Bài giảng Vật lí Lớp 12 - Bài: Đo bước sóng ánh sáng. Bước sóng và màu sắc ánh sáng (Bản hay)

1 
Đo bước sóng ánh sáng. 
Bước sóng và màu sắc 
 ánh sáng 
Kính chào các 
thầy cô giáo 
cùng toàn thể 
các em học sinh 
2 
Kiểm tra bài cũ: 
1. Mô tả thí nghiệm Iâng về hiện tượng giao thoa ánh sáng khi dùng ánh sáng đơn sắc (màu đỏ). 
đ 
f 
m 
S 
m 12 
S 1 
S 2 
Ta thấy có các vân sáng (đỏ), vân tối xen kẽ nhau một cách đều đặn 
3 
Kiểm tra bài cũ: 
 1. Mô tả thí nghiệm Iâng về hiện tượng giao thoa ánh sáng khi dùng ánh sáng trắng. 
Ta thấy ở chính giữa có vạch sáng trắng hai, bên là các giải màu như ở cầu vồng, tím ở trong, đỏ ở ngoài 
đ 
m 
S 
m 12 
S 1 
S 2 
4 
Thí nghiệm Iâng về hiện tượng giao thoa ánh sáng 
Hình ảnh giao thoa khi dùng ánh sáng: 
S 2 
S 1 
A 
đỏ 
tím 
trắng 
5 
2.Cho biết vị trí các điểm có biên độ dao động cực đại, cực tiểu trong sự giao thoa? 
Điểm A 
- Có biên độ cực đại khi: 
 r 2 - r 1 = k  
- Có biên độ cực tiểu khi: 
 r 2 - r 1 = (k + 1/2)  
 với k là một số nguyên 
 k = 0; 1 ; 2; 3 ,.... 
Trong thí nghiệm Iâng : 
- A: vân sáng khi sóng từ hai nguồn đến cùng pha , khi đó: r 2 - r 1 = k . 
- A: vân tối khi sóng từ hai nguồn đến ngược pha,biên độ dao động là cực tiểu (bằng 0), khi đó : r 2 - r 1 = (k + 1/2)  . 
A 
r 1 
r 2 
S 1 
S 2 
6 
Đ 44. đo bước sóng ánh sáng. Bước sóng và màu sắc ánh sáng 
 Nội dung: 
1. Khoảng vân giao thoa: Vị trí vân giao thoa. Khoảng vân. 
 2.Bước sóng và màu sắc ánh sáng 
* Kiến thức trọng tâm: 
- Thành lập,nhớ các công thức : vị trí vân sáng, tối, khoảng vân. 
-Đo bước sóng bằng phương 
 pháp giao thoa.Bước sóng và màu sắc ánh sáng 
S 2 
S 1 
A 
7 
1. Khoảng vân giao thoa 
a)Vị trí các vân giao thoa trong thí nghiệm Iâng 
Xét điểm A trên màn: 
Đặt: S 1 S 2 = a, IO = D, 
OA = x, bước sóng dùng trong TN là  
H 2 
 
 2 
r 2 
A 
S 2 
S 1 
a 
I 
O 
D 
r 1 
 1 
 
H 1 
 r 2 cos 2 - r 1 cos  r 2 - r 1 
Tìm hiệu đường đi của hai sóng? 
Để xác định chính xác 
vị trí vân giao thoa ta phải tính 
hiệu đường đi r 2 -r 1 của hai sóng 
x 
8 
a ) Vị trí của các vân giao thoa 
Hiệu đường đi của hai sóng 
Điều kiện để tại A cho vân sáng, vân tối? 
9 
a)Vị trí của các vân giao thoa 
- A vân sáng: r 2 -r 1 = k  
- A vân tối : r 2 -r 1 =(k+1/2)  
S 2 
S 1 
A 
O 
x 
r 1 
r 2 
D 
* k = 0 vân sáng chính giữa. 
* k =  1;  2;  3;... sáng bậc 1, 2,3,... 
10 
b ).Khoảng vân 
* Khoảng vân là khoảng cách giữa hai vân sáng (hoặc hai vân tối) cạnh nhau, kí hiệu i 
S 2 
S 1 
A 
O 
x 
r 1 
r 2 
D 
* Trong TN với ánh sáng lade (màu đỏ) có  = 0,70m, D = 1m, a = 0,2mm, 
Tìm công thức tính khoảng vân? 
Tính khoảng vân trong trường hợp này? 
11 
2. Bước sóng và màu sắc ánh sáng 
b)Bước sóng và màu sắc ánh sáng: 
a) Đo bước sóng bằng phương pháp giao thoa 
Từ công thức 
Mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng xác định.  á nh sáng đơn sắc là ánh sáng có một màu xác định màu ứng với ánh sáng đó gọi là màu đơn sắc hay màu quang phổ . 
Từ công thức tính khoảng vân giao thoa 
Rút ra công thức tính bước sóng của 
ánh sáng làm thí nghiệm 
12 
Vùng quang phổ liên tục trong các vùng màu khác nhau 
- Vùng đỏ có  từ 0,760m đén 0,640 m 
-Vùng da cam,vàng có  từ 0,640 m đến 0,580 m 
-Vùng lục: có  từ 0,580m đén 0,495 m 
-Vùng lam-chàm: có  từ 04950m đén 0,440 m 
-Vùng tím: có  từ 0,440m đén 0,400 m 
13 
Cần nhớ : Đo bước sóng ánh sáng bằng phương pháp giao thoa 
* Vị trí vân sáng: 
* Khoảng vân 
Vớ k là một số nguyên 
k = 0; 1; 2; 3;... 
Đo a,D và i ta xác định được bước sóng . 
Mỗi ánh sáng đơn sắc có một bước sóng xác định, ứng với một màu nhất định .á nh sáng nhìn thấy có bước sóng: 
 0,40m    0,76m 
* Vị trí vân tối: 
14 
Giờ học đến đây là kết thúc. Xin chân thành cảm ơn các thầy cô giáo và các em học sinh ! 
Kính chúc sức khoẻ các thầy cô giáo cùng toàn thể các em học sinh . 
Chào tạm biệt ! 
Chào tạm biệt và hẹn gặp lại !