nửa bước sóng. 
Quỹ tích các điểm này (cùng k) là vân giao thoa 
30 
Để có vân giao thoa ổn định thì hai nguồn phát sóng phải: 
- Dao động cùng phương, cùng chu kỳ (tần số). 
- Có hiệu số pha không đổi theo thời gian. 
Bài 2. Hai nguồn kết hợp là hai nguồn dao động có: 
 a. cùng tần số. 
 b. cùng pha. 
 c. cùng tần số hay cùng pha, độ lệch pha không đổi theo thời gian. 
 d. cùng tần số, cùng pha và cùng biên độ. 
Bài 1. Hiện tượng giao thoa là hiện tượng: 
 a. Giao nhau của hai sóng tại một điểm của môi trường 
 b. Tổng hợp 2 dao động 
 c. Tạo thành các gợn lồi, lõm 
 d. Hai sóng gặp nhau có những điểm chúng luôn tăng cường nhau, 
cú những điểm chúng luôn triềt tiêu nhau. 
Kết thúc 
Bài 3. Hai s óng phát ra từ hai nguồn đồng bộ. Cực đại giao thoa nằm tại các điểm có hiệu khoảng cách tới các nguồn bằng: 
 a. B ội số của bước sóng . 
 b. M ột ước số nguyên của của bước sóng . 
 c. m ột bội số lẻ của nửa bước sóng . 
 d. m ột ước số của nửa bước sóng . 
Bài 4 . Trong thí nghiệm giao thoa sóng nước, khoảng cách S 1 , S 2 là 11cm 
Cần rung dao động S 1 , S 2 gần như đứng yên và gữa chúng còn 10 điểm 
 không dao động. Biết tần số dao động là 26Hz, tính tốc độ truyền sóng. 
Giải: Giữa S 1 , S 2 có 10 điểm đứng yên, nên có 11 d